Κυριακή, 20 Ιουνίου 2004
ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΑ ΔΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ
Η διακήρυξη της Θεσσαλονίκης της 21ης Ιουνίου του 2003 υπήρξε μια σημαντική στιγμή για όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Για πρώτη φορά, υπήρξε σαφές πως ο δρόμος των κρατών αυτών είναι ο δρόμος που οδηγεί στην ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για μια περιοχή που στα τελευταία χρόνια έχει καταστεί συνώνυμη με την εθνική σύγκρουση και με την οπισθοδρόμηση, η πρόοδος που έχει επιτευχθεί προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί μια μεγάλη επιβεβαίωση της αξίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την σταθερότητα, την ειρήνη και την ανάπτυξη θεσμών και κοινωνιών.
Έχουν γίνει ήδη πολλά, στην ευρύτερη περιοχή, που δικαιολογούν μια αισιοδοξία.
Σε στρατηγικό επίπεδο, η επιτυχημένη διεύρυνση της ΕΕ (ένα ιστορικό γεγονός απαράμιλλης σημασίας) συμπεριέλαβε ήδη την Σλοβενία στην ΕΕ.
Η Κροατία διακηρύσσει παντού την ετοιμότητά της να ενταχθεί στην Ένωση.
Η Βουλγαρία κι η Ρουμανία είναι ήδη σχεδόν έτοιμες, να ενταχθούν το 2007.
Ενώ δεν πρέπει να αφήνουμε έξω απ’ την συνολική εικόνα, την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στην Τουρκία, όσο και την σταθερή δέσμευση της χώρας μας, του «επιτυχημένου φίλου» στην περιοχή, για σχέσεις ευρωπαϊκής γειτονίας και μεγαλύτερη ανάπτυξη, ώστε ν’ αλλάξουμε όλοι μαζί, τη γειτονιά μας.
Τι έχει συμβεί στα Δυτικά Βαλκάνια ένα χρόνο μετά τη Θεσσαλονίκη; Υπάρχει, αναμφίβολα, πρόοδος. Όμως όπως μας έδειξαν τα σχετικώς πρόσφατα γεγονότα στο Κόσοβο, το παρελθόν έχει ένα τρόπο πάντα να επιστρέφει. Αυτό που χρειάζεται, όπως διαπίστωσα κι απ’ τις πρόσφατες επαφές που είχα στην Κροατία και στην Αθήνα με ομολόγους μου κι άλλους αξιωματούχους απ’ την περιοχή, είναι η συνεχής δέσμευση, ο εμπλουτισμός των υπαρχόντων διαδικασιών, κι η σταθερή επιμονή στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις ώστε να εκπληρωθούν με μεγαλύτερη ταχύτητα τα κριτήρια της ΕΕ.
Οι καλές προθέσεις υπάρχουν. Όμως τα Δυτικά Βαλκάνια βιώνουν σήμερα σε πολλούς τομείς τις δυσκολίες της απόστασης απ’ το επιθυμητό στην εφαρμογή. Η χώρα μας, η οποία αποτελεί σήμερα πρότυπο κι ελπίδα για πολλούς απ’ τους βόρειους γείτονές μας, έχει σταθεί και θα εξακολουθήσει να στέκεται στο πλευρό τους, ώστε να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και να ενταχθούν τα Δυτικά Βαλκάνια στην ΕΕ. Όμως έχουμε ξεκαθαρίσει πως κανείς δεν έχει ενταχθεί ποτέ στην ΕΕ από ελεημοσύνη∙ οι αλλαγές πρέπει να γίνουν και οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η Ευρώπη έχει σήμερα μια ξεκάθαρη κοινή εξωτερική πολιτική για την περιοχή.
Η εφαρμογή της Διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης αποτελεί ένα ξεκάθαρο μέσο για την σύγκλιση της υπάρχουσας κατάστασης στα Δυτικά Βαλκάνια με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι πληρώνουν σχεδόν ένα δισ. ευρώ τον χρόνο, ως βοήθεια στις χώρες της περιοχής.
Τα εμπορικά μέτρα που έχουν ληφθεί ωφελούν περισσότερο τις εξαγωγές των κρατών αυτών, απ’ τις εισαγωγές τους, προκειμένου να τονωθεί η παραγωγική δραστηριότητα και να προωθηθεί η σταθερότητα στην περιοχή.
Ενώ η Ελλάδα, έχει αναδειχθεί ως βασικό οικονομικό εταίρο όλων των χωρών της περιοχής και βλέπει ένα πιο προωθημένο κι αποτελεσματικό Ελληνικό Σχέδιο για την Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων, ώστε να τονωθεί ακόμη περισσότερο η σταθερότητα και να διαφυλαχθούν οι ελληνικές επενδύσεις.
Στην πορεία, η Θεσσαλονίκη αναλαμβάνει τον ρόλο που της αξίζει.
Εργαζόμαστε για την επαναδραστηριοποίηση της Εναλλακτικής Έδρας του Συμφώνου Σταθερότητας στην πόλη.
Βρισκόμαστε σε διαβουλεύσεις με τους αξιωματούχους του ΟΗΕ για την επανενεργοποίηση του Διεθνούς Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης του Οργανισμού.
Στοχεύουμε στην αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Επικοινωνίας, Πληροφόρησης και Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης και προσβλέπουμε στην μετατροπή του σε Μεγάλο Εθνικό Κέντρο Ευρωπαϊκής Τεκμηρίωσης.
Αναβαθμίζουμε τον ρόλο της Θεσσαλονίκης ως την ευρωπαϊκή πύλη των κρατών αυτών και το κάνουμε στην πράξη.
Ο δρόμος μπροστά μας για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ περιλαμβάνει ακόμη πολλά εμπόδια∙ δεν πρέπει όμως, να περιλαμβάνει παρεκκλίσεις. Η δέσμευση της Θεσσαλονίκης της 21ης Ιουνίου 2003 για το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής, είναι σήμερα η πρόκληση της Θεσσαλονίκης. Κι η πρόκληση αυτή, σύντομα θα πρέπει να μείνει γνωστή ως η επιτυχία της Θεσσαλονίκης. Για να συμβεί αυτό, χρειάζεται η αυτοπεποίθηση, η εγρήγορση κι η δουλειά όλων μας. Ώστε να πετύχουμε την σταθερότητα, να αναδείξουμε όλοι μαζί την Ελλάδα που έρχεται, να κερδίσουμε οριστικά τη μόνιμη ειρήνη.
