Αθήνα, 18 Απριλίου 2008
Σε άρθρο του στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ» με τίτλο:«Μια Ευρώπη για Όλους, Μια Ευρώπη για Μένα», o Υφυπουργός Εξωτερικών, κ. Γιάννης Βαληνάκης επισημαίνει για τη Συνθήκη της Λισαβώνας:
Με τη νέα Συνθήκη κάνουμε ένα μεγάλο βήμα. Πρόκειται για έναν πολιτικό συμβιβασμό μεταξύ 27 κρατών με θετικό ισοζύγιο, ο οποίος μας εξοπλίζει με τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια Ευρώπη πιο εξωστρεφή και περισσότερο διεκδικητική του ρόλου που της ανήκει στη διεθνή σκηνή. Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας, οι ρήτρες αμοιβαίας συνδρομής και αλληλεγγύης, και άλλες ρυθμίσεις αποτελούν σημαντική πρόοδο, αφορούν στα ιδιαίτερα ελληνικά συμφέροντα και δημιουργούν αισιοδοξία. Αλλά και σε άλλους τομείς, προδιαγράφονται νέες προωθημένες πολιτικές.
«Μια Ευρώπη για Όλους, Μια Ευρώπη για Μένα»
Λίγους μήνες μετά την απόφαση των κρατών-μελών της ΕΕ να εγκρίνουν το κείμενο της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης φαίνεται να δικαιώνεται η προσδοκία μας ότι στην Ευρώπη επιτέλους αφήνουμε πίσω τις μέρες αβεβαιότητας, εσωστρέφειας και απαισιοδοξίας. Η κυρωτική διαδικασία ξεκίνησε στη χώρα μας στις 16 Απριλίου ενώπιον του Κοινοβουλίου. Η προσδοκία μας είναι ότι η συζήτηση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων θα είναι γόνιμη και έντιμη, μακριά από υπερβολές και στείρες αντιευρωπαϊκές κραυγές. Ο διάλογος μέσα και έξω από το Κοινοβούλιο, τον οποίο η Κυβέρνηση επιδιώκει και θα οργανώσει, όπως έκανε και τα προηγούμενα χρόνια, πρέπει να είναι παραγωγικός. Η συζήτηση πρέπει να είναι επί της ουσίας και η αντιπαράθεση πολιτική.
Για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων και των πολιτών η προσδοκία αφορά σε μια Ευρώπη με ξεκάθαρη πολιτική και θεσμική πυξίδα. Κατά συνέπεια, αυτή τη στιγμή το μείζον πολιτικό διακύβευμα είναι η Συνθήκη της Λισαβόνας να αποτελέσει το όχημα μιας νέας ισχυρής ευρωπαϊκής βούλησης υπό τις συνθήκες, βέβαια, που έχει δημιουργήσει η μεγάλη διεύρυνση των τελευταίων ετών. Και οι συνθήκες αυτές δεν είναι εύκολες. Οι χώρες είναι 27 και τα αυτονόητα των τελευταίων 50 χρόνων δεν είναι όσο αυτονόητα πιστεύουν ορισμένοι. Η διεύρυνση επιβράδυνε και σε κάποιες περιπτώσεις καθήλωσε τους ρυθμούς της εμβάθυνσης. Το τίμημα που πληρώσαμε ήταν μια έντονη αμφισβήτηση, μια κρίση εμπιστοσύνης, από την πλευρά των πολιτών.
Πρόκειται για μια κρίση που δεν έχει ακόμη αναταχθεί. Το ευτύχημα, όμως, είναι ότι πλέον όλοι και όλες στην Ένωση έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι πολίτες της Ευρώπης πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο. Να βρεθούν ψηλά στην ατζέντα οι αγωνίες και οι προσδοκίες τους για μια Ευρώπη με υψηλή προστιθέμενη αξία στην καθημερινότητά τους, και μια ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αποτελεσματική και δημοκρατική.
Με τη νέα Συνθήκη κάνουμε ένα μεγάλο βήμα. Πρόκειται για έναν πολιτικό συμβιβασμό μεταξύ 27 κρατών με θετικό ισοζύγιο, ο οποίος μας εξοπλίζει με τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια Ευρώπη πιο εξωστρεφή και περισσότερο διεκδικητική του ρόλου που της ανήκει στη διεθνή σκηνή. Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας, οι ρήτρες αμοιβαίας συνδρομής και αλληλεγγύης, και άλλες ρυθμίσεις αποτελούν σημαντική πρόοδο, αφορούν στα ιδιαίτερα ελληνικά συμφέροντα και δημιουργούν αισιοδοξία. Αλλά και σε άλλους τομείς, προδιαγράφονται νέες προωθημένες πολιτικές. Πολιτικές που αφορούν σε ζητήματα κρίσιμα για τα ιδιαίτερα συμφέροντα και προτεραιότητες για μια χώρα όπως η Ελλάδα. Με σκληρή και συστηματική δουλειά μπορούμε να επιδιώξουμε νέες οικονομικές κι αναπτυξιακές ευκαιρίες για τις απομακρυσμένες, νησιωτικές και ορεινές μας περιοχές, ένα σημαντικό δηλαδή τμήμα της Ελλάδας. Μπορούμε να προωθήσουμε πιο αποτελεσματικά νέες κοινές απαντήσεις στις προκλήσεις που θέτουν η κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, ο τουρισμός, η ενεργειακή ασφάλεια, η έρευνα και η τεχνολογία.
Σε αυτή την κατεύθυνση, ως Ελλάδα, διαπραγματευτήκαμε, διεκδικήσαμε, απαιτήσαμε ένα θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο που θα μας επιτρέψει να συσπειρώσουμε τους πολίτες γύρω από ένα νέο, πιο δυναμικό, πιο πολιτικό πρόγραμμα ενοποίησης. Στόχος μας είναι ο Έλληνας και η Ελληνίδα να αισθανθούν ακόμη περισσότερο το προνόμιο του Ευρωπαίου πολίτη.
Σίγουρα, δεν φτιάξαμε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Η Συνθήκη της Λισαβόνας λαμβάνει υπόψη την ιστορία και τις εθνικές ιδιαιτερότητες της δικής μας ηπείρου. Χαράζει τον δικό μας πολιτικό δρόμο. Αυτός δεν μπορεί να είναι δανεικός. Οφείλει, όμως, να είναι ιδανικός, υπό τις συνθήκες της εκάστοτε συγκυρίας.
Για τη χώρα μας, η νέα Συνθήκη μεταμορφώνει τη θεσμική γεωγραφία της Ένωσης με τρόπο που εγγυάται τις ιδιαίτερες ανησυχίες μας και δίνει περισσότερες ευκαιρίες στην Ελλάδα της Ευρώπης απ’ την Ελλάδα της μοναχικότητας. Αυτό από μόνο του, είναι μεταρρύθμιση. Ο πολιτικός μας στόχος παραμένει να βρισκόμαστε στην καρδιά της Ευρώπης, να διαμορφώνουμε ενεργητικά το μέλλον της αλλά και να προωθούμε τα εθνικά συμφέροντά μας απ’ την πρώτη γραμμή. Αυτό που επιβάλλεται πλέον είναι η ίδια η κοινωνία και ο κάθε πολίτης χωριστά, να δει τον εαυτό του στον νέο ευρωπαϊκό καθρέφτη, επιλέγοντας ένα δρόμο συμμετοχής και καινοτομίας, ώστε αυτή η «Ευρώπη για όλους» να γίνει στην πράξη και η Ευρώπη του κάθε πολίτη χωριστά.
