Ενημέρωση διπλωματικών συντακτών από τον Εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ, κ. Γ. Κουμουτσάκο (2004-04-23)
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Καλημέρα σας. Να ξεκινήσω συστήνοντάς σας τους δύο νέους συνεργάτες μου, την κα Χαρά Περρή και τον κ. Θεόφιλο Ζαφειράκο, ο οποίος μάλιστα είχε βάρδια στην Κρυπτογραφική Υπηρεσία από χθες το βράδυ τα μεσάνυχτα και ήρθε κατευθείαν στη σημερινή μας συνάντηση.
Είναι δύο πολύτιμοι συνεργάτες, όπως και όλοι όσοι εργάζονται στην Υπηρεσία. Οι δυο συνάδελφοι είναι νέοι Διπλωματικοί και αποφάσισαν να μπουν σ’ αυτήν την περιπέτεια της Υπηρεσίας Ενημέρωσης. Εγώ τους καλωσορίζω στη νέα αυτή θέση τους. Τους έχω ήδη ευχηθεί “καλό κουράγιο”. Προς το παρόν δείχνουν ότι αντέχουν.
Ξεκινάω με την ενημέρωσή μας. Βεβαίως πρώτο θέμα είναι το επικείμενο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα γίνει στο Λουξεμβούργο τη Δευτέρα και τη Τρίτη 26 και 27 του μηνός. Την 27η Απριλίου, τη δεύτερη ημέρα, η συνάντηση θα επικεντρωθεί σε θέματα αναπτυξιακής συνεργασίας. Δεν θα μπω σε περισσότερες λεπτομέρειες για τα θέματα της Τρίτης.
Όσον αφορά στη συνάντηση της Δευτέρας. Υπάρχουν θέματα προς συζήτηση που εντάσσονται στη θεματική “Γενικές Υποθέσεις”. Είναι τα εξής: Θα γίνει συζήτηση για την πρόοδο των εργασιών σε άλλες συνθέσεις του Συμβουλίου και θα δοθεί ευκαιρία να γίνει μια εκτίμηση των αποτελεσμάτων του πρόσφατου Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας.
Το δεύτερο θέμα αφορά στη συνέχεια των όσων έχουν συζητηθεί στο Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ειδικότερα όσον αφορά στην πορεία της διαδικασίας διαπραγμάτευσης της Διακυβερνητικής.
Επίσης δεν αποκλείεται μία γενική ενημέρωση για τη διεύρυνση και συγκεκριμένα για την πορεία ελέγχου εφαρμογής του κεκτημένου από τις 10 υπό ένταξη χώρες. Σε αυτή τη συνάντηση που έχει τεχνικό χαρακτήρα, δεν αποκλείεται να υπάρξει και παρέμβαση του Επιτρόπου Φερχόϊγκεν.
Θα ακολουθήσει το τμήμα που αφορά στα θέματα εξωτερικών σχέσεων με τις εξής επιμέρους θεματικές: Ενημέρωση για την πορεία των διαπραγματεύσεων Αναπτυξιακής Agenda Doha στο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Το δεύτερο θέμα είναι στα πλαίσια της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας. Να σας ενημερώσω ότι συμφωνήθηκε χθες το σχέδιο γενικής αντίληψης “General Concept” (αγγλικός όρος) για την ανάληψη από την Ευρωπαϊκή Ένωση της αποστολής στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, της λεγόμενης S-FOR “Stabilization Force” που θα μεταβληθεί σε EU-FOR “European Force”.
Το άλλο θέμα θα αφορά στα Δυτικά Βαλκάνια. Εκεί υπάρχει συμφωνημένο κείμενο συμπερασμάτων. Ουσιαστικά δεν θα γίνει μεγάλη συζήτηση. Ειδικότερα για το Κόσσοβο δεν αναμένεται ευρεία ανταλλαγή απόψεων, διότι θεωρείται ότι το θέμα καλύφθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις συζητήσεις που έγιναν στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών στο Τούλαμορ και βεβαίως η ελληνική πλευρά θα έχει τη δυνατότητα σε αυτή τη συζήτηση να αναφερθεί στα αποτελέσματα της πρόσφατης συνδιάσκεψης τη Διαδικασίας Συνεργασίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη, που όπως γνωρίζετε, έγινε στο Σαράγεβο την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη.
Το επόμενο θέμα θα είναι η συζήτηση για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Κι εκεί προβλέπεται ότι θα υπάρξουν συμφωνημένα συμπεράσματα στη βάση των όσων συζητήθηκαν στο GYMNICH. Όπως ξέρετε, υπάρχει και σχετική δήλωση γι’ αυτό.
Επόμενο θέμα: Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αφρικής, με κύριο σημείο τις δυνατότητες συμβολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πρόληψη και επίλυση συγκρούσεων στην Αφρικανική Ήπειρο. Δεν αποκλείεται να γίνει και μία σύντομη ανταλλαγή απόψεων σε τομείς συνεργασίας μεταξύ Ευρώπης και Αφρικανικής Ηπείρου.
Το τελευταίο θέμα της συνάντησης θα αφορά στην εξέταση της πορείας των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ρωσίας. Η συζήτηση έχει ένα ενδιαφέρον διότι γίνεται ενόψει της Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ρωσίας που θα γίνει στη Μόσχα 21/5 κατ’ εφαρμογήν μάλιστα των συμφωνηθέντων στη Σύνοδο της Αγίας Πετρούπολης το 2003.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η εξέλιξη στα θέματα των “τεσσάρων κοινών χώρων”, όπως λέγονται. Υπάρχουν 4 τομείς που έχουν επιλεγεί ως οι προνομιακοί τομείς συνεργασίας Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ρωσίας. Οικονομία, εσωτερικά θέματα και θέματα δικαιοσύνης, θέματα ασφάλειας και έρευνας και τεχνολογίας.
Να σας ενημερώσω επίσης ότι το πρωί της Δευτέρας θα συγκληθεί σε έκτακτη συνάντηση το COREPER ΙΙ, δηλαδή συνάντηση σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων, όπου αναμένεται να γίνει συζήτηση και για θέματα σχετιζόμενα με την Κύπρο. Όχι πολιτική συζήτηση στο COREPER καταρχήν, αλλά για δύο θέματα που θα αφορούν τις νομικές ρυθμίσεις που θα πρέπει να ακολουθήσουν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναλόγως του αποτελέσματος των δημοψηφισμάτων.
Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης δεν αποκλείεται – θεωρείται μάλλον πιθανόν – να γίνει και μία συζήτηση για σχέδιο συμπερασμάτων που θα αναφέρεται στο Κυπριακό. Το θέμα της Κύπρου θα συζητηθεί επίσης στο πλαίσιο του μεσημεριανού γεύματος των Υπουργών Εξωτερικών.
Και πάλι στο πλαίσιο του γεύματος το δεύτερο, θέμα που θα συζητηθεί είναι η πορεία των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Κίνας.
Αυτά όσον αφορά τη γενική σας ενημέρωση για το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων.
Θα ήθελα να αναφερθώ στην πρόσφατη έκδοση γνωμοδότησης της Επιτροπής για την υποψηφιότητα της Κροατίας. Όπως ξέρετε την Τετάρτη 21 του μηνός η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσημα τη θετική της γνωμοδότηση για την αίτηση ένταξης της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αίτηση που είχε κατατεθεί επί Ελληνικής Προεδρίας. Η Ελληνική Κυβέρνηση και το Υπουργείο Εξωτερικών θεωρεί ότι η “γνώμη” αυτή της Επιτροπής αποτελεί μια θετική εξέλιξη, μια ιστορική στιγμή, όχι μόνο για την Κροατία, αλλά και ένα σημαντικό βήμα για την ευρωπαϊκή προοπτική όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Προοπτική που η Ελλάδα υποστήριζε και θα συνεχίσει να υποστηρίζει σταθερά.
Και βέβαια είναι και μια επιτυχία της πολιτικής που ακολουθήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην περιοχή, μέσω κυρίως του θεσμού και του μηχανισμού των Συμφωνιών Σταθεροποίησης και Σύνδεσης.
Επ’ αυτού υπάρχει αναλυτική τοποθέτηση από τον Υφυπουργό Εξωτερικών για ευρωπαϊκά θέματα, κ. Βαληνάκη, η οποία δημοσιοποιήθηκε χθες, και δίνει με σαφήνεια, περιγράφει με σαφήνεια, τη θέση της ελληνικής Κυβέρνησης για τη θετική αυτή εξέλιξη.
Ξέρετε, ότι είχαμε πρόσφατα τις εκλογές στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Η Ελληνική Κυβέρνηση χαιρετίζει τον ομαλό τρόπο με τον οποίον διεξήχθη ο α’ γύρος των εκλογών αυτών. Και βεβαίως ελπίζει, ότι η αυξημένη συμμετοχή και στο β’ γύρο θα αποτελέσει μια συνέχεια της ομαλής αυτής διαδικασίας στη γειτονική χώρα.
Επειδή θα πρέπει να λέμε και ορισμένα καλά για τη Δημόσια Διοίκηση και σε ό,τι μ’ αφορά, αναφέρομαι στο Υπουργείο των Εξωτερικών, θέλω να σας ενημερώσω, ότι από την 1η Μαρτίου στο Γραφείο Συνδέσμου μας στα Σκόπια και ειδικά στο Προξενικό μας Γραφείο λειτουργεί ένα νέο σύστημα για την επικοινωνία με τους πολίτες που ενδιαφέρονται να πάρουν ταξιδιωτική θεώρηση.
Έχει τεθεί σε λειτουργία ένα σύστημα συνεργασίας με την κρατική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, ένα σύστημα που λειτουργεί υπό τη συνεχή επιτήρηση του Διευθύνοντα του Προξενικού Γραφείου και με το οποίο αποφεύγεται τόσο η χρονική επιβάρυνση των πολιτών στη διαδικασία απόκτησης της θεώρησης με την καταπολέμηση φαινομένων που έχουν ταλαιπωρήσει τους πολίτες, ουρές κλπ. Αλλά και έχει μέχρι τώρα αποδειχθεί ένα ικανό μέσο για να αποφεύγονται φαινόμενα πολύ δυσάρεστα τα οποία είναι γνωστά, εκμετάλλευσης των ανθρώπων που ζητούν να πάρουν θεωρήσεις.
Είναι ένα πρωτοπόρο σύστημα, το οποίο ήδη φέρνει, όπως σας είπα, θετικά αποτελέσματα και έχει εκτιμηθεί τόσο από πολίτες, αλλά έχει αξιολογηθεί πάρα πολύ θετικά και από τις άλλες Πρεσβείες Κοινοτικών χωρών στα Σκόπια.
Τώρα, όσον αφορά τις δραστηριότητες του Υπουργείου, όπως ξέρετε από τις χθεσινές ανακοινώσεις, ο κ. Υπουργός θα συναντηθεί σήμερα στις 13:15, με τον Πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα, κ. Μίλερ. Στις 13:50 θα συναντηθεί με τους Έλληνες ναυτικούς, πρόσφατα απελευθερωθέντες, του “TASMAN SPIRIT”. Στις 15:45′ θα έχει τη συνάντηση με τον Πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, τον κ. Μάντεν.
Επίσης να συμπληρώσω, ότι τη χώρα σας στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων θα εκπροσωπήσει ο Υπουργός Εξωτερικών, κ. Μολυβιάτης, ο οποίος θα συνοδεύεται από τον Υφυπουργό αρμόδιο για ευρωπαϊκά θέματα, κ. Βαληνάκη.
Όσον αφορά τις δραστηριότητες του Υφυπουργού, κ. Στυλιανίδη, να πω, ότι χθες είχε μία συνάντηση με τον υφυπουργό Εξωτερικού Εμπορίου της Τουρκίας και σήμερα θα έχει μία εθιμοτυπική συνάντηση με τον Πρεσβευτή – Σύμβουλο της Αμερικανικής Πρεσβείας, κ. Τ. Ουάλας. Και 27 του μηνός θα είναι στο Λουξεμβούργο για τη συζήτηση των θεμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας. Και 30 Απριλίου θα παραστεί στην Υπουργική Σύνοδο του ΟΣΕΠ που θα γίνει στο Μπακού.
Τέλος, ο Υφυπουργός κ. Σκανδαλάκης, σήμερα στις 12:00 θα έχει συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας. 26 και 27 του μηνός θα βρίσκεται στη Ρουμανία συνοδεύοντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην επίσημη επίσκεψή του εκεί. Και 29 -αν δεν κάνω λάθος- θα έχει συναντήσεις με τους Πρέσβεις Λιβάνου, Τσεχίας και Ισπανίας.
Αυτά από μένα και νομίζω ότι μπορούμε να περάσουμε στο στάδιο των ερωτήσεων. Ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Ήθελα να ρωτήσω, ενόψει του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, με δεδομένο το κλίμα που φαίνεται να έχει διαμορφωθεί αρνητικό κυρίως για την Ελληνοκυπριακή πλευρά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεδομένου και των πρόσφατων δηλώσεων του κ. Φερχόιγεν και με την πιθανότητα, όπως είπατε, να έχει μία παρέμβαση στη συζήτηση για τη διεύρυνση. Ο κ. Μολυβιάτης και ο κ. Βαληνάκης έχουν προετοιμαστεί για ένα μάλλον άσχημο επίσης κλίμα σ’ αυτό το πρώτο ευρωπαϊκό τεστ του Κυπριακού μετά το δημοψήφισμα που, όπως φαίνεται, πάει αρνητικό;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Να κάνω μία πολύ μικρή διευκρίνιση σε ότι αφορά την παρέμβαση του κ. Φερχόιγεν στο τμήμα της συζήτησης για τις γενικές υποθέσεις, όπου προβλέπεται να γίνει μία θεώρηση της πορείας των 10 υπό ένταξη κρατών όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου, οι πληροφορίες που έχουμε είναι, ότι θα περιοριστεί μόνο σ’ αυτή την τεχνική διάσταση. Δεν προβλέπουμε εκεί να γίνει κάποια ευρύτερη συζήτηση.
Τώρα για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, είναι σαφές ότι το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Δευτέρας γίνεται αμέσως μετά τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων. Και θα δώσει – θα είναι μία αφορμή – τη δυνατότητα μιας πρώτης καταγραφής αντιδράσεων των εταίρων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό και δεδομένου ότι θα υπάρξουν, όπως ανέφερα, συζητήσεις που θα άπτονται του Κυπριακού τόσο στο COREPER, όσο και στο γεύμα των Υπουργών Εξωτερικών, η ελληνική αντιπροσωπεία είναι προετοιμασμένη να συζητήσει τα θέματα τα οποία θα προκύψουν. Να τα συζητήσει, έτσι ώστε τα αποτελέσματα από τη συνάντηση αυτή να είναι αποτελέσματα συνέχειας της ευρωπαϊκής αντίληψης και προσέγγισης για το Κυπριακό θέμα.
Με λίγα λόγια θα έλεγα, ότι σκοπός – αν θέλετε – της ελληνικής αντιπροσωπείας είναι τα αποτελέσματα των συζητήσεων να είναι τέτοια που να μην καταγράψουν μια δραματική μεταβολή των ευρωπαϊκών θέσεων ή δραματοποίηση του κλίματος. Και ελπίζω, ότι τελικά δεν θα υπάρξει τέτοιο κλίμα στις συζητήσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Επειδή αναφερθήκατε, ότι τη Δευτέρα συνεδριάζει το COREPER με κυρίως θέματα νομικών ρυθμίσεων να ρωτήσω ευθέως, επειδή υπάρχουν και σχετικά δημοσιεύματα σήμερα, θα προταθεί κανονισμός από το COREPER για την αναβάθμιση των σχέσεων της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας ή του ψευδοκράτους με την Ευρωπαϊκή Ένωση; Και αν προταθεί, ποια θα είναι η θέση της ελληνικής Κυβέρνησης;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Δύο θέματα μπορεί να συζητήσει το COREPER τη Δευτέρα ανάλογα με την εξέλιξη των δημοψηφισμάτων. Στην περίπτωση του ΝΑΙ θα συζητήσει προφανώς τα όσα περιέχονται και προβλέπονται στο άρθρο 4 του Πρωτοκόλλου 10 της συμφωνίας προσχώρησης, δηλαδή τα θέματα προσαρμογής. Στην περίπτωση που δεν έχουμε έγκριση του σχεδίου επίλυσης από τα δημοψηφίσματα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συζητήσει τα θέματα που προκύπτουν από το άρθρο 2 του Πρωτοκόλλου 10 και ενδεχομένως, πιθανώς, τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 3.
Και για να σας βοηθήσω, το άρθρο 2 σχετίζεται με το θέμα του κανονισμού για το Καθεστώς της Πράσινης Γραμμής, “Κανονισμός της Πράσινης Γραμμής”, όπως λέγεται. Αυτός ο κανονισμός βεβαίως είναι ένας κανονισμός που θα συζητηθεί μόνο στην περίπτωση που δεν έχουμε έγκριση του σχεδίου.
Ο κανονισμός αυτός αντιμετωπίζει τους όρους με τους οποίους θα εφαρμοστεί το κοινοτικό κεκτημένο στην Πράσινη Γραμμή. Υπάρχει ήδη κάποιο επεξεργασμένο κείμενο, στα πλαίσια ομάδας εργασίας, τεχνικού δηλαδή χαρακτήρα και αυτό αναμένεται να έρθει και σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων.
Αυτό είναι το τεχνικό μέρος. Το άρθρο 3 του πρωτοκόλλου 10, της πράξης προσχώρησης, όπως ξέρετε αναφέρεται στο ότι εάν δεν υπάρξει εφαρμογή του σχεδίου και δεν υπάρξει λύση, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να υιοθετεί μέτρα που σκοπεύουν στην οικονομική ανάπτυξη του τμήματος εκείνου της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο οποίο θα έχει ανασταλεί η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Χθες ο κ. Παπαδόπουλος στο διάγγελμά του δεσμεύτηκε επισήμως παρότι σε προεκλογική περίοδο, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα θέσει αμέσως σε εφαρμογή τα οικονομικά μέτρα υπέρ των Τουρκοκυπρίων και όλα εκείνα τα αγαθά που ενδεχομένως θα είχαν, εάν πέρναγε το σχέδιο Ανάν. Και φυσικά αναφέρεται σε τρόπους περιορισμού ή αποδυνάμωσης του εμπορικού εμπάργκο στα κατεχόμενα κλπ κλπ.
Τις θέσεις αυτές η ελληνική κυβέρνηση και με δεδομένο ότι η κυπριακή αντιπροσωπεία δεν έχει λόγο και κυρίως ψήφο στο Συμβούλιο των Υπουργών, τις υιοθετεί, θα τις μεταφέρει μέσα στο Συμβούλιο; Θα τις υποστηρίξει; Και θα εξαρτήσει πιθανότατα την ψήφο της στο Συμβούλιο απ’ την υιοθέτηση των μέτρων αυτών;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Κυρία Αδάμ, στην περίπτωση που το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων θα οδηγήσει στη μη εφαρμογή του σχεδίου, μιλάμε για την επόμενη μέρα, η ελληνική κυβέρνηση θα ακολουθήσει μία πολιτική δύο βασικών αξόνων. Η μία είναι να διατηρηθεί η δυναμική προς επίτευξη λύσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δηλώσει την πολιτική της βούληση να υπάρξει διευθέτηση του κυπριακού θέματος και έχει εκφράσει επανειλημμένως την σταθερή της βούληση για μια ενωμένη Κύπρο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τη σταθερή της επιθυμία. Και αυτό δεν αλλάζει. Εννοώ από πλευράς ελληνικής στρατηγικής θεωρούμε ότι αυτό δίνει τη δυνατότητα στην ελληνική πλευρά να συνεχίσει τις προσπάθειες να διατηρηθεί ζωντανή η προσπάθεια επίτευξης λύσης.
Και όπως γνωρίζετε απ’ τις τοποθετήσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτό αποτελεί και δική του πολιτική. Επομένως η προσέγγιση Αθηνών και Λευκωσίας είναι δεδομένη.
Ο δεύτερος άξονας στρατηγικής είναι να αντιμετωπιστούν επαρκώς οι όποιοι ενδεχόμενοι αρνητικοί αντίκτυποι που θα προκύψουν από ένα αποτέλεσμα μη εφαρμογής του σχεδίου Ανάν.
Συνοψίζοντας: Δύο είναι οι άξονες που θα κινηθεί η προσπάθειά μας στην περίπτωση μη έγκρισης. Διατήρηση της δυναμικής και των δυνατοτήτων επίλυσης και δεύτερο, προσπάθεια επαρκούς και λυσιτελούς αντιμετώπισης ενδεχόμενων μη επιθυμητών συνεπειών ή αντιδράσεων σε περίπτωση μη έγκρισης του σχεδίου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Αν μου επιτρέπετε, με σχεδόν σίγουρο το δεδομένο ότι τουλάχιστον στο Συμβούλιο της Δευτέρας όπως είπατε και εσείς προηγουμένως, θα υπάρξουν αντιδράσεις και ενδεχομένως θα ανοίξει δρόμος για δραματική μεταβολή των ευρωπαϊκών θέσεων, υπάρχουν προϋποθέσεις και κατώτατα όρια για να μην χρησιμοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση το βέτο που έχει στα χέρια της, δεδομένου ότι ο κανονισμός θέλει ομοφωνία για να εγκριθεί. Υπάρχουν προϋποθέσεις που θέτει η ελληνική πλευρά για να μην χρησιμοποιήσει βέτο;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Απ’ την ερώτησή σας προκύπτει ότι υπάρχει υψηλό ενδεχόμενο, ή σχεδόν βεβαιότητα, ότι θα υπάρξει πιθανότητα ή οι συνθήκες στη συζήτηση τέτοιες που θα πρέπει κανείς να συζητήσει το ενδεχόμενο αρνησικυρίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Εσείς το θέσατε πριν τα αποτελέσματα συζήτησης να μην παρουσιάσουν δραματική μεταβολή των ευρωπαϊκών θέσεων και δραματοποιηθεί το κλίμα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα είναι σαφώς αρνητικός ο περίγυρος, δεν νομίζω ότι υπάρχει αμφιβολία περί αυτού.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Να σας πω. Προσδιόρισα την ελληνική στοχοθεσία στο να αποφευχθούν τόνοι, να αποφευχθεί να βγει ένα μήνυμα απ’ το Συμβούλιο, που θα έχει μία δραματικότητα λ.χ. ότι κάτι φοβερό συνέβη κλπ. Είπα ότι στόχος μας είναι να υπάρξει μια λογική συνέχειας, χωρίς δραματικούς τόνους.
Θεωρώ ότι στο πλαίσιο της συζήτησης που θα γίνει, τόσο της πιο τεχνικής συζήτησης, όσον αφορά δηλαδή στον κανονισμό, αλλά και της πολιτικής συζήτησης, αυτοί οι τόνοι είναι εφικτό να αποφευχθούν. Εάν υπάρξει τέτοια προοπτική, δηλαδή να υπάρξει ένα κλίμα το οποίο μπορείτε να το χαρακτηρίσετε ως βαρύ, προσωπικά πιστεύω ότι οι προσπάθειες που θα γίνουν και η συζήτηση που θα γίνει με τους εταίρους, θα κινηθεί προς την κατεύθυνση στο να μην τεθεί ενδεχόμενο αρνησικυρίας.
Όπως ξέρετε, υπάρχουν πάρα πολλές δυνατότητες, ώστε ένα κράτος-μέλος να μη φτάνει στην αρνησικυρία. Ελπίζω ότι το κλίμα θα είναι τέτοιο, που να μην χρειαστεί ακριβώς να έχουμε τέτοιου είδους εξέλιξη κατά τη συζήτηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Δύο ερωτήσεις. Η μία αφορά τη συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θεωρεί η ελληνική πλευρά ότι μπορεί να της χρεωθεί ευθύνη για την αποτυχία της αποδοχής του σχεδίου Ανάν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και άρα να υπάρξουν κινήσεις σε βάρος της Ελλάδας; Η μία ερώτηση.
Και η δεύτερη ερώτηση έχει να κάνει μ’ αυτό που είπατε πριν για την Βοσνία, για την ευρωπαϊκή διοίκηση, ανάληψη απ’ την Ευρώπη της διοίκησης. Υποτίθεται ότι οι Αμερικάνοι 31 Δεκεμβρίου θα φεύγανε. Προχθές που ήμασταν επάνω στο Σεράγεβο, ο Υπουργός Εξωτερικών της Βοσνίας μας διαβεβαίωσε ότι δεν φεύγουν οι Αμερικάνοι, ότι μένει μια μονάδα τους με σκοπό να κρατήσει το management της διοίκησης των δυνάμεων. Υπάρχει πρόβλημα με την Ευρωπαϊκή Ένωση; Έχει γεννηθεί κάποιο πρόβλημα;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Όπως γνωρίζετε, στα πλαίσια της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσει και προετοιμάζει τέτοιες αποστολές. Το κείμενο το οποίο συμφωνήθηκε και το οποίο, εκτός απροόπτου, θα υιοθετηθεί απ’ το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, είναι το γενικό πλαίσιο της επιχειρησιακής λογικής.
Δεν πρόκειται για μία απόφαση άμεσης έναρξης της επιχείρησης. Είναι ένα αναγκαίο και απαραίτητο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Όσον αφορά την πληροφορία σας για παραμονή ή μη αμερικανικών μονάδων κ.λπ., δεν την έχω, και επομένως δεν μπορώ να την σχολιάσω. Πάντως όπως γνωρίζετε, η λογική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ανάληψη τέτοιων επιχειρήσεων, γίνεται στο πλαίσιο των όσων έχουν συμφωνηθεί στο Βερολίνο, η λεγόμενη ατζέντα Βερολίνου, που προβλέπει ένα συγκεκριμένο βαθμό συνεργασίας με το ΝΑΤΟ.
Ως προς την πρώτη σας ερώτηση, η απάντηση είναι δεδομένη, υπό την έννοια ότι μέχρι τώρα – και πιστεύω ότι αυτό θα συνεχίσει – ουδεμία αρνητική αντίδραση για την θέση της Ελλάδας έχει καταγραφεί. Αντιθέτως μάλιστα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Ήθελα να σας ρωτήσω δύο πράγματα. Το πρώτο το οποίο δεν είναι μόνο απολογιστικό, αλλά αφορά και το μέλλον έχει να κάνει με ρωσική στάση στον ΟΗΕ. Πώς την εκτιμά η Ελληνική Κυβέρνηση; Αν αποδέχεται αυτό που λέει η Ρωσία ότι ήταν τεχνικό κατά κάποιο τρόπο το σκεπτικό της και όχι πολιτικό ή αν είναι μόνο για να μην επηρεάσει. Εάν είναι αυτό.
Δεύτερο, αν θεωρείτε ότι ήταν θετική η εξέλιξη ότι δεν έχουμε εγγυήσεις, έστω αυτές που πρότειναν οι Αμερικανοβρετανοί ή με την παρέμβαση των Γάλλων οι άλλες, αλλά καμία εγγύηση δεν υπάρχει από τον ΟΗΕ για το σχέδιο αυτό του Ανάν.
Τρίτο, εάν με δεδομένο ότι και η ελληνική και η κυπριακή πλευρά έχουν επισημάνει σαν ένα σοβαρό πρόβλημα του σχεδίου την απουσία εγγυήσεων, υποτίθεται η ελληνική πλευρά να αναλάβει πρωτοβουλία πριν έχουμε προβλήματα ξανά για να υπάρξουν εγγυήσεις εφαρμογής του σχεδίου Ανάν. Εκτός εάν έχετε την άποψη ότι έχει τελειώσει το σχέδιο Ανάν, είναι νεκρό, οπότε δεν θα υπάρξει πρωτοβουλία φαντάζομαι.
Και συναφώς στην Κύπρο που θα υπάρξει ένα ΝΑΙ, φαίνεται το ΝΑΙ το ένα έχει στον αριθμητή του τουλάχιστον πολλά ΟΧΙ. Είπε ο κ. Χριστόφιας χθες ότι το δικό μας ΟΧΙ δεν είναι των Παπάδων και της Ακροδεξιάς. Ο κ. Παπαδόπουλος χθες έδειξε να διαφωνεί με την πρόταση του ΑΚΕΛ για δημοψήφισμα, να επιτευχθεί δημοψήφισμα εντός του έτους.
Η Ελληνική Κυβέρνηση συμφωνεί ότι πρέπει να αναληφθεί πρωτοβουλία ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα με βάση το σχέδιο Ανάν και τις εγγυήσεις εάν υπάρξουν να επιτευχθεί δεύτερο δημοψήφισμα;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Κύριε Φύλη, θα προσπαθήσω να θυμηθώ όλα τα σημεία που θέσατε. Πρώτον, όσον αφορά τη στάση της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Αυθεντικός ερμηνευτής της θέσης που τηρήθηκε είναι η ίδια η ρωσική πλευρά. Όπως ξέρετε από πλευράς μας δεν υπήρξε σχόλιο επί της τοποθετήσεως της Ρωσίας στα πλαίσια της συζήτησης του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Όσον αφορά το ερώτημά σας για πιθανές πρωτοβουλίες σε επόμενο στάδιο κλπ. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή μια τέτοια συζήτηση είναι νομίζω πρόωρη, υπό την έννοια ότι θα περιμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα, ποια δυναμική θα δημιουργήσουν τα αποτελέσματα.
Σας είπα και πάλι και νομίζω ότι είναι σημαντικό να συγκρατηθεί, ποιοι είναι οι βασικοί άξονες που θα ακολουθήσει η ελληνική πολιτική σε συντονισμό με την Κυπριακή Κυβέρνηση την επόμενη ημέρα εάν το τελικό αποτέλεσμα είναι μη έγκριση του σχεδίου Ανάν από τα δημοψηφίσματα. Νομίζω ότι δεν μπορώ να κινηθώ πέραν αυτών που σας είπα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Σχετικώς με την εξέλιξη του βέτο, η Ρωσία είπε αυτό που είπε. Η ελληνική πλευρά θεωρεί θετικό ότι ετέθη βέτο και ότι δεν βγήκε ψήφισμα για τις εγγυήσεις;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Σας είπα ότι δεν υπάρχει κανένα σχόλιο από ελληνικής πλευράς σ’ αυτό το συγκεκριμένο θέμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Τι δεν υπάρχει; Υπάρχει μια εξέλιξη ως εθνικού θέματος. Να ρωτήσω, η ελληνική πλευρά δεν έκρινε σκόπιμο η ίδια να αναλάβει πρωτοβουλία προώθησης του θέματος των εγγυήσεων στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Κύριε Φίλη, στην ερώτησή σας, η οποία είναι λίγο μεταγενέστερη, αν μου επιτρέπετε. Νομίζω ότι οι συναντήσεις μας εδώ δεν είναι χώρος, δεν είναι το κατάλληλο πλαίσιο, για συζητήσεις με χαρακτήρα αναλύσεων “post mortem”.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Είπαμε ότι οι άξονες της πολιτικής μας θα είναι από δω και μπρος και συγκεκριμένα στη συνάντηση της Δευτέρας αν το αποτέλεσμα είναι τέτοιο να περιοριστούν αρνητικοί αντίκτυποι για την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει -υποθέτω- ότι αποκλείουμε θετικά μέτρα για τους Τουρκοκύπριους.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ο δεύτερος άξονας των προσπαθειών και πάλι να επισημάνω ότι μιλάω για πολιτικές, οι οποίες θα είναι συντονισμένες με την Κυπριακή Δημοκρατία – δεύτερος άξονας των προσπαθειών είναι πράγματι η αντιμετώπιση ενδεχόμενων αρνητικών πτυχών.
Όπως βλέπετε από τη διατύπωσή μου, δεν θεωρώ βέβαιο ότι θα υπάρξουν αυτές οι αρνητικές πτυχές. Μιλάω για ενδεχόμενο. Δεν το αποκλείω, αλλά δεν το θεωρώ και βέβαιο. Εν πάση περιπτώσει, γνωρίζετε ότι στο πρωτόκολλο προσχώρησης όπως σας είπα υπάρχει συγκεκριμένο άρθρο που προβλέπει ότι αν υπάρξει αποτέλεσμα μη εφαρμογής του σχεδίου, δηλαδή μη λύσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να βοηθάει προς την κατεύθυνση της οικονομικής ανάπτυξης, του τμήματος εκείνου στο οποίο θα ανασταλεί η εφαρμογή το κοινοτικού κεκτημένου. Στην ΕΕ εντάσσεται το σύνολο του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Υπάρχει αναστολή κοινοτικού κεκτημένου στο συγκεκριμένο τμήμα και βάσει του άρθρου 3 του πρωτοκόλλου 10 η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να ενεργεί με κατεύθυνση την οικονομική ανάπτυξη του τμήματος αυτού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Αυτό θα ισχύσει και στο υποθετικό, που μπορεί σήμερα να μη φαίνεται πιθανό σενάριο, να έχουμε ένα ΟΧΙ από την τουρκοκυπριακή πλευρά; Δηλαδή η ενίσχυση των Τουρκοκυπρίων, στην περίπτωση που έχουμε ΟΧΙ από την τουρκοκυπριακή πλευρά, θα υπάρξει από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Το κείμενο, το συμφωνημένο, το οποίο είναι όχι μόνον πολιτικό, αλλά και, κυρίως θα έλεγα, νομικό κείμενο, μιλάει για την περίπτωση που δεν υπάρχει επίλυση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο).
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Να πω πρώτα απ’ όλα, για να μην υπάρχει απορία, ότι η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από τον Υπουργό Εξωτερικών, το είπα προηγουμένως, απλώς δεν ήσασταν εδώ, τον Υπουργό Εξωτερικών και από τον κ. Βαληνάκη.
Η συζήτηση που προβλέπεται να γίνει, δεν είναι μια συζήτηση τόσο ευρεία όσο αυτή που περιγράψατε. Θα είναι επικεντρωμένη στο θέμα του κανονισμού, όσον αφορά το λεγόμενο κανονισμό της Πράσινης Γραμμής, και επιπλέον θα γίνει πολύ πιθανόν μια συζήτηση, επί κειμένου συμπερασμάτων.
Θα γίνει και μια συζήτηση στο πλαίσιο του γεύματος. Εκεί, που θα είναι πιο ανοιχτή συζήτηση βεβαίως θα υπάρξει μια εκτίμηση της κατάστασης μετά τα αποτελέσματα. Μια εκτίμηση του ίδιου του αποτελέσματος και της κατάστασης που προδιαγράφεται.
Σε αυτήν τη γενική συζήτηση, η ελληνική πλευρά θα τοποθετηθεί με άξονα τα όσα σας ανέφερα πριν. Υπάρχει το πλαίσιο που θα κινηθεί η ελληνική πλευρά, έχει καθοριστεί με τα όσα έχει αναφέρει ο κ. Πρωθυπουργός στη δήλωσή του, μετά το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, και σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Υπουργός Εξωτερικών. Σήμερα αναφέρθηκα στους δύο άξονες, στους οποίους θα κινηθεί η στρατηγική μας μέσα στο πλαίσιο που έχουν καθορίσει ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Εξωτερικών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Μήπως μπορείτε να μας πείτε αν είναι σε γνώση της Ελληνικής Κυβέρνησης, σε ποιους αναφέρονταν ο κ. Φερχόιγκεν όταν είπε, μου είχαν υποσχεθεί το 1999 την επίλυση, με όποια λύση, του κυπριακού;
Αναφέρεται στην Ελληνική Κυβέρνηση, αναφέρεται στην Κυπριακή τότε Κυβέρνηση, σε ποιους αναφέρεται; Βεβαίως υπήρχε συναντίληψη, απ’ ότι καταλάβαμε, στο Ελσίνκι.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Αντιλαμβάνεστε ότι τα σχόλια του κ. Φερχόιγκεν δεν μπορώ να τα σχολιάσω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: Συγνώμη, δε ζήτησα το σχόλιό σας, ζήτησα να μας πείτε αν γνωρίζετε ποιοι υποσχέθηκαν.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Αν δεν κάνω λάθος, υπάρχει κάποιος χρονικός προσδιορισμός στην απάντηση του κ. Φερχόιγκεν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο). Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα δικά τους.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Όπως σας είπα, υπάρχει ένας ανοιχτός δίαυλος συντονισμού. όποτε είναι απαραίτητο, αυτός ο δίαυλος λειτουργεί και από τις δύο πλευρές. Δεν είναι κάτι ιδιαίτερο, που θα πρέπει να έχει γίνει ενόψει του Συμβουλίου ή θα γίνει ενόψει κάποιου άλλου γεγονότος ή έπρεπε να γίνει χτες. Υπάρχει ένας ανοιχτός δίαυλος ως όφειλε να υπάρχει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κάτι διευκρινιστικό, σε περίπτωση ΟΧΙ στα δημοψηφίσματα, τι ακριβώς θα συμβεί στην Πράσινη Γραμμή; Τι προβλέπεται δηλαδή.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Στο άρθρο 2 του Πρωτοκόλλου 10 δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά στο τι ακριβώς θα ισχύσει. Υπάρχει γενική πρόβλεψη για έναν κανονισμό που πρέπει να ισχύσει σε περίπτωση μη λύσης. Ας σημειωθεί ότι και στην περίπτωση λύσης ένας τέτοιος κανονισμός για την Πράσινη Γραμμή θα ίσχυε εν πολλοίς, για μια περιορισμένη μεταβατική περίοδο όμως.
Νομίζω, κάνω προσωπικά την εκτίμηση, αν και δεν μπορώ να μιλήσω για την ελληνοκυπριακή πλευρά, ότι θα έπρεπε να είναι τέτοιο το καθεστώς της γραμμής, που να επιτρέπει την εφαρμογή μέτρων όπως αυτά στα οποία αναφέρθηκε χτες ο Πρόεδρος κ. Παπαδόπουλος. Σας ευχαριστώ.