Ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών από τον Εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ κ. Γ. Κουμουτσάκο (2004-04-07)
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ : Καλημέρα σας. Όσον αφορά τις ανακοινώσεις : Για το θέμα των ημερών, το Κυπριακό.
Πρώτα, όσον αφορά στην επίσκεψη του κ. Βαληνάκη στην Κύπρο.
Να υπενθυμίσω μόνο ότι σκοπός της επίσκεψης ήταν να υπάρξει μια ενημέρωση του κ. Βαληνάκη και κατ’ επέκταση της κυβέρνησης, μια απευθείας και πλήρης ενημέρωση για τις σκέψεις και τις απόψεις της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας και όλων των παραγόντων της πολιτικής ζωής της Κύπρου ενόψει των δημοψηφισμάτων της 24ης Απριλίου.
Οι συναντήσεις ήταν αλλεπάλληλες έως τις πρώτες βραδινές ώρες. Ο κ. Βαληνάκης άκουσε τις απόψεις όλων των κομμάτων και νομίζω ότι ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμο να έχει το Υπουργείο Εξωτερικών και η Ελληνική Κυβέρνηση αυτή την απευθείας ενημέρωση και συζήτηση στην Κύπρο.
Αυτό που αν θέλετε, και σε μεγάλο βαθμό προσωπικά θεωρώ ότι προέκυψε από τις συναντήσεις αυτές, ένα προσωπικό συμπέρασμα, είναι ότι υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή και περίσκεψη όλων των πολιτικών αρχηγών και του Προέδρου Παπαδόπουλου στην αντιμετώπιση του θέματος.
Οι απόψεις εκφράστηκαν με πολύ συγκροτημένο και ήπιο τρόπο και αυτό είναι δηλωτικό πιστεύω και του κλίματος νηφαλιότητας του διαλόγου που σίγουρα τις επόμενες μέρες θα ακολουθήσει στη Λευκωσία. Αυτά για το ταξίδι του κ. Βαληνάκη στη Λευκωσία.
Δεύτερον, θα ήθελα να σας πω ότι σήμερα, με τη λήξη της σχετικής προθεσμίας και σύμφωνα με τη διαδικασία που συμφωνήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 13 Φεβρουαρίου και στη συνέχεια της επιστολής του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, που δόθηκε στον Πρωθυπουργό την 31η Μαρτίου, το τελευταίο δηλαδή βράδυ στο Burgenstock, η Ελλάδα προτίθεται, με επιστολή που θα δοθεί στα Ηνωμένα Έθνη από τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Ελλάδας στον ΟΗΕ, Πρέσβυ κ. Βασιλάκη, να δηλώσει την πρόθεση της να υποβληθεί ιδρυτική συμφωνία σε χωριστά δημοψηφίσματα στην Κύπρο.
Μόλις πληροφορήθηκα ότι η τουρκική Κυβέρνηση -είναι ανταπόκριση του κυπριακού πρακτορείου- απέστειλε σήμερα στον Γενικό Γραμματέα Ηνωμένων Εθνών τη γραπτή δέσμευση της σχετικά κλπ. κλπ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (εκτός μικροφώνου) Την απηύθυνε σε όλους την επιστολή;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Δεν την έχω να σας τη δώσω, δεν το ξέρω, θα το δω. Να τελειώσουμε την ενημέρωση και να τα πούμε μετά όλα.
Επίσης γνωρίζετε ότι στη συζήτηση προ ημερησίας διατάξεως στη Βουλή για το Κυπριακό, ετέθη το αίτημα από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον κ. Παπανδρέου για σύγκληση του ΕΣΕΠ, του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής.
Εντός των ορίων που προβλέπεται από το σχετικό νόμο. Εστάλησαν οι επιστολές του κ. Υπουργού προς τους αρχηγούς των Κομμάτων, ώστε να καθοριστούν οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων στο Συμβούλιο. Βάσει του νόμου οι απαντήσεις αυτές αναμένονται εντός 20ημέρου.
Να προσθέσω ότι τακτικό μέλος του ΕΣΕΠ είναι ο Πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής Εξωτερικών και Άμυνας, η οποία, απ’ όσο γνωρίζω δεν έχει συγκροτηθεί ακόμα. Αυτά τα αναφέρω, διότι είναι προϋποθέσεις για να συσταθεί και να συγκληθεί το ΕΣΕΠ. Όταν αυτές οι προϋποθέσεις πληρωθούν, ο Υπουργός Εξωτερικών προτίθεται να συγκαλέσει το ΕΣΕΠ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε εστάλη η επιστολή του Υπουργού;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Νομίζω την Δευτέρα. Για το θέμα του “TASMAN SPIRIT” έχω να σας πω ότι από πληροφορίες που έχουμε μέσω της της Ολλανδικής Πρεσβείας στο Ισλαμαμπάντ, που ασκεί χρέη Προεδρίας, έγινε μια συνάντηση τις προηγούμενες μέρες, παρουσία του εκπροσώπου της Επιτροπής στο Υπουργείο Εξωτερικών του Πακιστάν και μεταξύ άλλων ετέθη και αυτό το θέμα.
Από τη συζήτηση προέκυψε ότι υπάρχει ενδεχόμενο κάποιων θετικών εξελίξεων, αλλά σε χρόνο που δεν μπορώ να προσδιορίσω. Αναφέρομαι σε ενδεχόμενο. Συμπληρωματικά να σας πω ότι ο Υπουργός Εξωτερικών απαντώντας σε σχετική επιστολή των Ελλήνων ναυτικών, που κρατούνται από τις Πακιστανικές Αρχές, απέστειλε επιστολή με τις δικές του ευχές για το Πάσχα.
Αυτά είχα να σας πω και θα δεχτώ τις ερωτήσεις σας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ένα θέμα είναι για την επιστολή. Πότε σκέφτεστε να τη δώσετε στη δημοσιότητα; Το δεύτερο είναι -επανέρχομαι σε ερώτημα που σας έχω θέσει τηλεφωνικά- αν έχετε αξιολογήσει αυτή την επιστολή, η οποία βρέθηκε στο τελικό Σχέδιο Annan φεύγοντας από τη Λουκέρνη, που το βρήκατε φαντάζομαι κι εσείς μέσα. Η επιστολή στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αν την αξιολογήσατε. Περιμένω μια αξιολόγηση μια βδομάδα τώρα και θα ήθελα να την έχω.
Και τρίτον αυτές οι 16 σελίδες τις οποίες κατέθεσε ο κ. Βαληνάκης, φαντάζομαι εκπροσωπώντας την ελληνική κυβέρνηση, στην κρίσιμη και τελική φάση της διαπραγμάτευσης, να μου πείτε σας παρακαλώ, από αυτές τις 16 σελίδες, ποιο σημείο ικανοποιήθηκε τελικά με το Σχέδιο το οποίο πήραμε στα χέρια μας, γιατί εγώ δεν πρόλαβα να το συγκρίνω. Τα δυο προβλήματα, για την ασφάλεια και τις παρεκκλίσεις.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ξεκινάω από το τελευταίο απαντώντας σε έγκριτο δημοσιογράφο που καλύπτει πολλά χρόνια το διπλωματικό ρεπορτάζ. Τα δυο κείμενα αναφοράς υπάρχουν και είμαι βέβαιος ότι μια τέτοια ερώτηση που προέρχεται από τον κ. Μελέτη απαντάται αυτομάτως αφ΄εαυτής και από τον ίδιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σας ρωτάω την απάντηση τη δικιά σας. Θεωρείτε ότι κάποιο σημείο από αυτά γίνεται δεκτό; Μήπως μου ξέφυγε εμένα κάτι.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Γνωρίζετε ότι δεν επήλθε συμφωνία στο κείμενο. Εξ ου και ο Γενικός Γραμματέας άσκησε το δικαίωμα της επιδιαιτησίας, το οποίο προέβλεπε η συμφωνία της Νέας Υόρκης και κατέθεσε δικό του κείμενο. Αυτή είναι η απάντηση μου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στο άλλο δεν μου απαντήσατε, στην επιστολή.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ξέρετε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών έχει αποφύγει δημοσίως να σχολιάσει το περιεχόμενο σ’ αυτή τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Διότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια πολύ σοβαρή συζήτηση και εκτίμηση του περιεχομένου στη Λευκωσία, το ίδιο συμβαίνει και στην Αθήνα και αυτή την ώρα το να χαρακτηρίσουμε και να πάρουμε θέση επί τμημάτων ή επί του συνόλου του Σχεδίου Annan κρίνεται ότι δεν είναι σκόπιμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ωραία, ας μην κάνουμε αξιολόγηση. Σαν διπλωμάτης εσείς αυτό το πράγμα καταλαβαίνετε τι λέει; Γιατί εγώ δυσκολεύομαι λιγάκι. Υποψιάζομαι τι λέει, αλλά … Είναι η επιστολή που στέλνουν οι δύο συν-Πρόεδροι στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Ε.Ε. και λέει: “Θα θέλαμε να ζητήσουμε από την Ε.Ε. να επικυρώσει τη θεμελιώδη συμφωνία και να περιλάβει τους όρους της προσαρμόζοντας κατάλληλα τους όρους προσχώρησης πριν την 1η Μαϊου με τέτοιο τρόπο που να έχει ως αποτέλεσμα την προσαρμογή του πρωτογενούς δικαίου και να διασφαλίζει τη νομική βεβαιότητα και ασφάλεια της θεμελιώδους συμφωνίας εντός του νομικού συστήματος της Ε.Ε. για όλους τους ενδιαφερόμενους”.
Είναι αυτό που φαντάζομαι; Ζητώ τη βοήθεια σας σαν διπλωμάτη πρώτα και μετά ως εκπρόσωπου του Υπουργείου.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Επειδή στα briefings παρίσταμαι ως εκπρόσωπος του Υπουργείου θεωρώ ότι η απάντηση που μόλις έδωσα πρέπει να θεωρείται ότι καλύπτει το ερώτημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επί του ιδίου θέματος. Αυτά τα κείμενα είναι η σελίδα 61 του ελληνικού κειμένου από το ΑΠΕ για να μη μπερδευόμαστε με το αγγλικό κείμενο μπας και δεν καταλάβουμε. Αυτά τα κείμενα δεν είναι μέρος του Σχεδίου Annan, είναι συνημμένα έγγραφα στο Σχέδιο Annan. Ένα το κρατούμενο. Δεν είναι ο κύριος όγκος του σχεδίου -πιστεύω να συμφωνείτε σ’ αυτό- είναι συνημμένο έγγραφο το οποίο ο κ. Annan βάζει μέσα στο Σχέδιο του και το στέλνει σε δημοψήφισμα.
Το ερώτημα είναι το εξής: επ’ αυτού του θέματος η επιστολή αυτή έχει γίνει από τον κ. Verheugen, δεν την έφτιαξε ο κ. Annan, εκτός αν το ρεπορτάζ που είχαμε στη Λουκέρνη είναι λάθος, αυτό το κείμενο επεστράφη πίσω από την ελληνική πλευρά στον κ. Verheugen. Ο κ. Verheugen επέστρεψε στο Κολλέγιο των Επιτρόπων επ’ αυτού του κειμένου. Οι κυρίες του Κολεγίου της Ευρώπης να μη συνεχίσω, και το κείμενο αυτό έπεσε στο κενό. Επομένως δεν έχει καμία απολύτως, αν καταλαβαίνω καλά, ευρωπαϊκή νομιμοποίηση.
Πώς αυτό το κείμενο, μια επιστολή, ένα σχέδιο επιστολής που κατέθεσε ο Επίτροπος, και το αρμόδιο Όργανο και οι αρμόδιες χώρες μέλη της Κοινότητας δεν έχουν κάνει δεκτό στο σύνολο τους, βρίσκεται όχι μόνο στο σχέδιο Ανάν, αλλά τίθεται και σε δημοψήφισμα;
Αυτή η επιστολή, όπως και το συνημμένο Νο 3, η επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου ούτε λίγο ούτε πολύ οι δύο συν-Πρόεδροι λέγουν ότι το σχέδιο Ανάν είναι η εσωτερική θεραπεία -έτσι λέει- του προβλήματος και επομένως να πάψει οποιαδήποτε διαδικασία για τα θέματα των περιουσιών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το ερώτημα είναι πώς αυτά τα δύο έγγραφα που δεν έχουν περάσει από ευρωπαϊκά Όργανα, που ήταν η συμβουλή του Επιτρόπου, δεν έχει τύχει της αποδοχής και της νομιμοποίησης Οργάνων της Ε.Ε., ξαφνικά μπαίνουν σε δημοψήφισμα στις 24 Απριλίου και ανατρέπουν, αν μου επιτρέπετε, όλο το σκηνικό πάνω στο οποίο βασιζόμασταν. Διότι αν οι άνθρωποι δεσμευτούν ότι όλο αυτό το πράγμα που λέγεται λύση Ανάν θα αποτελέσει πρωτογενές δίκαιο της Ε.Ε., για ποια πράγματα δοκιμάζουμε από δω και πέρα; Και εν πάση περιπτώσει, όταν το είδε η Ελληνική Κυβέρνηση, αν το είδε, μέσα στο Σχέδιο Annan, τι κινήσεις έκανε, αν έκανε;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ευχαριστώ για την ανάλυση που κάνατε. Όσον αφορά στο κομμάτι το οποίο συμπίπτει με την ερώτηση που έκανε ο κ. Μελέτης θεωρώ ότι η απάντηση δόθηκε από πλευράς μου. Όσον αφορά …
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με συγχωρείτε, είπατε, ότι δεν σχολιάζετε το περιεχόμενο της λύσης Annan κι αυτό είναι απολύτως κατανοητό. Αυτό δεν ήταν μέσα στο Σχέδιο Annan, είναι συνημμένο κείμενο, είναι εκτός Σχεδίου Annan. Αλλά πηγαίνει σε δημοψήφισμα.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Με την τελευταία σας επισήμανση, νομίζω ότι δίνετε την απάντηση. Αποτελεί τμήμα του κειμένου που πρόκειται να τεθεί σε δημοψήφισμα. Επομένως σ’ αυτό το κείμενο από πλευράς μου δεν μπορεί να γίνει σχολιασμός.
Υπάρχουν εύλογα ερωτήματα, τα οποία θέσατε. Θα πρέπει να μιλήσω με τη Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου και με την αρμόδια Διεύθυνση και εάν απ’ αυτή τη συνεργασία προκύψει κάτι το οποίο μπορώ να σας πω, θα σας το πω σήμερα το απόγευμα τηλεφωνικά και στους δύο που ενδιαφερθήκατε για το συγκεκριμένο θέμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μα ενδιαφερόμαστε απολύτως όλοι. Να βγάλετε μια ανακοίνωση.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Όσον αφορά τη νομική πτυχή και τα ερωτήματα τα οποία προκύπτουν τα οποία είναι και διαδικαστικά, στο βαθμό που θα μπορέσω να έχω απάντηση, θα σας την δώσω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα βγάλετε ανακοίνωση;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Θα βρεθεί ο τρόπος. Ο τρόπος είναι δευτερεύον θέμα. Θα βρεθεί αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο)
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Προτίθεται να το κάνει σήμερα, γιατί σήμερα είναι η καταληκτική ημερομηνία βάση της διαδικασίας που προβλέπεται.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πάντως αν μου επιτρέπετε κάτι, συγνώμη για την παρέμβαση. Τίθεται ένα θέμα, λέμε δεν συζητάμε εδώ πέρα και καταλαβαίνω τη δέσμευσή σας να μην συζητήσουμε περί του Σχεδίου Annan, αλλά αυτό είναι ένα θέμα που αφορά το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Σας ερωτώ σαν εκπρόσωπο του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών που είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και αν το θεωρείτε εσείς αυτό συμβατό με την ίδια την αντίληψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σαν ευρωπαϊκή χώρα σας ρωτώ, δεν σας ρωτώ σαν εκπρόσωπο της εγγυήτριας δύναμης.
Και πραγματικά αδυνατώ να καταλάβω πως η Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών ή η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών δεν έχει θέση γι’ αυτό το θέμα εδώ πέρα που προκύπτει. Και κατά πόσο θα παραβίαζε δηλαδή το δημοψήφισμα; Μετά το δημοψήφισμα θα ενημερωθούμε για το ποια είναι η εκτίμηση του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών γι’ αυτό το χαρτί εδώ πέρα που βρήκαμε;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Κύριε Μελέτη, θα απαντήσω λέγοντας, ότι σ’ αυτή τη συγκεκριμένη συνάντηση δεν μπορώ να εναλλάσσω ιδιότητες μεταξύ του εκπροσώπου Τύπου του Υπουργείου και μέλους της Διπλωματικής Υπηρεσίας που μπορεί να μελετήσει ένα κείμενο. Η εναλλαγή των ρόλων σ’ αυτό το πλαίσιο νομίζω, ότι δεν είναι δυνατή.
Όσον αφορά την τελευταία παρατήρησή σας, ότι το Υπουργείο Εξωτερικών δεν μπορεί να μην έχει θέση, θα σας πω, ότι είναι ένα κείμενο το οποίο έχει μελετηθεί στο σύνολό του. Το Υπουργείο έχει άποψη και δεν μπορεί να μην έχει άποψη επί του κειμένου. Το αν αυτή η στιγμή είναι η κατάλληλη για να ανακοινωθούν σκέψεις και σχόλια επί όλου του κειμένου, το οποίο θα τεθεί σε δημοψηφίσματα και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα χέρια και μελετάται από όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην Κύπρο και την Ελλάδα για να λάβουν θέση, θα επαναλάβω, ότι δεν κρίνεται σκόπιμο.
Αλλά ταυτόχρονα να επαναλάβω ότι στο βαθμό που μπορώ να απαντήσω σε ορισμένες νομικές πτυχές, που οπωσδήποτε προκαλούν ερωτήματα και είναι δαιδαλώδεις, θα το δω με τις αρμόδιες υπηρεσίες και αν μπορέσω να δώσω απάντηση, θα το κάνω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έπειτα από το ταξίδι του Υφυπουργού, κ. Βαληνάκη και δεδομένου ότι σήμερα το βράδυ στις 21:00 θα κάνει τις ανακοινώσεις του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Παπαδόπουλος, πότε μπορούμε να περιμένουμε τις θέσεις του Υπουργείου Εξωτερικών, διότι όπως είπατε, έχει άποψη επί του κειμένου, επί του 5ου Σχεδίου Annan. Εν πάση περιπτώσει, πότε μπορούμε να περιμένουμε τις θέσεις του Υπουργείου Εξωτερικών επί του Σχεδίου; Μετά τις σημερινές ανακοινώσεις του Προέδρου;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Το γεγονός, ότι ανέφερα ότι το Υπουργείο έχει απόψεις, δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Οφείλει από το ρόλο του τέτοια κείμενα να τα μελετά και να καταλήγει σε συμπεράσματα. Ξέρετε, ότι αυτή η διαδικασία δεν είναι πάντα μία απλή διαδικασία, ούτε πάντα οι απόψεις και οι θέσεις έχουν τη λογική του μαύρου – άσπρου. Διότι ακριβώς τα κείμενα είναι εξαιρετικά σύνθετα με δαιδαλώδεις νομικές πτυχές και μπορεί να υπάρχουν και εκτιμήσεις από διαφορετικές πλευρές που πρέπει να αξιολογηθούν.
Επομένως λέγοντας, ότι το Υπουργείο έχει άποψη, δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο το οποίο είπα. Γιατί το αναφέρατε σαν να είναι κάτι το ιδιαίτερο. Είναι μέσα στα καθήκοντα που έχει κατά την εκπλήρωση της αποστολής του. Τώρα όσον αφορά το χρόνο δεν μπορώ να σας απαντήσω, δεν το ξέρω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εννοώ θα είναι μία θέση την οποία θα πάρει το Υπουργείο Εξωτερικών πριν από το δημοψήφισμα ή μετά το δημοψήφισμα; Διότι το ρωτώ αυτό, επειδή η άποψη που θα πάρει η Ελλάδα επί του Σχεδίου …
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Να σας διακόψω. Η άποψη του Υπουργείου Εξωτερικών ως άποψη του καθ’ ύλην αρμοδίου Υπουργείου δίδεται ως εκτίμηση και την απόφαση την παίρνει η Κυβέρνηση. Δεν είναι θέση του Υπουργείου Εξωτερικών. Υπάρχει θέση της Κυβέρνησης επ’ αυτού ακούγοντας τις απόψεις του Υπουργείου Εξωτερικών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακολουθώντας αυτό που είπε ο Κάρολος, έχει το Υπουργείο κάποια ιδέα πότε θα κάνει την εισήγηση αυτή στον Πρωθυπουργό; Γιατί ο Πρωθυπουργός στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση που έκανε στη Βουλή είπε, ότι θα απαντήσει σε εύλογο χρόνο, αλλά δεν μας είπε αν ο εύλογος χρόνος θα είναι πριν ή μετά την Συνδιάσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Έχετε κάποια ένδειξη τουλάχιστον εάν η ελληνική απάντηση, η απάντηση δηλαδή της Ελληνικής Κυβέρνησης εκ στόματος του Πρωθυπουργού θα γίνει πριν ή μετά από το Πάσχα τουλάχιστον;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Αντιλαμβάνεστε φαντάζομαι, ότι δεν μπορώ να απαντήσω εξ ονόματος του Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ξέρω, αλλά η εισήγηση του Υπουργείου έχει γίνει;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Μιλάω μόνο όσον αφορά το Υπουργείο Εξωτερικών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Κουμουτσάκο, θέλω σας ρωτήσω το εξής πολύ απλό. Μας είπατε, ότι το Υπουργείο Εξωτερικών έχει υποχρέωση – και έτσι είναι – να μελετά αυτά τα κείμενα και να λέει την άποψή του. Η άποψή του έχει διαμορφωθεί, άσχετα αν μας την ανακοινώσετε ή όχι; Πρώτον.
Δεύτερον, εάν έχει διαμορφωθεί, πότε θα τη διαβιβάσετε στην Κυβέρνηση; Και τρίτον και σημαντικότερο είναι το εξής. Πότε θα μάθουμε εμείς την άποψη της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Εξωτερικών; Θα την μάθουμε δια του Πρωθυπουργού στην τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Αρχηγών ή θα την μάθουμε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο που θα μας πείτε εσείς; Αυτά τα τρία ερωτήματα μπορείτε να μας τα πείτε.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Θα σας παρακαλέσω, αντιλαμβάνομαι ότι είναι διαδικαστικά τα ερωτήματα, αντιλαμβάνομαι το γενικότερο ενδιαφέρον που υπάρχει, αλλά εγώ δεν είμαι εδώ να απαντήσω για το γενικότερο ενδιαφέρον και βεβαίως δεν μπορώ να υποκαταστήσω την Κυβέρνηση και τον εκπρόσωπο, κ. Ρουσόπουλο σ’ αυτό.
Εγώ μιλάω μόνο για το Υπουργείο και σας είπα, ότι ασκώντας την αποστολή του – φανταστείτε να γινόταν το αντίθετο – το Υπουργείο μελετάει αυτά τα κείμενα, ως όφειλε να κάνει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για να μην είναι κατά κάποιο τρόπο συνέχεια της ερώτησης του κ. Μελέτη, αλλά …
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Να μην επαναλαμβανόμαστε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όχι δεν θα επαναληφθώ. Θέλω να ρωτήσω, όταν καλεί η Νέα Κύπρος να καταστεί το Σχέδιο Ανάν μέρος του πρωτογενούς Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό σημαίνει νομικά, αν δεν απατώμαι και διορθώστε με, ότι πρέπει να επικυρωθεί από 25 Κοινοβούλια, δηλαδή πρέπει να προσαρτηθεί αυτό στη Συνθήκη Προσχώρησης και να επικυρωθεί από 25 Κοινοβούλια. Πρώτον, ευσταθεί αυτό; Και δεύτερον, αυτό ενέχει κάποιους κινδύνους ενδεχομένως για την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Όσον αφορά τη διαδικασία προσχώρησης ξέρετε όλοι πολύ καλά, ότι η τυπική ημερομηνία της 1ης Μαΐου ισχύει απόλυτα. Και τυπικά από την 1η Μαΐου η Κυπριακή Δημοκρατία γίνεται μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι, αλλά δεν απαντήσατε στο ερώτημα όμως. Το να καταστεί …
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ήδη στην ερώτηση, δεν ήθελα να το πω πριν, βλέπω ότι υπάρχει κάποια πρόβλεψη, αλλά και εκτίμηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όχι, δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη και εκτίμηση. Με συγχωρείτε ένα λεπτό. Το θέμα είναι εάν το Πρωτογενές Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως είναι το Δίκαιο των Συνθηκών, για να καταστεί αυτό μέρος Συνθήκης, πρέπει να επικυρωθεί από τα Κοινοβούλια των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ναι ή όχι;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Γνωρίζετε πολύ καλά, ότι υπάρχει μια διαδικασία με την οποία παράγεται το Πρωτογενές Δίκαιο. Αυτή η διαδικασία σε ό,τι αφορά την Κύπρο έχει ολοκληρωθεί και σας είπα, ότι την 1η Μαϊου και τυπικά η Κυπριακή Δημοκρατία, ανεξαρτήτως αποτελέσματος δημοψηφισμάτων, καθίσταται μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σχετικά με τις αναλύσεις νομικών πτυχών των θεμάτων που θέσατε, θα επαναλάβω, ότι στο βαθμό που μπορώ και αφού τα δω με τις αρμόδιες Διευθύνσεις, θα σας δώσω απάντηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συγνώμη, είναι θέμα ανάλυσης εάν στο Πρωτογενές Δίκαιο πρέπει να μπει σε Συνθήκη και να επικυρωθεί από τα κράτη – μέλη; Αυτό δεν είναι θέμα ανάλυσης.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Το τμήμα της επιστολής στο οποίο αναφέρεστε όλοι όσοι έχετε πάρει μέχρι τώρα το λόγο και κάνετε ερωτήσεις δεν έχει πιθανώς μία ερμηνεία, είναι αρκετά ασαφές, όπως παραδέχτηκε ο κ. Μελέτης όταν πρώτος ρώτησε. Είναι επαρκώς ασαφές, ώστε να είναι ένα κείμενο το οποίο επιδέχεται ερμηνειών και αναλύσεων. Είναι πάρα πολύ πιθανό οι αναλύσεις και οι ερμηνείες να είναι πέραν της μίας. Επομένως εγώ αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να υιοθετήσω μία απ’ αυτές.
Θα παρακαλέσω πάρα πολύ να μην επανέλθουμε στο ίδιο θέμα, θεωρώ ότι είναι λήξαν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα επανέλθω. Ποια είναι η θέση του Υπουργείου για το θέμα το οποίο κουβεντιάζουμε. Εδώ υπάρχει ένα έγγραφο το οποίο με τη σύμφωνη γνώμη όλων των πλευρών θέλει η συμφωνία να γίνει …, εάν δεν υπάρχει άλλη ανατροπή, γιατί δεν ξέρουμε τίποτα, αυτό πρέπει να επικυρωθεί από τα Ευρωπαϊκά Κοινοβούλια …
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Θα μου επιτρέψτε να σας διακόψω. Δίνετε μία συγκεκριμένη ερμηνεία σ’ αυτό το απόσπασμα του συγκεκριμένου εγγράφου. Θα επανέλθω λέγοντας, ότι από πλευράς ανθρώπων που αναλύουν, εμπειρογνωμόνων, νομικών και διπλωματών, που αναλύουν αυτό το κείμενο είναι πολύ πιθανόν να μην υπάρχει μόνο μία ερμηνεία. Σας είπα και αντιλαμβάνεστε πλήρως, ότι δεν μπορώ να μπω σ’ αυτή τη συζήτηση και θα παρακαλέσω την κατανόησή σας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Μάλτα αύριο θέλει να αλλάξει τους όρους της Συνθήκης Προσχώρησης για τα θέματα των αποδημητικών πτηνών, των τρυγονιών για παράδειγμα. Θέλει να το κάνει και για τις μπεκάτσες για παράδειγμα. Αυτό το πράγμα είναι πρωτογενές δίκαιο από τη στιγμή που είναι η Συνθήκη Προσχώρησης. Πρέπει να ξαναξεκινήσει η διαδικασία επικύρωσης της αλλαγής αυτής της τροποποίησης των όρων προσχώρησης από τα 25 Κοινοβούλια;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Αντιλαμβάνεσθε ότι αντιβαίνει σε κάθε δεοντολογία το να υποκαταστήσω τον Μαλτέζο, συνάδελφο και αντίστοιχό μου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τελικά υπήρξε ή δεν υπήρξε εισήγηση ομάδας Διπλωματών επί του περιεχομένου του Σχεδίου Annan;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Σας λέω ότι δεν πρόκειται περί εισηγήσεων. Τη στιγμή αυτή η Διπλωματική Υπηρεσία προβαίνει σε εκτίμηση του σχεδίου. Οι εκτιμήσεις δεν είναι εισηγήσεις. Η εισήγηση έχει άλλο περιεχόμενο. Λέμε, όπως γνωρίζετε : “έχοντας εκτιμήσει το περιεχόμενο, εισηγούμεθα αυτό”. Επομένως μπορώ να σας πω ότι δεν υπάρχουν εισηγήσεις. Εκτιμήσεις υπάρχουν και συνεχίζονται, εισηγήσεις δεν υπάρχουν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει κάποια πρόβλεψη εάν “ουρές” του συζητούμενου Σχεδίου Annan θα συνδυαστούν με τη διαδικασία του ευρωπαϊκού συντάγματος;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ειλικρινώς, δεν το γνωρίζω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει κάποια ημερομηνία πότε θα γίνει η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Θα σας παρακαλέσω να ρωτήσετε τον εκπρόσωπο….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε κάποιο σχόλιο για όσα ακούσαμε χθες από τον κ. Ερντογάν δημοσίως, όπου παραδέχτηκε ότι πρώτον υπάρχουν διαφωνίες σε κάποια θέματα με την τουρκική στρατιωτική ηγεσία, δεύτερον ότι δεν κατοχυρώθηκε 100% ο στόχος τους για το πρωτογενές Δίκαιο και τα υπόλοιπα τα οποία αναφέρονται; Έχετε κάποιο σχόλιο για την κινητικότητα, και παρεμφερώς κάποιο σχόλιο για την ιδιαίτερη επίσημη συνάντηση Σεζέρ-Ντενκτάς και τις δηλώσεις κατά του σχεδίου Annan αμέσως μετά από τον Ντενκτάς;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Αντιλαμβάνεστε ότι σχολιασμός για τις εξελίξεις γύρω από το Σχέδιο Annan που συμβαίνουν στην Τουρκία δεν μπορεί να υπάρξει από πλευράς μου. Μπορεί να υπάρξει μια διαπίστωση, που νομίζω ότι είναι διαπίστωση όλων, ότι και στην Τουρκία υπάρχει μια εν εξελίξει συζήτηση επί του σχεδίου. Δεν υπάρχουν μονολιθικές απόψεις. Αυτό ως διαπίστωση και όχι ως σχόλιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε κάποια εκτίμηση για την ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας όπου καθιστά περίπου αναγκαίο η Κυβέρνηση να δει τον τρόπο εφαρμογής με επιμέλεια, όπως λέει, του Σχεδίου Annan; Τί μπορεί να σημαίνει αυτό το πράγμα;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Κάνω ερμηνεία του προφανούς, ότι η Τουρκική Κυβέρνηση, όπως κάθε κυβέρνηση ασκεί την αποστολή και τα καθήκοντά της.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε περίπτωση που έχουμε στην Κύπρο ένα “όχι”, η ελληνική Κυβέρνηση σκοπεύει να συνεχίσει τις προσπάθειες για ενοποίηση του νησιού;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Αντιλαμβάνεστε ότι η ερώτησή σας είναι υποθετική…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (εκτός μικροφώνου)
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Η Διπλωματική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, είναι γνωστό ότι σε κάθε περίπτωση, κάθε διεθνούς εξέλιξης, πόσο μάλλον σε κάτι που αφορά άμεσα τη χώρα, δεν μένει μόνο στην ανάλυση της παρούσας κατάστασης που κάθε φορά σχηματοποιείται αλλά εξετάζει και σενάρια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σχετικά με τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Γκιουλ, που είπε ότι στην περίπτωση αρνητικής θέσης από τους Ελληνοκυπρίους στο δημοψήφισμα θα ζητήσει την αναγνώριση του κράτους που δημιουργήθηκε με την κατοχή και μάλιστα ότι είπε ότι έχει μηνύματα από χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι σε μια τέτοια περίπτωση δεν μπορούν να αρνηθούν ένα τέτοιο αίτημα από πλευράς Τουρκίας. Η ελληνική Κυβέρνηση, το Υπουργείο Εξωτερικών, έχει ανάλογα μηνύματα από εταίρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Κανένα μήνυμα δεν έχει και όσον αφορά την ελληνική θέση, αρκούμαι στο να επαναλάβω απάντηση που έδωσε πριν περίπου τρεις ημέρες ο κ. Ρουσόπουλος σε ανάλογη ερώτηση. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να θεωρεί ότι το κατεχόμενο μέρος είναι κατεχόμενο και ότι παραμένει ψευδοκράτος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για το γράμμα το σημερινό: Τί λέει ακριβώς; Μας είπατε ότι λέει ότι η Ελλάδα δέχεται να υποβάλλει τη συμφωνία για δημοψήφισμα; Ποια είναι ακριβώς η διατύπωση;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Δηλώνεται με την επιστολή ότι η Ελλάδα συμφωνεί στο να υποβληθεί η ιδρυτική συμφωνία σε χωριστά δημοψηφίσματα στην Κύπρο. Εδώ θέλω να διευκρινίσω ότι η επιστολή αυτή, την οποία όπως σας είπα αναμένεται να καταθέσει εντός της ημέρας ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη, ουδόλως προεξοφλεί την έκβαση των δημοψηφισμάτων στην Κύπρο.
Οι δύο κοινότητες είναι οι μόνες αρμόδιες να αποφασίσουν εάν θα αποδεχθούν ή όχι την πρόταση διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος που υπέβαλλε ο Γεν. Γραμματέας του ΟΗΕ με το τελικό σχέδιό του.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Annan, αν θυμάμαι καλά, στην επιστολή του στους Πρωθυπουργούς ζητά και μια αξιολόγηση του περιεχομένου. Υπάρχει τέτοια αξιολόγηση του περιεχομένου ή απλώς είναι μόνο το διαδικαστικό;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Είναι αυστηρά περιορισμένη στο διαδικαστικό. Αποδοχή του ότι το συγκεκριμένο κείμενο θα υποβληθεί στα δημοψηφίσματα και αυτό σε συνέχεια και κατ’ εφαρμογή της συμφωνίας της Νέας Υόρκης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στην περίπτωση που και οι δύο πλευρές πουν “ναι”, η συμφωνία αυτή πρέπει να υπογραφεί και από την Τουρκία απ’ ό,τι ξέρω και την Ελλάδα σαν εγγυήτριες δυνάμεις και μετά πρέπει να επικυρωθεί και από τις δύο Βουλές; Και αν ναι, πότε περίπου θα γίνει αυτό, μετά από το δημοψήφισμα;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Εάν υπάρξει θετική έκβαση των δημοψηφισμάτων και αφού ολοκληρωθούν οι σχετικές εσωτερικές κυρωτικές διαδικασίες από τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, η Ελλάδα μαζί με τις άλλες δύο, δηλαδή την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και την ενωμένη κυπριακή Δημοκρατία που θα έχει προκύψει εάν το δημοψήφισμα είναι θετικό, θα υπογράψουν από κοινού συνθήκη για τη νέα κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο, η οποία θα ισχύσει από της υπογραφής αυτής.
Ήθελα επίσης διευκρινιστικά να σας πω ότι η επιστολή δεν παράγει έννομα αποτελέσματα για την Ελλάδα σε περίπτωση απόρριψης από τα δημοψηφίσματα, ή μη υπογραφής της συνθήκης για τη νέα κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα γίνει κάποιο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προ της 1ης Μαΐου και σε αυτό το Συμβούλιο θα εξεταστεί το θέμα του Act of Adaptation;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από τις 24/4, δηλαδή, πριν από την ημερομηνία διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων, θα υποβάλλει προς εξέταση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το Draft Act of Adaptation προκειμένου όπως μετά τη θετική έκβαση των δημοψηφισμάτων και πάντως πριν από την 1η Μαΐου, να υιοθετηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποια θα είναι η θέση της Ελλάδας αν τεθεί το αίτημα να περάσει το πρωτογενές Δίκαιο το Act of Adaptation;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Θα σας παρακαλέσω να μην επανερχόμαστε σε ένα θέμα, για το οποίο προσπάθησα με πάρα πολλούς τρόπους να σας διευκρινίσω έως ποιο σημείο μπορώ να σας απαντήσω και μέχρι τί γνωρίζω να σας απαντήσω.
Σας ευχαριστώ πολύ και σας εύχομαι καλό Πάσχα.