Τετάρτη, 9 Μαρτίου 2005
Η γέννηση του πρώτου Ευρωπαϊκού Συντάγματος αποτελεί μια ξεχωριστή ιστορική στιγμή για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκφράζει την βούληση των 25 κρατών-μελών να δημιουργήσουν ένα ισχυρό και αποτελεσματικό πολιτικό σύνολο στην υπηρεσία του Ευρωπαίου πολίτη. Με το Σύνταγμα αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωράει μπροστά προς την βαθύτερη ενοποίησή της.
Το κείμενο που υπογράφηκε από τους ηγέτες των 25 χωρών στη Ρώμη τον Οκτώβριο είναι – όπως πάντα συμβαίνει στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης – το προϊόν μιας διαδικασίας σύνθεσης απόψεων, πολύ συχνά ετερόκλητων. Πολλοί θα θέλαμε μία Συνθήκη πιο απλή, πιο τολμηρή, πιο κοντά στην πολιτική ενοποίηση. Όμως τόσο ο αριθμός των κρατών που έπρεπε να συμφωνήσουν, όσο και το γεγονός ότι τέθηκαν ουσιαστικά επί τάπητος όλα τα θέματα της Ένωσης, έθεσαν τα όρια ρεαλισμού μέσα στα οποία κινήθηκε η διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το αποτέλεσμα της διαδικασίας αποτελεί ένα βήμα μπροστά.
Τι είναι, όμως, το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα; Η ανάγκη για μία Ε.Ε. πιο δημοκρατική, πιο αποτελεσματική, περισσότερο αναγνωρίσιμη, πιο κοντά στον πολίτη, δηλαδή μία Ένωση πιο ισχυρή πολιτικά, ήταν σαφής πριν ακόμη από τη διεύρυνσή της με 10 νέα κράτη μέλη. Η Ευρώπη των "25" είναι, ανάμεσα στ΄ άλλα και η Ευρώπη των αντιθέσεων, των διαφορετικών απόψεων. Αυτή η πολιτικά και κοινωνικά πλουραλιστική Ευρώπη έπρεπε να γίνει θεσμικά συνεκτικότερη και πολιτικά αποτελεσματικότερη. Η Συνταγματική Συνθήκη ήταν η απάντηση στο ερώτημα πως θα διοικηθεί καλύτερα αυτή η μεγαλύτερη Ευρώπη. Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεν είναι βέβαια το μαγικό ραβδί που θα λύσει όλα τα ευρωπαϊκά προβλήματα. Προσφέρει, όμως, τη βάση για να οικοδομήσουμε μια πιο πολιτική Ευρώπη.
Η Ευρώπη, λοιπόν, προχωράει. Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα; Τι σημαίνει αυτό για τον πολίτη; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό σχετίζεται άμεσα με την παρουσία μας στην πορεία της ευρωπαϊκή ολοκλήρωσης. Η ιστορική επιλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή να εντάξει τη χώρα μας στην ΕΟΚ είχε ως στόχο η πατρίδα μας να διεκδικήσει με καλύτερους όρους το ίδιο επίπεδο ευημερίας και ασφάλειας με την υπόλοιπη Ευρώπη. Αρκετά αργότερα προσχώρησαν στη στρατηγική αυτή και άλλες πολιτικές δυνάμεις, και τελικά η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού που αγκάλιασε την ευρωπαϊκή ιδέα. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι στα 24 χρόνια που μεσολάβησαν από την ένταξη μας, η Ελλάδα δεν αξιοποίησε ικανοποιητικά τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής της. Δυστυχώς, η χώρα δεν έτρεξε όσο γρήγορα χρειαζόταν, και μάλιστα την ώρα που άλλα Κράτη-Μέλη έκαναν άλματα. Σήμερα αντιμετωπίζουμε σε πολλές περιπτώσεις τις συνέπειες των λαθών, αργοποριών, και παραλείψεων αυτών του παρελθόντος.
Κεντρική επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης είναι η χώρα μας να βρίσκεται στην καρδιά της Ε.Ε. Η Ελλάδα καταγράφεται ως μία από τις χώρες που επιθυμούν τη μεγαλύτερη δυνατή εμβάθυνση της ολοκλήρωσης. Θεωρούμε κάθε βήμα της Ένωσης προς τα μπρος, ως ένα βήμα από το οποίο η Ελλάδα κερδίζει.
Για αυτό και η κυβέρνηση αποφάσισε να είναι η Ελλάδα στην πρώτη σειρά των κρατών που θα κυρώσουν τη Συνθήκη. Έχουμε την πολιτική βούληση και την αποφασιστικότητα, όχι μόνο να μην μείνει πια η χώρα μας πίσω, αλλά και να συγκαταλέγεται στην ομάδα των πρωτοπόρων. Θα αξιοποιήσουμε κάθε χαραμάδα ευκαιρίας για να είμαστε μπροστά, ενεργά παρόντες σε κάθε προσπάθεια ενίσχυσης της Ευρώπης αλλά και της προώθησης των ειδικών συμφερόντων μας. Θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα. Kαι το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα προσφέρει νέες δυνατότητες για να προωθήσουμε τις προτεραιότητες και τις επιδιώξεις μας.
Όμως, για όλα αυτά υπάρχει μία βασική προϋπόθεση. Πρέπει οι ίδιοι οι Έλληνες και Ευρωπαίοι πολίτες να γίνουν άμεσα μέτοχοι αυτής της προσπάθειας. Πρέπει γι’ αυτό όλοι να ενημερωθούν για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Οι πολίτες δεν πρέπει να βλέπουν την ευρωπαϊκή ιστορία να γράφεται έξω από τις πόρτες τους. Η Ευρώπη αφορά τον κάθε ένα από εμάς και την καθημερινή μας ζωή.
Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα αφορά στο παρόν και στο μέλλον μας. Αφορά στο μέλλον της Ευρώπης, αλλά και της χώρας μας. Αυτή την Ευρώπη, την Ευρώπη για όλους τους πολίτες, την Ευρώπη για όλους τους Έλληνες, πρέπει να φέρουμε όλοι μαζί στο προσκήνιο.