Ομιλία Υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Γιάννη Βαληνάκη, στην ενημερωτική εκδήλωση που διοργάνωσαν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων με θέμα «Τα ζητήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Εξωτερικών, τα οποία απασχολούν τον τουριστικό τομέα»
Κυρίες και Κύριοι,
Με πολλή χαρά βρίσκομαι κάθε φορά κοντά σας, επιβεβαιώνοντας μια αμετακίνητη δέσμευσή μου. Να είμαι πάντα δίπλα στους φορείς του τουρισμού και να έχω μαζί τους μια άμεση, απευθείας ανοικτή γραμμή επικοινωνίας. Και πιστεύω πως όλοι μέσα σε αυτή την αίθουσα συμφωνούμε πως αυτή η ειλικρινής σχέση έχει αποδειχθεί γόνιμη και παραγωγική. Ο τουρισμός είναι από τις πλέον σημαντικές και δυναμικές συνιστώσες της ελληνικής οικονομίας. Η ανάπτυξή του θέτει τις προϋποθέσεις για μια ισχυρή οικονομία. Συνεισφέρει τα μέγιστα σε μια σύγχρονη, ασφαλή και αισιόδοξη Ελλάδα.
Και μέσα από αυτό το πρίσμα αντιμετωπίζονται από το ΥΠΕΞ– τα τελευταία τέσσερα χρόνια – όλα τα θέματα που σχετίζονται με τον τουρισμό. Ξέρετε, αυτό δεν υπήρξε ούτε κάτι απλό, ούτε κάτι εύκολο. Ως πολιτική ηγεσία χρειάστηκε να μοχθήσουμε πολύ για να αλλάξουμε εμπεδωμένες συνήθειες, καχυποψίες και νοοτροπίες που είχαν ως αποτέλεσμα τα ζητήματα του τουρισμού να βρίσκονται «ξεχασμένα στο ράφι». Αυτή η νοοτροπία βεβαίως ήταν διάχυτη παντού. Η Ελλάδα, για πολλά χρόνια, συμβιβαζόταν με τα λίγα, με τα μέτρια, με τα πρόχειρα. Η χώρα παρέμενε χωρίς σχέδιο και όραμα για το τουριστικό της μέλλον.
Τα τέσσερα τελευταία χρόνια, με την αρχή της Νέας Διακυβέρνησης, η χώρα απέκτησε μια συγκροτημένη εθνική στρατηγική Τουριστικής Ανάπτυξης, της οποίας ηγείται σήμερα δυναμικά και επιτυχημένα ο Άρης Σπηλιωτόπουλος. Ορίσαμε ως κεντρική επιδίωξη την ποιοτική και ανταγωνιστική τουριστική βιομηχανία που θα απλώνεται σ’ ολόκληρη τη χώρα σε δωδεκάμηνη βάση και θα επιδιώκει αυξημένο μερίδιο τόσο από τις παραδοσιακές όσο και από τις αναδυόμενες αγορές.
Συστρατευτήκαμε όλοι σε αυτή την κατεύθυνση επιδιώκοντας να περάσουμε ένα κεντρικό μήνυμα στην ελληνική κοινωνία: Η ποιότητα και η ανταγωνιστικότητα στον τουρισμό δεν επιτυγχάνεται μόνο με κρατικό σχεδιασμό. Η ποιότητα και η ανταγωνιστικότητα στον τουριστικό τομέα είναι υπόθεση όλων μας. Κάθε επιχειρηματία, κάθε εργαζόμενου, κάθε Περιφέρειας, κάθε Νομού, κάθε Δήμου. Ο τουρισμός μας αφορά όλους. Η προσπάθεια πρέπει να είναι κοινή καθώς και τα οφέλη είναι κοινά για όλους.
Σε αυτή τη συλλογική κυβερνητική προσπάθεια με οδηγό το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, το Υπουργείο Εξωτερικών υπό την ηγεσία της Ντόρας Μπακογιάννη και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, έδωσε και εξακολουθεί να δίνει το δικό του «παρών». Κι αυτό δεν αφορά μόνο την πολιτική ηγεσία αλλά όλη την πυραμίδα της ιεραρχίας που εμπλέκεται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε ζητήματα που αφορούν την τουριστική ανάπτυξη. Καταφέραμε να εμπνεύσουμε το δυναμικό μας, εντός και εκτός συνόρων, για την αξία και το ειδικό βάρος που έχει η επιτυχημένη ανταπόκριση στις νέες ανάγκες που διαμορφώνονται.
Ολόκληρος ο Κόσμος βρίσκεται, σήμερα, μπροστά σε κρίσιμες προκλήσεις, αλλά και σε νέες ευκαιρίες. Ζούμε μια εποχή που έχει ως κυρίαρχα χαρακτηριστικά της την αλλαγή και την ταχύτητα. Η μεγάλη πρόκληση έχει όνομα: Αξιοποίηση της ευκαιρίας. Για να προλάβεις όμως τις ευκαιρίες πρέπει να έχεις προετοιμαστεί κατάλληλα γι΄ αυτές. Δηλαδή να έχεις όραμα, να έχεις σχέδιο, να έχεις μέθοδο, να έχεις επαρκή και εμπεριστατωμένη πληροφόρηση.
Φίλες και Φίλοι,
Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για τον τουρισμό, καθώς αποτελεί σημαντικό παραγωγικό τομέα και πρέπει να αντιμετωπίζεται με γνώμονα την επιδίωξη του μέγιστου οικονομικού και κοινωνικού οφέλους.
Στο Υπουργείο Εξωτερικών αφουγκραστήκαμε εγκαίρως τα σημάδια των καιρών και τις νέες παγκόσμιες τάσεις που καταγράφονται από τις πολιτικές αλλαγές στις πρώην κομουνιστικές χώρες και την ανάδυση νέων οικονομιών. Διαγνώσαμε πως θα αρχίσει να διαφοροποιείται αισθητά η σύνθεση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας. Και προς αυτή την κατεύθυνση κάναμε μια μεγάλη προσπάθεια για αποφασιστικές αλλαγές -συστρατευόμενοι στην επιτυχία της εθνικής στρατηγικής για την Τουριστική Ανάπτυξη- που αποδείχτηκαν αποτελεσματικές. Αλλάξαμε νοοτροπίες. Απλοποιήσαμε και επιταχύναμε τη διαδικασία έκδοσης της βίζας. Αναβαθμίσαμε και εξορθολογίσαμε την ελληνική προξενική παρουσία. Θυμίζω ότι το Γενικό Προξενείο Μόσχας λειτουργεί πλέον σε νέο κτίριο, το Προξενείο της Σμύρνης αναβαθμίσθηκε σε Γενικό Προξενείο, στο Προξενικό Γραφείο του Βελιγραδίου εγκαταστήσαμε σύστημα call center εξυπηρέτησης ενώ ανοίξαμε δύο νέα προξενεία στην Κίνα. Παίξαμε πρωταγωνιστικό ρόλο στη σύναψη των Συμφωνιών διευκόλυνσης για τη χορήγηση θεωρήσεων μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας (ισχύει από 1.6.2007), Ουκρανίας και χωρών των Δ. Βαλκανίων όπως η Σερβία (ισχύουν από 1.1.2008), με τις οποίες αφενός απλοποιούνται οι διαδικασίες όσον αφορά στη χορήγηση θεωρήσεων για ορισμένες κατηγορίες πολιτών (όπως μεταξύ άλλων επιχειρηματίες, στελέχη επιχειρήσεων, δημοσιογράφους, επιστήμονες, ερευνητές, κυβερνητικά και κοινοβουλευτικά στελέχη, συμμετέχοντες σε εκδηλώσεις επιστημονικής, πολιτιστικής και καλλιτεχνικής φύσεως, τους συμμετέχοντες σε διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις), αφετέρου διατηρείται το κόστος της βίζας στα 35 ευρώ και όχι 60 ενώ σε ορισμένες κατηγορίες αιτούντων η χορήγηση γίνεται ατελώς. Μάλιστα, ειδικά για τη Ρωσία, η χώρα μας, έχει στηρίξει εμπράκτως και συνεχίζει να στηρίζει το αίτημά της προς τα όργανα της Ε.Ε. για την κατάργηση της υποχρέωσης βίζας για τους Ρώσους πολίτες από την Ε.Ε., γεγονός το οποίο αναγνωρίζεται από την Ρωσική πολιτική ηγεσία. Επίσης, πρωτοστατήσαμε μαζί με τη Γαλλία για τη χορήγηση θεωρήσεων προς ευρείες κατηγορίες Σέρβων πολιτών (κυρίως για ομαδικές θεωρήσεις και για ανήλικους αιτούντες) ατελώς, η οποία ήδη εφαρμόζεται επιτυχώς από αρχές Ιουνίου 2008. Επιπλέον, και κατόπιν επανειλημμένων ελληνικών αιτημάτων προς την Τουρκία, πετύχαμε τη μείωση του «τέλους εξόδου» που καταβάλλουν οι Τούρκοι πολίτες κατά την έξοδό τους από τη χώρα τους από 40 σε περίπου 8 ευρώ. Επίσης, προβήκαμε από 1.6.2008 σε κατάργηση της υποχρέωσης βίζας για κατόχους διπλωματικών και ειδικών διαβατηρίων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, κάτοχοι των οποίων είναι, μεταξύ άλλων, οι σεΐχηδες με τις οικογένειές τους και επιφανείς επιχειρηματίες.
Αξίζει εδώ να αναφέρω κάποια στοιχεία που πιστοποιούν τη συστηματική δουλειά που έχει γίνει και είμαι βέβαιος πως συμφωνούν με τις δικές σας εμπειρικές διαπιστώσεις καθώς ζείτε καθημερινά τον παλμό της τουριστικής αγοράς.
Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, κατά τον μήνα Ιούλιο του 2008 σημειώθηκε αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων από το Γενικό Προξενείο Μόσχας κατά 46% σε σύγκριση με τον μήνα Ιούλιο του 2007 και 77% σε σύγκριση με τον μήνα Ιούλιο του 2006.
Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, από το Προξενικό Γραφείο Κιέβου, επετεύχθη αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων τον Ιούλιο 2008 κατά 37% σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2007 και 295% σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2005.
Σε ό,τι αφορά τη Σερβία, αύξηση στη χορήγηση θεωρήσεων από το Προξενικό Γραφείο Βελιγραδίου τον Ιούνιο 2008 κατά 134% σε σχέση με τον Ιούνιο 2005.
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, αύξηση στην έκδοση θεωρήσεων κατά 85% τον Ιούλιο 2008 σε σχέση με τον Ιούλιο 2006.
Σε ό,τι αφορά την Κίνα, είχαμε αύξηση των θεωρήσεων το πρώτο τετράμηνο του 2008 σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2005 κατά 228% από το σύνολο των Προξενικών Αρχών μας στη μεγάλη αυτή χώρα.
Αντιλαμβάνεστε πως αυτοί οι ρυθμοί διεκπεραίωσης δεν επετεύχθησαν τυχαία. Απαίτησαν σχεδιασμό, διπλωματικούς χειρισμούς, επενδύσεις σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό. Όμως τα αποτελέσματα και ειδικά τα αποτελέσματα του φετινού καλοκαιριού δικαιώνουν τη μεγάλη προσπάθεια που έγινε και μας ενθαρρύνουν να συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση.
Ξέρετε δεν υπάρχει πιο μεγάλη ανταμοιβή από την αναγνώριση των προσπαθειών εντός και εκτός συνόρων με τις πιο επίσημες δηλώσεις. Όμως θέλω να σας εκμυστηρευτώ τη μεγάλη ικανοποίηση που νιώθω κάθε φορά – και σας βεβαιώνω πως όλο το καλοκαίρι ήταν πάρα πολλές – που παίρνουμε ένα φαξ ή βρίσκουμε στον υπολογιστή ένα e mail από παράγοντες του τουρισμού που γράφουν πως φέτος η επιχείρησή τους στάθηκε στα πόδια της δουλεύοντας κατά κύριο λόγο με Ρώσους τουρίστες.
Θέλω εδώ να αποσαφηνίσω ένα θέμα: Εμείς στο Υπουργείο Εξωτερικών δεν μπορούμε να πείσουμε ένα πολίτη χώρας που δεν ανήκει στη συνθήκη Σένγκεν να επισκεφθεί τη χώρα μας. Άλλοι παράγοντες και άλλα κριτήρια διαμορφώνουν αυτή την επιλογή και έχουν να κάνουν με την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Όμως έχει τεράστια σημασία όταν πλέον ο υποψήφιος επισκέπτης έχει πεισθεί και έχει κάνει την επιλογή του, να μπορεί να την πραγματοποιήσει εύκολα και γρήγορα.
Κάναμε λοιπόν ένα σημαντικό βήμα μπροστά. Νιώθουμε βαθιά ικανοποίηση γιατί αυτή η πολιτική αποδίδει καρπούς και αυτό αναγνωρίζεται. Ωστόσο καμία επιτυχία, μικρή ή μεγάλη, δεν μας κάνει να εφησυχάζουμε. Αντίθετα πιστεύουμε πως ό,τι καταφέρνουμε πρέπει να γίνεται σκαλοπάτι για να ανέβουμε ψηλότερα.
Και νιώθω πραγματικά εξαιρετικά χαρούμενος για το επόμενο μεγάλο βήμα που κάνουμε και σήμερα με την ευκαιρία αυτής της συνάντησης σας καθιστώ κοινωνούς αυτής της μεγάλης πρωτοβουλίας. Βρίσκομαι λοιπόν σήμερα στην ευχάριστη θέση να σας αναγγείλω την έναρξη λειτουργίας Ελληνικού Κέντρου Θεωρήσεων στη Μόσχα στις αμέσως προσεχείς μέρες, κατά πάσα πιθανότητα στις 15 Σεπτεμβρίου, σε συνεργασία με την εταιρεία VFS η οποία συνεργάζεται επιτυχώς, επί σειρά ετών, με πολλές διπλωματικές αποστολές σε όλο τον κόσμο.
Η επιλογή της χρήσης του Ελληνικού Κέντρου Θεωρήσεων από τους αιτούντες είναι προαιρετική καθώς θα λειτουργεί παράλληλα με το Γενικό Προξενείο Μόσχας. Η λειτουργία του Κέντρου θα συμβάλλει ακόμη περισσότερο στην διευκόλυνση των αιτούντων βίζα, παρέχοντάς τους μικρότερο διάστημα αναμονής, άνεση χώρων, δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης βάσει οδηγιών και καλύτερη εξυπηρέτηση σε συνθήκες ασφαλείας. Επιπλέον, θα επιτρέψει τη διάθεση περισσότερου προσωπικού από το Γενικό Προξενείο Μόσχας για διεκπεραίωση μεγαλύτερου αριθμού αιτήσεων και διασφαλίζει τη συνέχιση της ταχύτατης χορήγησης θεωρήσεων εντός 48 ωρών. Χρόνος που βάσει επίσημων στοιχείων, είναι ο ταχύτερος χρόνος μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών χωρών.
Η τιμή της βίζας –κατόπιν των προσπαθειών μας που σας ανέπτυξα παραπάνω- παραμένει στα 35 ευρώ. Η επιπλέον χρέωση για τη χρήση των υπηρεσιών του Κέντρου από τους αιτούντες βίζα, ανέρχεται στα 17,5 ευρώ, ποσό πολύ χαμηλότερο από αυτό των αντίστοιχων Κέντρων άλλων ευρωπαϊκών κρατών στη Μόσχα. Το διαπραγματευτήκαμε σκληρά αυτό και το πετύχαμε.
Σε κάθε περίπτωση, με την αλματώδη αύξηση που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια ως προς τη χορήγηση θεωρήσεων από τις Ελληνικές Προξενικές Αρχές στη Ρωσία, η λειτουργία του Κέντρου Θεωρήσεων στη Μόσχα πιστεύουμε πως θα συνεισφέρει τα μέγιστα ώστε στην επόμενη τουριστική περίοδο να έχουμε ακόμη θεαματικότερα αποτελέσματα.
Με την κίνησή μας αυτή σας ανοίγουμε νέους ορίζοντες στον διεθνή ανταγωνισμό. Χτίζουμε για το μέλλον. Ξεπερνάμε επιτυχώς τη γνώριμη ελληνική παθογένεια, να τρέχουμε πάντα εκ των υστέρων και ενίοτε να μην φτάνουμε. Σε αντίθεση με την εντύπωση που υπάρχει πως το Υπουργείο Εξωτερικών είναι ένα «εξωτικό» υπουργείο που ασχολείται με θέματα της λεγόμενης «υψηλής πολιτικής», από την πρώτη στιγμή σκύψαμε με προσοχή πάνω από ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα όλων μας. Όπως ήταν και είναι οι οδηγίες του Πρωθυπουργού και προβλέπει το πρόγραμμά μας. Αυτό κάνουμε και στα ζητήματα που αφορούν τον ελληνικό τουρισμό.
Νιώθουμε ως χρέος προσφοράς έναντι όλων των συμπατριωτών μας που μοχθούν υπηρετώντας την ελληνική τουριστική βιομηχανία.
Θέλω επίσης να σημειώσω πως η επιτυχής λειτουργία του Ελληνικού Κέντρου στη Μόσχα θα μας επιτρέψει να εξετάσουμε περαιτέρω τις πιθανότητες δημιουργίας νέων Κέντρων και σε άλλες περιοχές της Ρωσίας αλλά και σε άλλες χώρες, στο βαθμό που κριθεί απαραίτητο για την ταχύτερη και καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών προς τη χώρα μας.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι κοινοί στόχοι που ήδη επιτυγχάνονται με σχέδιο και σκληρή δουλειά, αποδεικνύουν πως και η συνέχεια θα είναι εξίσου γόνιμη και αποδοτική. Θέλω να σας βεβαιώσω πως το Υπουργείο Εξωτερικών, σε ότι το αφορά, είναι στο πλευρό σας και θα κάνουμε πάντα ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να στηρίξουμε και να ενισχύσουμε το μεγάλο εθνικό συγκριτικό πλεονέκτημά μας: τον τουρισμό μας.