Εξοχώτατοι,
Κυρίες και Κύριοι,
Εκ μέρους της Ελληνικής Κυβερνήσεως, επιθυμώ να εκφράσω την ιδιαίτερη ικανοποίησή μου για τη συμμετοχή μου σε αυτή τη συνάντηση της Ομάδας των Φίλων της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό και θετικό βήμα προς την ειρήνη και την διαπολιτισμική κατανόηση.
Η Συμμαχία των Πολιτισμών είναι όντως μία σημαντική και εμπνευσμένη πρωτοβουλία, η οποία αποσκοπεί στην καταπολέμηση του εξτρεμισμού και στην εμπέδωση της διαπολιτισμικής κατανόησης και συνεργασίας. Εμείς, σαν μέλη της Ομάδας των Φίλων της Συμμαχίας των Πολιτισμών υποστηρίζουμε το Σχέδιο Εφαρμογής και είμαστε αποφασισμένοι να βοηθήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τον Ύπατο Εκπρόσωπο στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει.
Αναμφίβολα, οι πολιτικές της ενοποίησης είναι κεντρικές στην πορεία της Συμμαχίας των Πολιτισμών, όπως και στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Θα σας υπενθυμίσω ότι το 2008, το Ευρωπαϊκό Έτος του Διαπολιτισμικού Διαλόγου, η Ευρώπη φιλοξένησε εκατοντάδες διαπολιτισμικές δραστηριότητες. Αυτό αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, ένα πολύ ενδιαφέρον προηγούμενο για μία καρποφόρα συνεργασία μεταξύ της Συμμαχίας των Πολιτισμών και άλλων διεθνών Οργανισμών και σχετικών θεσμών. Χρησιμοποιώντας την εμπειρία των άλλων, μπορούμε να ενισχύσουμε την αποτελεσματικότητα των σχεδίων και να αποφύγουμε άσκοπες επικαλύψεις.
Εμπνεόμαστε από διάφορα παραδείγματα της Ιστορίας, όπως της καθημερινής ζωής σε περιοχές όπου Χριστιανοί, Εβραίοι και Μουσουλμάνοι συνυπήρχαν ειρηνικά και ευημέρησαν για αιώνες, σεβόμενοι την θρησκεία και τον πολιτισμό του άλλου για την μοναδικότητα και τον πλούτο της παράδοσης και της κληρονομιάς τους.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα θα ήταν ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι οι ζωές των ανθρώπων είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους κοινωνικά και αυτό το πνεύμα είναι παρόν στην φιλοσοφία της Συμμαχίας των Πολιτισμών, η οποία γίνεται μία συμμαχία των λαών και των πολιτισμών τους παρά μία παραδοσιακή συμμαχία κρατών.
Η παγκόσμια επιρροή τους αντικατοπτρίζεται στα έργα διαφόρων διδασκάλων του Ισλάμ και του Ιουδαϊσμού. Ο Ραββίνος Μαϊμονίδης και οι Μουσουλμάνοι διδάσκαλοι Αλ-Γκαζάλι και Ιμπν Καλντούν είχαν μελετήσει τα έργα τους και επεδίωξαν να μεταφέρουν τα διδάγματά τους στον Ιουδαϊσμό και το Ισλάμ. Οι μεταφράσεις των έργων του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη στα Αραβικά και Εβραϊκά κατά τον 8ο αιώνα εισήγαγαν, κατά κάποιο τρόπο, τις θεμελιώδεις ιδέες μίας πρώιμης Συμμαχίας των Πολιτισμών.
Το Δεκέμβριο 2007, μιλώντας στην Ομάδα των Φίλων της Συμμαχίας των Πολιτισμών στη Νέα Υόρκη, ο Ύπατος Εκπρόσωπος ανέφερε ότι η Συμμαχία προκαλεί υψηλές προσδοκίες λόγω των τριών «Α»: Agenda – Ημερήσια Διάταξη, Approach – Προσέγγιση και Aims – Στόχοι. Αυτά τα «Α» αντιπροσωπεύουν μία μεγάλη ευκαιρία, αλλά για να είναι ρεαλιστικά, θα πρέπει να μετατραπούν σε επιτεύγματα.
Δεν θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε περισσότερο με τη προσέγγιση αυτή και είμαστε βέβαιοι ότι η Συμμαχία των Πολιτισμών, υπό την ικανή ηγεσία του κ. Σαμπάιο, θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις του σημερινού παγκοσμιοποιημένου και πολύπλοκου κόσμου.
Για τη χώρα μου, θα πω μόνο ότι δεν θα φεισθούμε προσπαθειών προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι το εθνικό μας πρόγραμμα θα συμβάλει αποφασιστικά προς την επίτευξη σημαντικών βημάτων στα πεδία της πολιτισμικής πολυμορφίας, της ανοχής, της προαγωγής και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των ανταλλαγών νέων, της κοινωνικής συνοχής και σε όλα τα άλλα επίπεδα στα οποία μπορούμε να επικεντρώσουμε τη προσοχή μας, με την προοπτική να προωθήσουμε την διαπολιτισμική κατανόηση. Όντως, η Ελλάδα έχει ήδη δημιουργήσει προγράμματα και πρακτικές για να επιτύχει αυτούς τους στόχους. Ενδεικτικά, στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, έχει δημιουργηθεί μία ειδική Γραμματεία με τη μοναδική αποστολή να οργανώνει διαπολιτισμικά προγράμματα τα οποία είναι ιδιαίτερα επιτυχημένα. Έστω και σε μικρή ηλικία, νέοι άνθρωποι έρχονται σε επαφή με άλλους πολιτισμούς και θρησκείες. Κάθε σχολείο έχει ένα κατάλογο των κυριοτέρων εορτών των μεγαλυτέρων θρησκειών, προκειμένου οι δάσκαλοι να τις εξηγούν στους μαθητές.
Η Ελλάδα, όντας ταυτόχρονα μία Μεσογειακή και Ευρωπαϊκή χώρα, είναι προσανατολισμένη στην προαγωγή και στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και λαών. Ιδιαιτέρως, λόγω της συνεχούς επαφής και συνύπαρξης με άλλους πολιτισμούς – ένα αποτέλεσμα, κυρίως, του εμπορίου και των θαλασσίων δραστηριοτήτων, στα οποία οι Έλληνες διακρίθηκαν διαχρονικά – υπάρχει βαθειά κατανόηση άλλων πολιτισμών. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που έχει διαμορφώσει το χαρακτήρα και τη ταυτότητα μας. Η Ελλάδα έχει υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες της ΕΕ να προωθήσει τη κατανόηση μεταξύ των πολιτισμών και να αναπτύξει τη συνεργασία της με τη Συμμαχία των Πολιτισμών προκειμένου να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι και καλωσορίζουμε την πρόσφατη υπογραφή του Σχεδίου Δράσης μεταξύ της ΕΕ και της Συμμαχίας των Πολιτισμών, καθώς θα διευκολύνει το διάλογο στα κύρια θέματα της Συμμαχίας. Ιδιαιτέρως, πιστεύουμε ότι αυτές οι προσπάθειες μπορούν να βοηθήσουν να εμβαθύνουν το διάλογο και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ πολιτισμών και λαών της Ευρώπης και της περιοχής της Μεσογείου.
Γι’ αυτό το λόγο υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του Ύπατου Εκπροσώπου κ. Σαμπάιο να δώσει έμφαση στη Μεσόγειο ως μία από τις κύριες περιοχές ενδιαφέροντος της Συμμαχίας. Ιδιαιτέρως, θα είναι απαραίτητο να συντονιστεί το έργο των πολλών οργανισμών που είναι ενεργοί σε αυτό το χώρο. Η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός παράγων σε αυτή τη περιοχή και παραμένει προσηλωμένη στην προώθηση του Διαπολιτισμικού Διαλόγου, συμπεριλαμβανομένων των διαθρησκειακών θεμάτων. Επίσης, είναι σημαντικό να εμπλακούν θρησκευτικοί ηγέτες που είναι παρόντες και ενεργούν τοπικά και διεθνώς.
Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να εκφράσω την αποφασιστικότητα της χώρας μου να δραστηριοποιηθεί ενεργά στην παγκόσμια προσπάθεια και δέσμευση για την επίτευξη προόδου και την επακόλουθη γεφύρωση των διαφορών, την προώθηση ουσιαστικού διαλόγου και την επικράτηση της ειρήνης στον κόσμο. Παρόλα αυτά, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί σε κάθε δράση που αναλαμβάνουμε, έτσι ώστε να μην επιτείνουμε τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα. Επομένως θα πρέπει να σχεδιάζουμε προσεκτικά τις πρωτοβουλίες μας και να είμαστε σε συνεχή επαφή με τους λαούς που θέλουμε να βοηθήσουμε.
Σε αυτό το πνεύμα, καλωσορίζουμε την πρώτη συνάντηση των Σημείων Επαφής της Ομάδας των Φίλων της Συμμαχίας των Πολιτισμών την ερχόμενη εβδομάδα στο Παρίσι και θεωρούμε ότι πρόκειται για μια εξαιρετική ευκαιρία για ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων σχετικά με το έργο τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζουμε αυτή τη συνάντηση της Ομάδας Φίλων και της Συμμαχίας των Πολιτισμών, ως ένα ουσιαστικό ξεκίνημα.
Σας ευχαριστώ.