Συνέντευξη ΥΦΥΠΕΞ κ. Ι. Βαληνάκη στην εφημερίδα “Ελ. Τύπος” στη δημοσιογράφο Ευτυχία Αδηλίνη (2004-05-02)
Είμαστε πιο κοντά από ποτέ στη λύση
Ο Γ. Βαληνάκης εκτιμά ότι οι προσπάθειες θα συνεχισθούν και τονίζει ότι η επανένωση της Ευρώπης πρέπει να συνοδευτεί με την επανένωση της Κύπρου
“Η ένταξη θα φέρει -εκ των πραγμάτων- στο προσκήνιο νέες δυνατότητες”, υποστηρίζει, μια μέρα μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και λίγες μέρες μετά την επίσκεψη Παπαδόπουλου στην Αθήνα, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Βαληνάκης.
Ωστόσο αναγνωρίζει ότι υπάρχουν διεθνείς έντονες αντιδράσεις που απαιτούν πολλή και σκληρή δουλειά για τη διατήρηση του διεθνούς ενδιαφέροντος για το Κυπριακό.
Παράλληλα εκφράζει την αισιοδοξία του ότι το επίτευγμα της επανένωσης της Ευρώπης μπορεί και πρέπει να συνοδευτεί και από την επανένωση της Κύπρου. Επιπλέον, επαναλαμβάνει την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης για την επίτευξη λύσης.
Αναφορικά με το ψευδοκράτος, δεν αποκλείει πιθανές προσπάθειες αναγνώρισης, αλλά δηλώνει ότι το έδαφος της Κύπρου μετά την ένταξή της στην ΕΕ είναι ασφαλέστερο.
Τέλος, προϊδεάζει για την επιτυχία της συνάντησης Καραμανλή – Ερντογάν που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες μέρες στην Αθήνα, δηλώνοντας ότι οι δύο πρωθυπουργοί έχουν δημιουργήσει μια ελπιδοφόρα σχέση συνεργασίας.
“Τύπος της Κυριακής”: Η Κύπρος είναι πλέον από χθες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ύστερα από αυτή την εξέλιξη αλλά και το πρόσφατο “όχι των Ελληνοκυπρίων, ποια είναι τα επόμενα βήματα για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος;
Γιάννης Βαληνάκης: Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που η Κύπρος έγινε πλέον μέλος της ΕΕ, ιδιαίτερα μέσα στις δύσκολες συνθήκες των τελευταίων εβδομάδων. Τώρα έχουμε όλοι μια μεγάλη ευκαιρία να κοιτάξουμε μπροστά. Η ένταξη έχει φέρει εκ των πραγμάτων στο προσκήνιο νέες δυνατότητες. Υπάρχουν όμως διεθνείς αντιδράσεις ιδιαίτερα έντονες και έτσι όλοι θα πρέπει να εργαστούμε σκληρότερα για τη διατήρηση του διεθνούς ενδιαφέροντος για το Κυπριακό και την επίτευξη του στόχου μας που δεν είναι άλλος από την επανένωση.
“Τ.τ.Κ.”: Είστε αισιόδοξος ότι στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει μια δεύτερη ευκαιρία;
Γ.Β.: Έχουμε φτάσει πιο κοντά από ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες σε μια λύση. Πιστεύω προσωπικά ότι δεν μπορεί να σταματήσουν οι προσπάθειες για την επίτευξη μιας λύσης, στη βάση λογικά του σχεδίου Ανάν. Πρέπει όμως να προχωρήσουμε σε πιο ισόρροπο αποτέλεσμα.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει υπογραμμίσει πως πρόθεσή της δεν είναι ο αποκλεισμός, αλλά η συμμετοχή της τουρκοκυπριακής κοινότητας στα δρώμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και η ταχεία επίλυση του προβλήματος. Το επίτευγμα της επανένωσης της Ευρώπης μπορεί και πρέπει να συνοδευτεί από την επανένωση της Κύπρου. Οι ευκαιρίες για ειρήνη και συνεργασία δεν εξαντλούνται ποτέ.
“Τ.τ.Κ.”: Ποια στάση θα κρατήσει πλέον η ελληνική κυβέρνηση;
Γ.Β.: Η ελληνική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει -ήδη από τις προγραμματικές της δηλώσεις- πως ο στόχος μας είναι η επίτευξη λύσης, ώστε όλοι οι κάτοικοι του νησιού να απολαμβάνουν τα αγαθά της νέας ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Στηρίξαμε με αποτελεσματικότητα αλλά και υπευθυνότητα την Κυπριακή Δημοκρατία, στις δύσκολες τελευταίες εβδομάδες, τη στηρίζουμε και θα εξακολουθούμε να τη στηρίζουμε.
“Τ.τ.Κ.”: ,Ως κράτος – μέλος πλέον η Κύπρος θα αισθανθεί ένα βαρύ κλίμα μετά το “όχι” στο πλαίσιο της ΕΕ;
Γ.Β.: Σίγουρα υπήρξε διάχυτη και έντονη απογοήτευση. Αλλά η απογοήτευση δεν πάει κανέναν μπροστά. Εξάλλου, κανείς δεν παραγνωρίζει πως το “όχι” ήρθε εν τέλει ως αποτέλεσμα δημοψηφίσματος το οποίο, όπως προέβλεπε και ο ΟΗΕ, πρέπει να γίνει σεβαστό. Σημασία έχει το αύριο.
Είναι από όλους πλέον κατανοητό πως η υπεραπλούστευση, η δαιμονοποίηση, οι κατηγορίες δεν βοηθούν σε τίποτα. Γι’ αυτό και το κλίμα άλλαξε κι αυτό φάνηκε και κατά την πρόσφατη συνεδρίαση των Μονίμων Αντιπροσώπων της ΕΕ.
Επιβεβαιώνεται από παντού η ισχυρή θέληση για τη διατήρηση της προοπτικής επανένωσης της Κύπρου. Κι αυτό το θεωρούμε σημαντική επιτυχία.
“Τ.τ.Κ.”: Ποια μέσα θα χρησιμοποιήσει η ελληνική και η κυπριακή πλευρά, μέσω της διεθνούς κοινότητας, ώστε να εξασφαλιστεί η ταχεία επανένωση της νήσου;
Γ.Β.: Υπάρχει συνεργασία σ’ όλα τα επίπεδα για να επιτύχουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση μέσω του ΟΗΕ, της ΕΕ και άλλων διεθνών παραγόντων. Σ’ αυτή την προσπάθεια τίποτε και κανείς δεν περισσεύει. Η κυπριακή κυβέρνηση πιστεύω πως απέδειξε τη θέλησή της να κοιτάξει μπροστά, με τη στήριξη μέτρων για την τουρκοκυπριακή κοινότητα και με το γενικότερο άνοιγμά της προς συνεργασία με την άλλη πλευρά.
“Τ.τ.Κ.”: Η Κύπρος θα είναι -λέτε- το “μαύρο πρόβατο” της ΕΕ μετά το “όχι”;
Γ.Β.: Όχι, δεν το πιστεύω. Υπάρχει όμως ένα βαρύ κλίμα και θα χρειαστεί ιδιαίτερη προσπάθεια για να το αλλάξουμε.
“Τ.τ.Κ.”: Φοβάστε μήπως το ψευδοκράτος μετά το δικό του “ναι” και το “όχι” των Ελληνοκυπρίων, αναγνωριστεί είτε ευθέως είτε de jure από μια σειρά κρατών;
Γ.Β.: Θα υπάρξουν πιθανόν προσπάθειες για αναγνώριση. Η Κύπρος όμως είναι πλέον μέλος της ΕΕ και το έδαφος είναι ασφαλέστερο.
Οι όποιες απόπειρες εκκινούν από μία αφετηρία οργής ή απογοήτευσης και έχουν γνώμονα ή πρόσχημα το να βοηθηθεί η τουρκοκυπριακή κοινότητα. Συμφωνούμε πως πρέπει να βοηθηθεί και οι πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν από την κυπριακή κυβέρνηση πιστεύω ότι θα βρίσκονται στην κατάλληλη κατεύθυνση.
Πάνω από όλα, όμως, υπάρχει η καταλυτική δύναμη μιας νέας πραγματικότητας.
“Τ.τ.Κ.”: Πώς θα αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση αυτές τις απόπειρες;
Γ.Β.: Εξηγούμε παντού και θα συνεχίσουμε να επιμένουμε ότι οι ενέργειες αναγνώρισης βλάπτουν και δεν ωφελούν την προοπτική μιας λύσης. Απομακρύνουν αντί να φέρνουν κοντά την επανένωση της Κύπρου. Συνεπώς θα είναι πράξεις εναντίον της λύσης όπως τη θέλει η διεθνής κοινότητα.