Τετάρτη, 28 Απριλίου 2004
1. Ποιο ήταν το κλίμα που διαπιστώσατε πως υπάρχει στους κόλπους της ΕΕ για την Κύπρο και την πολιτική της ηγεσία στο Λουξεμβούργο, στις αρχές κιόλας της εβδομάδας; Υπήρχε όντως απογοήτευση για την στάση των πολιτών της στους κόλπους της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας, όπως υποστήριζαν αρκετοί;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πράγματι εκφράσει την απογοήτευσή της για τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων. Αλλά αυτά έχουν γίνει απολύτως σεβαστά. Η ίδια η Ευρώπη δεν δημιουργήθηκε με την λογική της τιμωρίας, αλλά με την λογική της συμβίωσης και των λύσεων. Εξακολουθούμε να μοιραζόμαστε ένα κοινό στόχο: την ταχεία επανένωση της Κύπρου, με εμπιστοσύνη της μιας κοινότητας προς την άλλη.
2. Το να διευκολυνθεί η εκπροσώπηση των τουρκοκυπρίων στην ΕΕ, αρχής γενομένης απ’ τις ευρωεκλογές, μπορεί να προσφέρει διέξοδο στις πιέσεις;
Στόχος της πολιτικής μας δεν είναι να προσφέρουμε διέξοδο στις πιέσεις, αλλά διέξοδο σε μια λύση. Η κοινή προσπάθεια της Ελληνικής και της Κυπριακής κυβέρνησης για την επανένωση δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά εναντίον των αδιεξόδων – κι αυτό έχει καταστεί σαφές κι από τις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε μαζί στο πρόσφατο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο.
3. Ανεξάρτητα από το τι έπρεπε να ψηφίσουν οι ελληνοκύπριοι στο δημοψήφισμα και τι ψήφισαν, υπάρχει ένα απλοϊκό συμπέρασμα σε μεγάλη μερίδα των πολιτών, το οποίο όμως δεν δείχνει να στερείται λογικής βάσης. Ότι για να ψηφίσει δηλαδή με συντριπτική πλειοψηφία κάθε πλευρά υπέρ του ναι και του όχι αντιστοίχως, ήταν εξαιρετικά μεροληπτικό το σχέδιο Ανάν κι όχι απλώς, «μη καλό». Συμφωνείτε;
Η μεγάλη πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων θεώρησε πιθανότατα με την ψήφο της ότι ήταν μεροληπτικό, ιδιαίτερα στον τομέα της ασφάλειας. Από εκεί και πέρα, πιστεύω πως όλοι στην Κύπρο είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν ενδελεχώς τα σημεία του σχεδίου που υποβλήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα. Και τα αποτελέσματα, ασφαλώς, δεν μπορούν να αγνοηθούν.
4. Ορισμένοι υποστηρίζουν πάντως ότι για το ίδιο σχέδιο επίλυσης, με σαφώς προσδιορισμένες και πολύ περισσότερες εγγυήσεις, οι ελληνοκύπριοι θα μπορούσαν να ψηφίσουν «ναι». Έπασχε πιστεύετε στο ζήτημα των διασφαλίσεων το Σχέδιο Ανάν περισσότερο απ’ ότι στις προτάσεις του;
Στο θέμα της ασφάλειας, δεν υπήρξε δυστυχώς στη Λουκέρνη ανταπόκριση απ’ την Τουρκία. Τα κείμενα του ΟΗΕ κάλυπταν πλήρως τις επιδιώξεις της. Υπήρχαν εξάλλου αντιρρήσεις για τον ετεροχρονισμό των εκατέρωθεν υποχρεώσεων. Πάντως, αύριο, η Κύπρος εντάσσεται κι επισήμως στην ΕΕ. Αυτό δημιουργεί μία νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα, που θα θέλαμε να οδηγήσει σε νέες συναινέσεις.
5. Από εδώ και πέρα όμως τι μπορεί να γίνει; Το ενδεχόμενο νέων διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα της ΕΕ αυτή τη φορά, είναι υπαρκτό; Και αν ναι, μπορεί να οδηγήσει σ’ ένα νέο δημοψήφισμα τον Δεκέμβριο;
Το ρολόι των ευκαιριών για συνεργασία κι ευημερία δεν σταματάει ποτέ να χτυπά. Ο στόχος μας είναι η επίτευξη μιας λειτουργικής και βιώσιμης λύσης, συμβατής με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές της ΕΕ. Η συνδρομή του ΟΗΕ θα είναι ασφαλώς αναγκαία. Δεν πρέπει να σταματούμε να σκεφτόμαστε την επανένωση.
6. Πώς θα αντιμετωπίσετε τυχόν προσπάθειες για αναγνώριση του ψευδοκράτους με άλλοθι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος;
Αυτές οι προσπάθειες αντιμετωπίζονται σε όλα τα επίπεδα. Αλλά έχουμε καταστήσει σαφές πως τέτοιου είδους προσπάθειες απομακρύνουν, αντί να φέρνουν κοντύτερα μια λύση. Τυχόν αναγνωρίσεις θα διακόψουν απότομα τις προσπάθειες για επανένωση. Εξάλλου, πιστεύω πως ολοένα και περισσότερο θα διαφαίνεται μία ξεκάθαρη θέληση των δύο κοινοτήτων για συνεργασία στο πλαίσιο της ΕΕ.
7. Το ενδεχόμενο επανόδου των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην περίοδο της έντασης και των προκλήσεων από την πλευρά της γείτονος, σας προβληματίζει;
Τίποτε δεν είναι βέβαιο στη διεθνή ζωή, αλλά δεν θεωρώ πως η ένταση είναι πιθανή. Από μεριάς μας, έχουμε τονίσει πως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πρέπει να βελτιωθούν και πως η Ελλάδα θα συμπαρασταθεί σε κάθε προσπάθεια της Τουρκίας να έρθει κοντύτερα στην Ευρώπη. Η Ελλάδα ήθελε και θέλει στ’ ανατολικά της έναν Ευρωπαίο γείτονα, ώστε όλοι μαζί και με καλύτερες προοπτικές ν’ απολαμβάνουμε τα αγαθά της Ευρώπης που έρχεται. Θέλουμε προοπτικά στην Ανατολική Μεσόγειο, μια πραγματικά ευρωπαϊκή γειτονιά, με όλους τους Κύπριους και σε βάθος χρόνου και τους Τούρκους στην ΕΕ.
8. Τι απαντάτε στις κατηγορίες στελεχών της αξιωματικής αντιπολίτευσης για «κυβέρνηση που απλώς παρακολουθούσε» τις εξελίξεις στο Κυπριακό;
Το ΠΑΣΟΚ έχει απλά εγκλωβιστεί στην λανθασμένη διαχείριση που υιοθέτησε και παραδέρνει σήμερα σαν πλοίο μέσα σε θύελλα. Όπως αποδείχτηκε κι από τα γεγονότα, η κριτική της Αντιπολίτευσης ήταν σαφώς εκτός τόπου και χρόνου. Σημασία όμως σ’ αυτή την περίοδο, δεν έχει η κριτική. Σημασία έχει να διαφυλάττουμε την εθνική ομοψυχία και να πετύχουμε τον στόχο μας. Ο οποίος δεν είναι άλλος από μια επανενωμένη Κύπρο κι ένα κοινό ευρωπαϊκό μέλλον τόσο για την Ελληνοκυπριακή, όσο και για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα.