Κυριακή, 16 Μαΐου 2004
1. Πώς προδιαγράφεται η επόμενη μέρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα; Σε ποιους τομείς εκτιμάτε ότι αναμένεται να επισφραγιστεί το όποιο θετικό κλίμα επικράτησε στις επαφές των δύο πλευρών;
Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού της Τουρκίας ήταν σίγουρα ιδιαίτερα θετική. Υπήρξε ένα καλό κλίμα, κλίμα εμπιστοσύνης και πιστεύω πως αυτό φάνηκε και κατά τη διάρκεια των επαφών και των συναντήσεων που είχε στην Αθήνα. Ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση έχουν πλέον μια απευθείας και καλή συνεργασία με την τουρκική κυβέρνηση.
2. Η κυβέρνηση κατηγορήθηκε για το ότι επέτρεψε την επίσκεψη Ερντογάν στη μουσουλμανική Θράκη. Το γεγονός αυτό πιστεύετε ότι κρύβει κάποιους κινδύνους για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων;
Υπάρχουν σίγουρα ορισμένοι στους οποίους δεν αρέσουν οι επιτυχίες της ελληνικής κυβέρνησης. Δεν θέλουν να πάμε μπροστά. Αλλά αυτό συμβαίνει πάντα στην πολιτική. Όπως έχει ειπωθεί, σε κάθε απόφαση, το ένα τέταρτο του πληθυσμού είναι συνήθως ενάντια στα πάντα. Περίπου δηλαδή, όσο κινδυνεύει να φτάσει το ποσοστό της σημερινής αντιπολίτευσης αν συνεχίσει με τέτοιου είδους κριτική. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν προβλήματα και κίνδυνοι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Εξάλλου, πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία για να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή της προοπτική.
3. Μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν από την ελληνοκυπριακή πλειοψηφία μειώνονται οι πιθανότητες για την εξεύρεση μιας ικανοποιητικής για την ελληνοκυπριακή πλευρά λύσης; Από ποιους παράγοντες θα εξαρτηθεί η εμφάνιση και προώθηση ενός άλλου σχεδίου στο άμεσο μέλλον;
Πιστεύω πως μπορούμε να φτάσουμε σε μια λύση. Δεν υπάρχουν γόρδιοι δεσμοί στην σύγχρονη εποχή. Μπορούμε και πρέπει να επιδιώξουμε την επανένωση της Κύπρου και τη συμβίωση και των δύο κοινοτήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτό και προέχει να γίνει κατανοητό σε όλους πως υπάρχει δρόμος για λύση, πως το «όχι» του δημοψηφίσματος δεν σημαίνει πως οι Ελληνοκύπριοι έχουν στυλώσει τα πόδια. Πιστεύω πως μπορεί να αναδειχθεί και θ’ αναδειχθεί ένας νέος ορίζοντας λύσης.
4. Η Κύπρος αποτελεί πλέον μέλος της ευρύτερης οικογένειας της ΕΕ. Το γεγονός όμως ότι για την στάση της στο δημοψήφισμα επικρίθηκε απ’ τους εταίρους της ΕΕ, πιστεύετε ότι θ’ αποτελέσει τροχοπέδη για την μελλοντική της συνύπαρξη στην ΕΕ;
Δεν πιστεύω ότι υπάρχει τέτοιο θέμα. Δεν ήταν αυτό το κλίμα που συναντήσαμε όταν πήγαμε με τον Πρωθυπουργό και τον Κύπριο Πρόεδρο στην τελετή υποδοχής της Κύπρου στην ΕΕ. Η Κύπρος καλωσορίστηκε με ιδιαίτερη θέρμη από όλους τους ηγέτες. Υπήρξε βέβαια μια απογοήτευση για το δημοψήφισμα, αλλά η ζωή συνεχίζεται. Προέχει να δούμε πώς μπορούμε να φτάσουμε στην επανένωση. Σε κάθε περίπτωση, είμαι βέβαιος πως η Κύπρος θα έχει σημαντικό ρόλο στην Ευρώπη των 25. Έχει ήδη ένα πολύ δυναμικό οικονομικό ρόλο και μπορεί να ανταγωνιστεί εύκολα σε υπηρεσίες όπως ο τουρισμός, ή η υγεία, ή άλλοι τομείς με άλλες ευρωπαϊκές χώρες με πιο μακρά παρουσία στο πλαίσιο της ΕΕ. Η Κύπρος εντάχθηκε στην ΕΕ έτοιμη γι’ αυτές τις προκλήσεις και μπορεί να προσφέρει πολλά. Όμως αυτό δεν σημαίνει πως θα πάψουμε να πολεμούμε για την επανένωση του νησιού.
5. Στο παρελθόν, τα ελληνικά κόμματα είχαν κατηγορηθεί ότι δεν αποτολμούσαν να πάρουν μια ξεκάθαρη θέση στο Κυπριακό. Στην παρούσα φάση, τι διαφορετικό έπραξαν οι ελληνικές πολιτικές ηγεσίες διαφοροποιούμενες με τις αποφάσεις της κυπριακής ηγεσίας;
Υπήρξαν δυνάμεις που νομίζοντας ότι φτάσαμε κοντά σε μια λύση, βιάστηκαν πιστεύω να προκαταλάβουν την κυπριακή ηγεσία και τον κυπριακό λαό. Υποτίμησαν τις ανησυχίες τους κι ήθελαν να «ξεμπερδέψουν» με το Κυπριακό. Η κυβέρνηση ξεκαθάρισε τη θέση της μέσω του Πρωθυπουργού και επισήμανε πως σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα θα βρίσκεται στο πλευρό της Κύπρου. Νομίζω πως αξίζει τον κόπο να επιχειρήσει κανείς ν’ αναλογιστεί ποια θα ήταν σήμερα η θέση μας, αν ο Πρωθυπουργός δεν είχε τοποθετηθεί τόσο σωστά κι έγκαιρα.
6. Η νέα διευρυμένη Ευρώπη των 25 χωρών, τι προοπτικές δημιουργεί για το μέλλον της ευρωπαϊκής ενοποίησης αλλά και για να υπάρχει κατάληξη στο θέμα του ευρωπαϊκού συντάγματος;
Εργαζόμαστε σκληρά για να καταλήξουμε σ’ ένα κείμενο τον Ιούνιο. Η νέα κυβέρνηση το θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό γιατί η υιοθέτησή του θα είναι ένας ακόμη σημαντικός σταθμός στην ομοσπονδιακή προοπτική της Ευρώπης. Υπάρχουν ακόμη συζητήσεις για αρκετά ζητήματα, αλλά όπως συμβαίνει συχνά στην ΕΕ, απ’ την στιγμή που θα μπει ζήτημα συμβιβασμού, μπορούμε πιστεύω να τελειώσουμε σχετικά γρήγορα. Δεν πιστεύω πως υπάρχει αξεπέραστο θέμα, είτε σε ό,τι αφορά το σύστημα των ψηφοφοριών, είτε στον αριθμό των Επιτρόπων. Όμως όλα θα κριθούν την τελευταία στιγμή κι η χώρα μας πρέπει να είναι έτοιμη για να πετύχει τους στόχους της. Καταλαβαίνουμε επίσης πως παρά την τεράστια αξία της πρόσφατης διεύρυνσης, που δημιούργησε και την μεγαλύτερη εμπορική οντότητα στον κόσμο, ενδεχομένως να υπάρξουν ορισμένες χώρες, τόσο νεοεισελθείσες όσο και πρώην μέλη, που να μην θέλουν ή να μην μπορούν να προχωρήσουν τόσο γρήγορα σε άλλους τομείς. Αυτά θα φανούν στη διάρκεια των επόμενων μηνών. Όμως σίγουρα, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες εκείνες που θέλουν μια Ευρώπη που να προχωρά μπροστά.
