Δευτέρα, 9 Μαΐου 2005

9η Μαΐου: Η Ημέρα της Ευρώπης, η Ημέρα όλων μας

Όταν στις 9 Μαΐου του 1950 ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ρομπέρ Σουμάν ανακοίνωνε την πρόταση του να τεθεί το σύνολο της γαλλογερμανικής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα – των δύο προϊόντων που μέχρι τότε είχαν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον για στρατιωτικούς σκοπούς – στο πλαίσιο ενός οργανισμού ανοιχτού στη συμμετοχή και άλλων χωρών της Ευρώπης, η Ευρώπη μετρούσε ακόμη τις πληγές που είχε χαράξει ανεξίτηλα πάνω της ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η 9η Μαΐου 1950 ήταν η μέρα που από τις στάχτες του πολέμου ξεπήδησε μία αχτίδα φωτός. Η ελπίδα και παράλληλα η κραυγή "ποτέ πια" αποκτούσε τη δική της ουσία, το δικό της όραμα, το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης.

Τα 60 χρόνια από τη λήξη του μεγαλύτερου πολέμου που γνώρισε η Ευρώπη και η ανθρωπότητα, τα 60 χρόνια ειρήνης είναι αποτέλεσμα αυτής της επανάστασης συνεννόησης και συνεργασίας που χάρη στο κοινό ευρωπαϊκό όραμα συντελέστηκε και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι λαοί της Ευρώπης για πρώτη φορά στη μακραίωνη ιστορία τους συμβιώνουν ειρηνικά, συνεργάζονται αρμονικά και ευημερούν χάρη στην πρόταση αυτή. Το μήνυμα της σημερινής ημέρας είναι πως η Ευρώπη, μέσα από την πολυμορφία που την χαρακτηρίζει, και τη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων μπορεί να προχωρά μπροστά.

Αλλά, το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης δεν περιορίζεται στον οριστικό τερματισμό των συγκρούσεων. Η Ε.Ε. αποτελεί και μια μοναδική ευκαιρία για τη δημιουργία ενός εντελώς καινούργιου συστήματος πολιτικής συνύπαρξης. Ενός συστήματος που προσφέρει τεράστιες δυνατότητες προόδου, ασφάλειας και ίσων ευκαιριών. Σε αυτή την οικογένεια έχει και η Ελλάδα την τύχη να συμμετέχει, χάρη στην διορατικότητα ενός μεγάλου Ευρωπαίου πολιτικού, του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Όλα αυτά δεν έγιναν βέβαια από τη μια στιγμή στην άλλη.  Απαιτήθηκε ακλόνητη πολιτική βούληση και συνεχής προσπάθεια. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση δεν ήταν ποτέ μια ευθύγραμμη και χωρίς εμπόδια πορεία. Κατά καιρούς αντιμετώπισε και δυσχέρειες και δυσλειτουργίες. Όμως, μέσα από προσπάθεια και μέσα από συναινέσεις, επιτυγχάνει να κάνει βήματα προς τα εμπρός. Η ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι μια ήρεμη αλλά και πολύ αποτελεσματική δύναμη.  Μεταβάλει ριζικά, το σήμερα και το αύριο των κρατών και των λαών. Τελικά, η Ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι μια διαδικασία συνεργασίας, ειρήνης, σταθερότητας και δημοκρατίας προς όφελος των λαών. Η ευρωπαϊκή οικογένεια μεγαλώνοντας, αγκαλιάζει αυτούς τους λαούς που ασπάζονται και σέβονται τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.

Σήμερα η Ε.Ε. καλείται να ανταπεξέλθει στις νέες ιστορικές προκλήσεις, να προωθήσει την οικονομική της ανάπτυξη στο ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ευημερία των πολιτών της και την κοινωνική της συνοχή, να προωθήσει τις αρχές και τις αξίες της, να αποκτήσει ισχυρότερη φωνή διεθνώς. Και παράλληλα να διατηρήσει το δυναμισμό, την αποτελεσματικότητα και τη συνοχή της. Η πρόσφατη διεύρυνσή της με 10 νέα κράτη μέλη, και κυρίως η διαδικασία επικύρωσης του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, αποτελούν κομβικά σημεία στην πορεία της προς το μέλλον.

Πιστεύω, ότι ο μόνος τρόπος να απαντήσουμε σε αυτές τις προκλήσεις είναι να μείνουμε σταθεροί στις αρχές, τις αξίες και τους κανόνες μας. Κυρίως όμως να μην χάσουμε τη ικανότητα να οραματιζόμαστε. Αυτή αποτελεί και τη δύναμή μας. Τη δύναμη που κάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να κινείται και να προχωρά μπροστά όλα αυτά τα χρόνια. Και να μην ξεχάσουμε ποτέ πως όλα όσα πετύχαμε μετά από τις 9 Μαΐου του 1950 δεν έγιναν ούτε αυτόματα, ούτε αυτονόητα.