Ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών από τον ΥΦΥΠΕΞ κ. Γ. Βαληνάκη για τα κείμενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία και την ΠΓΔΜ

———————————————————————————————-

Ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών από τον ΥΦΥΠΕΞ κ. Γ. Βαληνάκη για τα κείμενα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία και την ΠΓΔΜ (10-11-2005)

Όπως γνωρίζετε, χθες δημοσιοποιήθηκαν: 1) η Έκθεση Προόδου για την Τουρκία του 2005, 2) η εταιρική σχέση της Τουρκίας, 3) το έγγραφο για τη στρατηγική της διεύρυνσης, 4) η ευρωπαϊκή εταιρική σχέση για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και 5) η γνωμοδότηση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για την αίτηση ένταξης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
  Οι θετικές εξελίξεις που προκύπτουν από τα κείμενα αυτά, καθώς και τα ίδια τα επίσημα κείμενα, είναι το αποτέλεσμα πολύμηνων λεπτών χειρισμών βάσει συγκεκριμένου σχεδίου, με στόχο την υλοποίηση του οράματός μας για την περιοχή μας, τη νοτιοανατολική Ευρώπη.
  Ειλικρινής μας στρατηγική επιδίωξη -που πιστεύουμε ότι ανταποκρίνεται στην επιθυμία του ελληνικού λαού για ειρήνη, σταθερότητα και πρόοδο- είναι η βαθμιαία, αλλά και σταθερή μεταβολή της περιοχής μας σε μια γειτονιά ειρηνικής συνεργασίας, αυτό που λέμε ευρωπαϊκής καλής γειτονίας, δημοκρατίας και οικονομικής ανάπτυξης προς όφελος όλων.
κ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Ο Υφυπουργός των Εξωτερικών, αρμόδιος για ευρωπαϊκά θέματα κ. Βαληνάκης θα κάνει μία ενημέρωση για τα κείμενα τα οποία δημοσιοποίησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα περιλαμβάνει τόσο τα κείμενα που αφορούν την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, όσο και εκείνο -τη γνωμοδότηση δηλαδή- που αφορά την επιδίωξη της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας να καταστεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  Δύο διαδικαστικές παρατηρήσεις: η ενημέρωση αφορά αποκλειστικά τα κείμενα αυτά, δεν είναι μία εφ όλης της ύλης ενημέρωση των Διπλωματικών Συντακτών από τον κ. Υφυπουργό και θα παρακαλέσω να γίνει σεβαστή η θεματική της σημερινής συνάντησης. Ευχαριστώ.
  Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο. 
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κ. Κουμουτσάκο. Όπως γνωρίζετε, χθες δημοσιοποιήθηκαν: 1) η Έκθεση Προόδου για την Τουρκία του 2005, 2) η εταιρική σχέση της Τουρκίας, 3) το έγγραφο για τη στρατηγική της διεύρυνσης, 4) η ευρωπαϊκή εταιρική σχέση για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και 5) η γνωμοδότηση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για την αίτηση ένταξης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
  Οι θετικές εξελίξεις που προκύπτουν από τα κείμενα αυτά, καθώς και τα ίδια τα επίσημα κείμενα, είναι το αποτέλεσμα πολύμηνων λεπτών χειρισμών βάσει συγκεκριμένου σχεδίου, με στόχο την υλοποίηση του οράματός μας για την περιοχή μας, τη νοτιοανατολική Ευρώπη.
  Ειλικρινής μας στρατηγική επιδίωξη -που πιστεύουμε ότι ανταποκρίνεται στην επιθυμία του ελληνικού λαού για ειρήνη, σταθερότητα και πρόοδο- είναι η βαθμιαία, αλλά και σταθερή μεταβολή της περιοχής μας σε μια γειτονιά ειρηνικής συνεργασίας, αυτό που λέμε ευρωπαϊκής καλής γειτονίας, δημοκρατίας και οικονομικής ανάπτυξης προς όφελος όλων.
  Θέλουμε τα Βαλκάνια να αποτελέσουν μια ευρωπαϊκή γειτονιά ειρήνης, όπως είναι η υπόλοιπη Ευρώπη. Η προοπτική αυτή μεταφράζεται σε εγγυήσεις ασφάλειας και ευημερίας για το λαό μας.
  Εποικοδομητικά, αλλά και αποφασιστικά προχωρούμε στις στρατηγικές μας επιδιώξεις, αλλά και στις τακτικές μας κινήσεις. Επιδιώκουμε τη συνεργασία στη βάση του σεβασμού στο Διεθνές Δίκαιο και των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
  Σύμφωνα με τη σταθερή μας αυτή στρατηγική, που είναι μια στρατηγική επιλογή, αντιμετωπίζουμε και τις σχέσεις μας με την Τουρκία, αλλά και τους άλλους γείτονές μας, όπως την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατίας της Μακεδονίας, των οποίων την ευρωπαϊκή προοπτική στηρίζουμε σ’ αυτό το πλαίσιο.
  Θα πω πρώτα ορισμένα για την Τουρκία. Ειδικά ως προς την Τουρκία στηρίζουμε την ευρωπαϊκή της προοπτική ως τον ασφαλή δρόμο προς την εξομάλυνση των σχέσεών μας, ως την ασφαλή πορεία για ένα καλύτερο μέλλον.
  Αυτή η επιλογή βασίζεται στη λογική ότι η πλήρης ανταπόκριση στα ευρωπαϊκά κριτήρια και προαπαιτούμενα θα οδηγήσει στην πλήρη ένταξη της γειτονικής μας χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πλήρη συμμόρφωση θα σημαίνει και πλήρη ένταξη. Αυτή η παραδοχή είναι ο γνώμονας των ενεργειών μας.
  Επιθυμούμε ειλικρινά τη συνεχή βελτίωση των σχέσεών μας με την Τουρκία, σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον χωρίς εντάσεις και με συνεχή συνεργασία. Τους στρατηγικούς μας αυτούς στόχους τους προωθήσαμε με τις ενέργειές μας και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου του 2004 και στην ευρωπαϊκή αντιδήλωση του Σεπτεμβρίου και βεβαίως, όπως γνωρίζετε, στο διαπραγματευτικό πλαίσιο της 3ης Οκτωβρίου, που άνοιξε μια νέα περίοδο, μια νέα προοπτική για τις σχέσεις μας με την Τουρκία.
  Τα χθεσινά κείμενα που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δηλαδή η Έκθεση Προόδου της Τουρκίας και η αναθεωρημένη εταιρική σχέση, εξειδικεύουν, ενισχύουν και ισχυροποιούν τα μέχρι σήμερα συμφωνηθέντα. Όλα τα ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος θεωρούμε ότι καλύπτονται πολύ ικανοποιητικά.
  Είναι προφανές ότι η πρώτη Έκθεση που υποβάλλεται μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων έχει μια ιδιαίτερη σημασία. Θυμίζω ότι στο πλαίσιο διαπραγμάτευσης υπάρχει ρητή αναφορά στην υποχρέωση της Επιτροπής να εξακολουθήσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πρόοδο της Τουρκίας και να συνεχίσει να υποβάλλει σχετικές Εκθέσεις στο Συμβούλιο.
  Είναι ιδιαίτερης σημασίας γιατί το πλαίσιο διαπραγμάτευσης ορίζει σαφώς ότι η πορεία των διαπραγματεύσεων καθορίζεται με γνώμονα την πρόοδο της Τουρκίας σε συνάρτηση με τις Εκθέσεις της Επιτροπής.
  Κάθε θέμα που περιέχεται στην Έκθεση Προόδου αποτελεί πρόκριμα για τα ζητήματα που θα απασχολήσουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις που μόλις ξεκίνησαν.
  Το κείμενο της Έκθεσης λοιπόν για το 2005, όχι μόνο επαναλαμβάνει με αντίστοιχες διατυπώσεις τα βασικά για τη χώρα μας θέματα που έθιγε η Έκθεση του 2004, αλλά προχωρά για πρώτη φορά στην καταγραφή και νέων ζητημάτων.
  Ενδεικτικά αναφέρω ότι για πρώτη φορά, γίνεται μνεία στο γνωστό casus belli της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδος και σημειώνεται ότι παρά τις σχετικές δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων περί άρσης του, δεν υπήρξε οποιαδήποτε συνέχεια.
  Σημειώνω εδώ ότι σταθερά μέχρι τώρα υπήρχαν αντιδράσεις στην μνεία με οποιοδήποτε τρόπο του casus belli και υποστηριζόταν ότι το θέμα ουσιαστικά έχει ξεπεραστεί και στην πράξη δεν ισχύει. Μετά το χθεσινό κείμενο, το ζήτημα τίθεται πλέον στον κατάλογο των θεμάτων υπό παρακολούθηση από την Επιτροπή, κάτι που έχει -νομίζω όλοι το αντιλαμβανόμαστε- προφανή σπουδαιότητα για τα επόμενα στάδια χειρισμών.
  Δεύτερον, υπογραμμίζεται ξεκάθαρα ότι υπάρχει ανάγκη να αντιμετωπίσει η Τουρκία οποιεσδήποτε πηγές τριβής με τους γείτονές της και να απέχει από οποιαδήποτε δράση που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη διαδικασία ειρηνικής επίλυσης των διαφορών. Το ζήτημα, λοιπόν, αυτό πρόκειται πλέον να παρακολουθείται από την Επιτροπή και αυτό.
  Πέρα όμως από όλα αυτά, για πρώτη φορά τόσο αναλυτικά θίγεται και μια σειρά από άλλα θέματα, ιδιαίτερης σημασίας, που σχετίζονται με τη θρησκευτική ελευθερία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, την Ίμβρο, τα μειονοτικά δικαιώματα, τις σχέσεις στρατού και πολιτικής.
  Θα αναφερθώ εν συντομία μόνο στα νεότερα στοιχεία, που έρχονται να προστεθούν σε αυτά που ήδη υπάρχουν στην περσινή έκθεση. Ως προς τη θρησκευτική ελευθερία πρώτα – πρώτα, επισημαίνω τα εξής νέα στοιχεία.
  Τονίζεται, πρώτον, ότι το επίμαχο νομοσχέδιο περί βακουφίων, όπως έχει σήμερα, δεν ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά στάνταρ. Δεύτερον, γίνεται ειδική αναφορά στους πλειστηριασμούς ομογενειακών ακινήτων που ξεκίνησαν τον περασμένο Ιούλιο, δεν θα επεκταθώ εδώ σε ειδικότερες αναφορές, αλλά θα μπορούσα να το κάνω ευχαρίστως, αν θέλετε, στη συνέχεια.
  Επισημαίνονται και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, οι τρομοκρατικές επιθέσεις του περασμένου Οκτωβρίου εναντίον του Πατριαρχείου, αλλά και όλες οι πράξεις εναντίον λοιπών μη μουσουλμανικών θρησκευτικών κοινοτήτων.
  Ως προς τα μειονοτικά δικαιώματα και την προστασία των μειονοτήτων, επισημαίνονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα σε σχέση με την απόκτηση εκπαιδευτικού υλικού, καθηγητές, προβλήματα κληροδοσίας των Ελλήνων πολιτών στις περιουσίες τους κλπ.
  Έρχομαι στην Κύπρο. Εδώ τα νέα στοιχεία που προστίθενται, σε σχέση με την περσινή έκθεση είναι, πρώτα – πρώτα, η επισήμανση της υπογραφής και της ανάγκης πλήρους εφαρμογής του πρωτοκόλλου προσαρμογής της συμφωνίας της Άγκυρας από την Τουρκία.
  Επίσης, σημειώνεται ότι η αναγνώριση όλων των κρατών – μελών, αποτελεί αναγκαίο συστατικό της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας. Η υιοθέτηση δηλαδή συμφωνημένου λεκτικού από το κείμενο, όπως θυμάστε, της πρόσφατης αντιδήλωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστά πλέον απτή και μετρήσιμη υποχρέωση για την Τουρκία το θέμα αυτό στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας.
  Επίσης γίνεται -τρίτο σημείο αυτό- πάντα σχετικά με την Κύπρο, αναφορά στο βέτο της Τουρκίας για είσοδο της Κύπρου σε διεθνείς οργανισμούς και συμφωνίες, το οποίο βέτο εμποδίζει τη λειτουργία, όπως λέει το κείμενο, της ενιαίας αγοράς και αναφέρεται εδώ στο διατακτικό, ότι η Τουρκία πρέπει να προσαρμόσει σχετικά την πολιτική της.
  Καταλήγοντας στο κεφάλαιο αυτό, πρέπει να υπογραμμίσω ότι οι διατυπώσεις που χρησιμοποιούνται από την Επιτροπή σχετικά με τα θέματα ιδιαίτερης ευαισθησίας για μας, σε συνδυασμό με τη σημασία που έχει πλέον προσλάβει το κείμενο της έκθεσης προόδου στη σημερινή συγκυρία των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, είναι προφανές ότι στοιχειοθετούν ένα ιδιαίτερα ικανοποιητικό πλαίσιο για την ανάδειξη και συνεχή παρακολούθηση των ζητημάτων αυτών, εκ μέρους της Επιτροπής, ενόψει μάλιστα της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για κάθε ένα από τα 35 σχετικά κεφάλαια.
  Για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας τώρα. Η Επιτροπή, όπως γνωρίζετε, παρουσίασε το κείμενο της γνωμοδότησής της για την αίτηση της γειτονικής χώρας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
  Υπενθυμίζω ότι η αίτηση αυτή είχε κατατεθεί στις 22 Μαρτίου 2004. Η γνωμοδότηση στο τελευταίο και κρισιμότερο τμήμα της, καταλήγει με σύσταση προς το Συμβούλιο να χορηγηθεί μεν στη γειτονική χώρα το καθεστώς της υποψήφιας χώρας, αλλά όμως να μην αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, παρά μόνο όταν η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας θα έχει, όπως λέει το κείμενο, πετύχει ικανοποιητικό βαθμό συμμόρφωσης με τα σχετικά κριτήρια.
  Επισημαίνω εδώ επίσης, μια που μίλησα προηγουμένως σχετικά με τη γενική στρατηγική της Επιτροπής για τη διεύρυνση, ότι πρόκειται εδώ πρακτικώς και για την πρώτη εφαρμογή, μιας νέας προσέγγισης που κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο θέμα των διευρύνσεων.
  Δηλαδή ότι κάθε χώρα θα πρέπει να προχωράει σύμφωνα με τα κάθε φορά απαιτούμενα διαδοχικά στάδια. Σε κάθε στάδιο υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια και βεβαίως κάθε φορά και η σχετική κρίση.
  Ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας έχουν, στο πλαίσιο της συζήτησής μας για το θέμα αυτό και οι αναφορές που υπάρχουν για το θέμα του ονόματος.
  Συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των απαιτούμενων πολιτικών κριτηρίων και το θέμα του ονόματος, με την εξής διατύπωση, σας διαβάζω από το κείμενο: "Χρειάζονται διαρκείς προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα (εννοεί στο κεφάλαιο περί περιφερειακής συνεργασίας), ιδιαίτερα με στόχο την επίλυση του θέματος της ονομασίας με την Ελλάδα, προς όφελος των σχέσεων καλής γειτονίας."
  Εκτενέστερη αναφορά στο θέμα του ονόματος γίνεται και στην αναλυτική έκθεση της επιτροπής και πάλι στο τμήμα των πολιτικών κριτηρίων.
  Γίνεται μνεία των αποφάσεων του ΟΗΕ για το θέμα του ονόματος και κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, παρατίθεται αυτολεξεί το άρθρο 11 της γνωστής προσωρινής συμφωνίας το 1995, της ενδιάμεσης συμφωνίας, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμά της να εναντιωθεί στην ένταξη της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας σε διεθνείς οργανισμούς, αν η χώρα αυτή αναφέρεται με οποιοδήποτε άλλο όνομα πλην του προβλεπόμενου στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, δηλαδή το όνομα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
  Ζητείται επίσης και αυτό σημαντικό, στο ίδιο πλαίσιο, από την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ένταση των προσπαθειών για εξεύρεση, κατόπιν διαπραγματεύσεων, αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και προς όφελος των σχέσεων καλής γειτονίας.
  Όλα όσα σας εξέθεσα, είναι εύλογο νομίζω ότι μας προκαλούν ιδιαίτερη ικανοποίηση. Ούτε θριαμβολογούμε, ούτε βέβαια εφησυχάζουμε. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σκληρά, συστηματικά και υπεύθυνα για την προώθηση των στόχων μας και των εθνικών θέσεων.
  Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν είναι μια στατική κατάσταση, αλλά μια δυναμική διαδικασία συνεχούς ενδυνάμωσης και ισχυροποίησης των ευρωπαϊκών πολιτικών.
  Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η προοδευτική πορεία της Νοτιανατολικής Ευρώπης προς την ευρωπαϊκή οικογένεια, πρέπει να παρακολουθεί την εξέλιξη του ευρωπαϊκού κεκτημένου με συνεχείς κινήσεις βελτίωσης και προσαρμογής. Σας ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είναι εξαιρετικά σαφή από τη χθεσινή έκθεση τα όσα απαιτούνται να εκπληρωθούν από την Τουρκία στην πορεία της προς την ευρωπαϊκή  ενσωμάτωση.
  Ωστόσο δε φαίνεται να είναι σαφές και ένα χρονοδιάγραμμα. Δηλαδή αν τίθεται στην Τουρκία ζήτημα χρόνου: μέχρι πότε να άρει το casus belli ή να ανοίξει τα λιμάνια της στα κυπριακά πλοία και τα αεροδρόμια.
  Η ερώτησή μου είναι, υπάρχει κάποια εκτίμηση ως προς το χρόνο που ζητείται από την Τουρκία να ανταποκριθεί σε αυτά που τίθενται στην έκθεση αυτή. Ποια είναι η εκτίμηση της Ελληνικής Κυβέρνησης; Ποια είναι τα επόμενα βήματα που πρέπει να περιμένουμε;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Όπως σας εξήγησα, ξεκινήσαμε ήδη από πέρυσι με την πρώτη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πήγαμε στη συνέχεια στις αποφάσεις του Δεκεμβρίου, συνεχίσαμε με το Συμβούλιο Σύνδεσης τον Απρίλιο, φτάσαμε στη συνέχεια στο διαπραγματευτικό πλαίσιο, προσθέσαμε την αντιδήλωση του Σεπτεμβρίου και έχουμε τώρα την καινούρια έκθεση και την καινούρια, αναθεωρημένη όπως λέμε, εταιρική σχέση.
  Όλα αυτά είναι μια διαδικασία, η οποία πρέπει να ιδωθεί ως ένα ενιαίο σύνολο. Προσδιορίζει τη διαδικασία και τους στόχους αυτής της πορείας και έχουμε πει ότι είναι  μια πορεία που σε όλα αυτά τα στάδια και ιδίως για να πραγματοποιηθεί το πέρασμα από το ένα στάδιο στο άλλο, θα έχει διαδικασίες κρίσης. Και η κρίση αυτή είναι εκείνη που προβλέπεται αναλυτικά μέσα σε αυτά τα κείμενα, ενώ παράλληλα σας περιέγραψα και μια σειρά από θέματα που όπως σας είπα είναι πολύ ικανοποιητικά για μας. 
  Όλοι αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η αλλαγή της Τουρκίας δε θα γίνει μέσα σε μια νύχτα. Είναι μια προοδευτική πορεία.
  Όσο η Τουρκία συμμορφώνεται με αυτούς τους όρους και τα κριτήρια, καθώς και με αυτόν τον καινούργιο όρο, τα προαπαιτούμενα, που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο συμμορφώνεται με αυτά, τόσο θα δικαιούται να προχωράει στο επόμενο στάδιο.
  Συνεπώς είναι ένας μακρύς δρόμος.Χρονοδιαγράμματα υπάρχουν σαφή μέσα από τις γραμμές, αλλά και με σαφή αναφορά χρόνων. Τώρα, στην εταιρική σχέση, έχουμε τους βραχυπρόθεσμους και τους μακροπρόθεσμους στόχους και υπάρχει και η σαφής αναφορά ότι οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι είναι η επόμενη διετία.
  Δηλαδή δύο χρόνια από τη θέση σε ισχύ της εταιρικής σχέσης, με άλλα λόγια μέχρι το τέλος, αν όλα πάνε όπως έχουν σχεδιαστεί μέχρι το Δεκέμβριο, στο τέλος του 2007.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:  Κατ’ αρχήν κ. Βαληνάκη θα ήθελα να διευκρινιστεί ότι η αναθεωρημένη εταιρική σχέση είναι πλέον το πλαίσιο εκείνο στο οποίο θα γίνει η διαπραγμάτευση. Έτσι δεν είναι;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Όχι μόνο αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ωραία, η άλλη ερώτηση είναι…
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Είναι ένα από τα κείμενα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:  Η άλλη ερώτηση, που ανέφερε ο συνάδελφος, αφορά στο άνοιγμα των λιμανιών,. Θα ενταχθεί αυτό στο κεφάλαιο εσωτερική αγορά ή σε πολιτικά θέματα, πού θα ενταχθεί αυτό;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Όλα αυτά προβλέπονται στα σχετικά κεφάλαια, μια που με ρωτάτε θα σας τα πω: Στο κεφάλαιο περί ελεύθερης διακίνησης αγαθών επισημαίνεται η ανάγκη άρσης των υφιστάμενων εμποδίων στην ελεύθερη διακίνηση αγαθών εξαιτίας των περιορισμών που επιβάλλονται στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα. Αλλά και στο κεφάλαιο που αναφέρεται στην πολιτική μεταφορών, η Τουρκία καλείται να άρει το σύνολο των περιορισμών που έχει επιβάλλει και εμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στα Μέσα Μεταφοράς.
  Από κει και πέρα σας είπα και προηγουμένως, η εταιρική  σχέση έχει τους βραχυπρόθεσμους και τους μακροπρόθεσμους στόχους και εκεί συμπεριλαμβάνονται αυτά τα οποία μπορούν στην παρούσα  στιγμή να οδηγήσουν σε μια πρόοδο των διαπραγματεύσεων εφ’ όσον πάντα η Τουρκία εκπληρεί τα όσα της ζητούνται από τη μεριά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, ποιος θα είναι ο μηχανισμός υποχρέωσης της Τουρκίας σε συμμόρφωση, αν υποθέσουμε ότι δεν έχει εκπληρώσει κάποιο από τα κριτήρια σε κάθε φάση και η Προεδρία μπορεί για δικούς της πολιτικούς λόγους να θέλει μια χαλαρή αντιμετώπιση; Υπάρχει αντικειμενικός μηχανισμός υποχρέωσής της σε συμμόρφωση; Ή θα πρέπει η Ελλάδα να ασκεί τα λεγόμενα μικρά βέτο;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Είναι μια μακρά διαδικασία. Δεν περιμένει κανείς ότι μέσα σε μια νύχτα θα αλλάξει η Τουρκία. Περιμένουμε όμως όλοι ότι αν θέλει να προχωρά κάθε φορά στο επόμενο στάδιο, θα πρέπει να συμμορφώνεται και με τα όσα της έχουν ζητηθεί. Αυτά λοιπόν με τα οποία θα πρέπει να συμμορφώνεται είναι σαφή, είναι προσδιορισμένα στα κείμενα. Όλοι λοιπόν περιμένουμε εφ’ όσον η Τουρκία θέλει να προχωρήσει, ότι θα σεβαστεί  αυτά τα κείμενα, αυτές τις υποχρεώσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήθελα κατ’ αρχήν να μου πείτε σε ποια σελίδα και σε ποια παράγραφο βρίσκεται το σημείο που αναφέρει ότι το θέμα του ονόματος αποτελεί πολιτικό κριτήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, δεν το έχω βρει στο κείμενό μου.
  Η δεύτερη ερώτηση που θέλω να σας κάνω είναι σε ό,τι αφορά στην Κύπρο. Αυτά που μας απαριθμήσατε, η πλήρης εφαρμογή του πρωτοκόλλου, η αναγνώριση των κρατών μελών, τα στοιχεία ενταξιακής διαδικασίας, η άρση του βέτο της Τουρκίας, θεωρείτε ότι αυτά είναι θέματα που πρέπει να αντιμετωπίζονται από μια χώρα που έχει αρχίσει ήδη ενταξιακές διαπραγματεύσεις ή από μια χώρα η οποία θα ζητούσε ενταξιακές διαπραγματεύσεις; Η ίδια η Κυβέρνηση δεν είχε χαρακτηρίσει ακατανόητο και παράδοξο να ζητά μια χώρα να γίνει μέλος μιας οικογένειας στην οποία δεν αναγνωρίζει ένα μέλος;
  Δηλαδή, για να γίνω πιο σαφής, δεν είναι λίγο οξύμωρο να ζητάμε πλέον τώρα, τη στιγμή που η Τουρκία έχει πάρει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, πράγμα το οποίο έπρεπε να είχε κάνει από πέρυσι το Δεκέμβριο;
  Σε ό,τι αφορά τον κανονισμό, από πού συνάγεται ότι το θέμα θα παρακολουθείται, από μια δήλωση του κ. Αρίντς; Ο κ. Αρίντς χαράζει την εξωτερική πολιτική στην Τουρκία κατά τη γνώμη σας; Συμμερίζεστε κάτι τέτοιο;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Κύριε Μελέτη, αν πάρω τις απόψεις σας στη λογική τους ευθεία σημαίνει πολύ απλά ότι δεν έπρεπε να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις διότι η Τουρκία έπρεπε να τα είχε κάνει όλα και να είχε γίνει δηλαδή μια ευρωπαϊκή χώρα πριν αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ξέρετε λοιπόν ότι μέσω αυτών των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, μέσω των διαδικασιών που προβλέπονται, μέσω της θέσης συγκεκριμένων στόχων, κριτηρίων, προαπαιτουμένων, ελπίζουμε όλοι ότι θα πετύχουμε, την αλλαγή της Τουρκίας σε Ευρωπαίο γείτονα, κάτι που θα είναι σίγουρα προς όφελος των ιδίων των Τούρκων αλλά και ημών των ιδίων και ολόκληρης της περιοχής. Αυτό λοιπόν είναι μια διαδικασία που ξεκινά, κατά τη διάρκεια της οποίας θα κρίνεται η Τουρκία για να μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο.
  Ως προς το θέμα του ονόματος, η γνωμοδότηση -πρέπει να συνδέουμε και τα κείμενα μεταξύ τους- λέει στο τελευταίο σημείο, στη σύσταση  -και εκεί είναι και το ζουμί-  ότι μπορεί μεν να της δοθεί το καθεστώς της υποψήφιας χώρας αλλά -διαβάζω από το κείμενο- "δεν θα αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις παρά μόνον όταν η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας θα έχει πετύχει ικανοποιητικό βαθμό συμμόρφωσης με τα σχετικά κριτήρια".
  Πηγαίνουμε λοιπόν στο κεφάλαιο των κριτηρίων και εκεί έχουμε αυτή την αναφορά που σας είπα. Δηλαδή χρειάζονται διαρκείς προσπάθειες σε αυτό τον τομέα, ιδιαίτερα με στόχο την επίλυση του θέματος της ονομασίας με την Ελλάδα προς όφελος των σχέσεων καλής γειτονίας και σας συνέδεσα με αυτό και το πώς θα μπορούσε να γίνει. Διότι και εδώ συνδέουμε πάλι την εν λόγω αναφορά με το ίδιο το κείμενο της αναλυτικής έκθεσης όπου γίνεται αναφορά στις αποφάσεις του ΟΗΕ, στην ενδιάμεση συμφωνία και στο άρθρο 11, άρα στο δικαίωμα της Ελλάδας να σταματήσει αυτή την ένταξη έαν η άλλη πλευρά χρησιμοποιήσει άλλο όνομα. Επίσης ζητείται από την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας ένταση των προσπαθειών -βλέπετε, είναι αναβαθμισμένο λεκτικώς σε σχέση με το παρελθόν- για εξεύρεση κατόπιν διαπραγματεύσεων, αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και προς όφελος των σχέσεων καλής γειτονίας. Νομίζω ότι είναι  μια συνολική τοποθέτηση που ανοίγει νέες δυνατότητες. Η μία είναι κριτής και η άλλη είναι υποψήφια για να προχωρήσει προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υφυπουργέ γνωρίζετε αν υπάρχουν αξιολογήσεις από την Τουρκία, από την τουρκική κυβέρνηση ή από την κυβέρνηση της FYROM για τα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Διότι εγώ διάβασα δήλωση του Πρωθυπουργού της FYROM ο οποίος ήταν διθυραμβικός -τουλάχιστον εξίσου μ’ εσάς-  εκφράζοντας την ικανοποίησή του γι αυτά τα κείμενα.
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Νομίζω έχει απαντήσει ο κ. Κουμουτσάκος, αλλά αντιλαμβάνεστε και το είπα και προηγουμένως, ότι και από τη δική μας την πλευρά χαιρόμαστε όταν οι γειτονικές χώρες μπορούν να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο της πορείας τους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στηρίζουμε τον ευρωπαϊκό τους προσανατολισμό, στηρίζουμε την ευρωπαϊκή προοπτική, στη βάση όμως μιας συνολικής στρατηγικής. Εχουμε ένα όραμα για την περιοχή και βαδίζουμε βήμα-βήμα για την υλοποίηση αυτού του οράματος, στη βάση δηλαδή κριτηρίων, προαπαιτουμένων, διαδικασίας, βήμα προς βήμα που ελέγχεται κάθε φορά και ελέγχεται από 25 χώρες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, οι τεχνοκρατικές διπλωματικές παράμετροι έχουν την ιδιαίτερη αξία τους. Εσείς όμως είστε πολιτικό πρόσωπο και ως πολιτικός θέλω να μου απαντήσετε: η Ελλάδα δέχεται σύνθετη ονομασία, αν το δέχονται και τα Σκόπια βεβαίως, με τον όρο "Μακεδονία" για να λυθεί αμοιβαία το ζήτημα του ονόματος έτσι ώστε να απεμπλακεί και η όλη πορεία αυτή; Το ερώτημα είναι σαφές: Δεχόμαστε εμείς σύνθετη ονομασία που περιλαμβάνει τον  όρο "Μακεδονία";
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Η θέση μας είναι σαφής, διατυπώθηκε από την Κυβέρνηση τον παρελθόντα Μάρτιο όταν αποδεχθήκαμε την πρόταση που μας έκανε ο ειδικός εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, ο κ. Νίμιτς και στην οποία πρόταση αυτή δηλώσαμε ότι τη θεωρούμε μια βάση καλή για διαπραγμάτευση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα συνεχίσω ένα ερώτημα του κ. Μελέτη που δεν απαντήθηκε: Η αναφορά στο casus belli που βρήκα εγώ είναι μόνο μία στην έκθεση και γίνεται λόγος για τη δήλωση του κ. Αρίντς. Με δεδομένο ότι αυτή η αναφορά περιλαμβάνεται σε ένα κείμενο που δεν είναι νομικά δεσμευτικό εν αντιθέσει προς την εταιρική σχέση, πώς συνάγεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση  ζητά από την Άγκυρα σαφώς άρση του casus belli;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Νομίζω ότι εξήγησα ότι μιλάμε για μια εξελικτική διαδικασία και επέμεινα στο στοιχείο αυτό. Όλα δεν γίνονται ούτε με παρθενογένεση ούτε από τη μία μέρα στην άλλη. Υπάρχει λοιπόν μια εξελικτική διαδικασία και εξήγησα πώς αρχίσαμε να δουλεύουμε από πέρυσι με την προοπτική της εκδόσεως της έκθεσης της Επιτροπής, πήγαμε στη συνέχεια στην απόφαση του Δεκεμβρίου.
  Όλα αυτά δένουν μεταξύ τους και υπάρχουν και οι σχετικές αναφορές. Σας θυμίζω για παράδειγμα και αυτό είναι ένα μέρος της απάντησης, ότι στις αποφάσεις του Δεκεμβρίου του 2004, γίνεται αναφορά σε όλα τα θέματα που εγείρονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή  στην έκθεσή της, ήδη δηλαδή από πέρυσι και βεβαίως αυτό ισχύει και για τώρα, ότι γίνονται θέματα τα οποία παρακολουθεί, εξετάζει και κρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
  Άρα λοιπόν οτιδήποτε γράφεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι θέμα που αποτελεί όπως είπα προηγουμένως πρόκριμα για τη συζήτηση στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Και αν θέλετε την πλήρη αναφορά, την έχετε από το κείμενο. Λέει στο τέλος: "Όμως, από τότε που έγιναν αυτά, δεν υπήρξε καμία συνέχεια".  Είναι λοιπόν εμφανές, ότι από δω και πέρα η Επιτροπή θα παρακολουθεί το θέμα, γεγονός που δεν συνέβαινε  μέχρι σήμερα. 
  Εγώ σας είπα τι λέει το κείμενο και αντιλαμβάνεστε από εκεί και πέρα τη γενικότερη λογική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα γράφουμε γιατί τα παρακολουθεί.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Επειδή αναφερθήκατε στην ανακοίνωση την οποία έχω μπροστά μου και τυχαίνει να τη γνωρίζω καλά, σας διαβάζω για να είναι ξεκάθαρο προς όλους το περιεχόμενο των  ανακοινώσεων και το πως πρέπει να ερμηνεύονται: "…Γίνεται για πρώτη φορά σε επίσημο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ειδική μνεία στο θέμα του casus belli γεγονός προφανούς σημασίας". Αυτό αναφέρει η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών χτες και όχι αυτό το οποίο αναφέρατε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα παρακαλούσα για μια διευκρίνιση: εάν οι Κούρδοι αναφέρονται στο τελικό επίσημο κείμενο ως κοινότητα ή μειονότητα, το ένα. Το δεύτερο, λυπάμαι που θα το κάνω, αλλά θα επανέλθω σε μια ερώτηση που έκανα στον κ. Κουμουτσάκο. Εάν αύριο το πρωί η Ελλάδα και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας συμφωνήσουν σε ένα ενιαίο σύνθετο όνομα και διευκολυνθεί περαιτέρω η ευρωπαϊκή πορεία της γειτονικής χώρας, εν ολίγοις εάν υπάρξει συμφωνία σε ένα όνομα κοινής αποδοχής, πως θα αντιμετωπίζει η Ελλάδα το ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενταχθεί μια ακόμη γλώσσα η μακεδονική.
  Το τρίτο, εάν όπως η γειτονική χώρα καλείται να συνεργαστεί με την Ελλάδα σε διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του ΟΗΕ για το όνομα, αυτό το πράγμα σημαίνει ότι περιορίζει στο χώρο του ΟΗΕ τη διαπραγμάτευση ή το αντίθετο.
  Είπατε προηγούμενα ότι σύμ φωνα με το κείμενο καλείται η γειτονική χώρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Αυτό σημαίνει ότι περιορίζεται στον ΟΗΕ η διαπραγμάτευση ή το διαπραγματευτικό πεδίο μπορεί να εμπλουτιστεί;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Είναι εμφανές ότι έχουμε δυο διαφορετικές διαδικασίες, η μία είναι για την επίλυση του θέματος του ονόματος που είναι η γνωστή διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών και δεν υπάρχει λόγος να φύγουμε από εκεί και η δεύτερη διαδικασία είναι η κρίση της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πορεία της για να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  Νομίζω όμως ότι είναι εμφανής η σχέση ανάμεσα στις δυο πορείες. Όσο δε αφορά στη δική μας θέση ο Πρωθυπουργός  είπε πολύ καθαρά ότι δυο τρόποι υπάρχουν για να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ένας είναι με συμφωνία αμοιβαία αποδεκτή -και περιέγραψα πριν κι άλλες παραμέτρους αυτής της συμφωνίας- ή αν δεν έχει επιτευχθεί μια λύση στη βάση της αμοιβαίας αποδεκτής ονομασίας, τότε θα μπει -αν μπει- με το όνομα πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Δεν υπάρχει άλλη λύση.
  Το θέμα αυτό είναι ένα θέμα που παρακολουθούμε, ένα θέμα που θα βρει κι αυτό τη λύση του στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που είναι πολύ μακρά και οι θέσεις μας είναι γνωστές πάνω σε αυτό.
  Έχουμε να κάνουμε με εκατοντάδες σελίδες κειμένων τα οποία έπρεπε να αφομοιώσουμε, είμαι βέβαιος ότι θα βρούμε κι άλλα θετικά στοιχεία μέσα σε αυτά τα κείμενα και βεβαίως παρακολουθούμε συνεχώς την εξέλιξη αυτή και υπάρχει ακόμη μέλλον σε όλα αυτά τα κείμενα, δεν έχουμε κλείσει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ η έκθεση προόδου της Τουρκίας χαιρετίζει τη συνέχιση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και πριν την άφιξή σας έγινε μια μεγάλη συζήτηση σε αυτή την αίθουσα για το εάν αυτές οι επαφές συμπεριλαμβάνουν διαπραγμάτευση για την ελληνική κυριαρχία επί των βραχονησίδων στο Αιγαίο, οι οποίες ανήκουν στην Ελλάδα βάσει δυο διεθνών Συνθηκών. Αυτή τη διαπραγμάτευση, γι’ αυτό που λένε οι Τούρκοι γκρίζες ζώνες, την επιβεβαίωσε ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Σημίτης στο βιβλίο του.
  Ο κ. Κουμουτσάκος επικαλέστηκε τη μυστικότητα των διαπραγματεύσεων στην άρνησή του να αποκαλύψει αν οι γκρίζες ζώνες είναι μέρος των διαπραγματεύσεων και θα σας ρωτήσω εσάς αυτό που ρώτησα κι εκείνον: δεν θα ήταν αντισυνταγματικό η οποιαδήποτε ελληνική Κυβέρνηση να διαπραγματεύεται ελληνική κυριαρχία επί μέρους της ελληνικής επικρατείας και αν συνεχίζεται η πρακτική την οποία επιβεβαίωσε ο κ. Σημίτης, επί της δικής σας Κυβέρνησης.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Μια επισήμανση. Όταν ξεκίνησε η διαδικασία της ενημέρωσης όσον αφορά τα κείμενα της Επιτροπής, παρακάλεσα η συζήτηση που θα ακολουθούσε την ενημέρωση του κ. Υφυπουργού, να επικεντρωθεί στα συγκεκριμένα κείμενα…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, το κείμενο αναφέρει τις επαφές και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναφερθεί επανειλημμένα όπως αναφερθήκατε σε "διαμεθοριακές διαφορές"…
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Σας άκουσα με μεγάλη προσοχή και παρακαλώ να μην με διακόπτετε.
  Ανέφερα και είπα με συγκεκριμένη αναφορά ότι θα πρέπει να μείνουμε στα θέματα των κειμένων. Αντιλαμβάνομαι απολύτως ότι μια αναφορά που γίνεται στα κείμενα της Επιτροπής για τις διερευνητικές επαφές που συνεχίζονται, που είναι μια καταγραφή μιας κατάστασης, μπορεί να δώσει τη δυνατότητα για κάποιο ερώτημα όσον αφορά στην εκτίμηση που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση γι’ αυτές και όχι για το περιεχόμενό τους. Διότι το ζήτημα αφορά το πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση βλέπει τη συνέχιση αυτής της διαδικασίας και όχι για το περιεχόμενό.
  Θεωρώ επίσης ότι στην εκτενέστατη συζήτηση που έγινε προηγούμενα οριοθετήθηκαν με σαφή τρόπο οι δυνατότητες απάντησης ως προς το περιεχόμενο. Ο κ. Βαληνάκης βεβαίως έχει το λόγο, αλλά θα ήθελα να επισημάνω αυτή τη διαδικαστική παράμετρο της τωρινής συζήτησης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτές οι επαφές ξεκίνησαν για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, θεωρώντας ότι η προσέγγιση των δυο χωρών θα βοηθούσε αυτές τις διερευνητικές επαφές σε αυτό το πλαίσιο. Δεν είναι άσχετες με το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την πορεία της Τουρκίας.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ: Επειδή μένετε στη διαδικασία. Δεν είπα ότι είναι άσχετες. Είπα ότι στο κείμενο της Επιτροπής που παρουσιάστηκε γίνεται μια απλή αναφορά. Δεν υπάρχει ανάλυση ή εκτίμηση ή οποιαδήποτε άλλη σημείωση ως προς το περιεχόμενο της διαδικασίας αυτής.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μήπως μπορεί να απαντήσει ο κ. Υπουργός για το ερώτημα της συνταγματικότητας.
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Πρώτα – πρώτα μιλάμε για διερευνητικές επαφές και όχι για διαπραγματεύσεις, όπως ειπώθηκε. Κατά τα λοιπά απάντησε ο κ. Κουμουτσάκος και όπως ξέρετε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί τη διαδικασία αυτή και αξιολογεί από τη δική της τη μεριά την πορεία της Τουρκίας με τον τρόπο που σας περιέγραψε. Υπάρχουν αναφορές στα θέματα αυτά του Αιγαίου σε διάφορα σημεία των κειμένων της Επιτροπής τα οποία θα διαβάσετε και υπογραμμίζω εδώ ότι είναι βελτιωμένο λεκτικά, σε σχέση με το παρελθόν.
  Όσον αφορά στο βιβλίο του κ. Σημίτη που είπατε, δεν το έχω διαβάσει και δεν συνηθίζω να κάνω σχόλια για βιβλία που δεν έχω διαβάσει. Υπάρχει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα για το τι λέει ή για το τι δεν λέει μέσα το βιβλίο, είναι μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για την ερμηνεία που κάνει ο κ. Σημίτης για το Ελσίνκι και έμμεσα για το θέμα των λεγόμενων "γκρίζων ζωνών".
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Αρχικά μιλάει χωρίς μικρόφωνο)…δικαίωμα να γνωρίζει εάν η κυβέρνηση τηρεί το Σύνταγμα. Και μία διαπραγμάτευση επί ελληνικής κυριαρχίας, επί ελληνικού εδάφους θα αποτελούσε μια κατάφορη παραβίαση του Συντάγματος. Δεν θα έπρεπε να είστε σε θέση να λέτε ότι, ναι πράγματι τηρούμε το Σύνταγμα ως προς το σημείο αυτό;
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Εξυπακούεται ότι μία κυβέρνηση τηρεί το Σύνταγμα. Από κει και πέρα, σας ανέφερα, το πλαίσιο των θέσεών μας, τις συγκεκριμένες θέσεις που έχουμε, τις προσπάθειες που κάνουμε, τη βελτιωτική αυτή διαδικασία και τα αποτελέσματα ή ορισμένα τουλάχιστον απ’ αυτά τα αποτελέσματα, καθώς δεν είναι τα οριστικά -θα έχουμε κι άλλα- σας τα ανέλυσα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια διευκρίνιση, κ. Υπουργέ. Στην επικοινωνία της η κυβέρνηση της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας  με την Ευρώπη, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Εκθέσεις ή στην αλληλογραφία της πώς αυτοαποκαλείται, πώς παρουσιάζεται; Τα έγγραφα δηλαδή τα επίσημα που φτάνουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν το λογότυπο "Δημοκρατία της Μακεδονίας" κι αν ναι, αυτά γίνονται αποδεκτά εφόσον δεν αναγνωρίζεται με τέτοιο όνομα η συγκεκριμένη χώρα; 
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Σας είπα τις θέσεις μας. Εμείς θεωρούμε ότι για να προχωρήσει η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας προς τον στόχο της θα πρέπει ή να βρεθεί μία αμοιβαία αποδεκτή λύση για το θέμα του ονόματος ή να χρησιμοποιεί τον όρο "Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας".   
  Στα δικά τους έγγραφα χρησιμοποιούν τα δικά τους ονόματα και τα δικά τους χαρτιά. Από κει και πέρα όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πει ότι τέτοιο όνομα δεν αποδέχεται κι αυτή είναι και η δική μας θέση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, δυο πολύ σύντομες ερωτήσεις έχω να σας κάνω, συντομότερες από τις ερωτήσεις του κ. Μελέτη εν προκειμένω. Η μία ερώτηση αφορά αυτό που μας είπατε και που είναι αρκετά εύλογο, ότι η διαδικασία προσαρμογής της Τουρκίας στα ευρωπαϊκά δεδομένα είναι μια διαδικασία σταδιακή και δεν μπορούμε να περιμένουμε τον ουρανό με τα άστρα από τη μια μέρα στην άλλη.
  Το ερώτημα είναι γιατί όμως επί έξι χρόνια δεν έχει διαπιστωθεί σε κανένα ζήτημα, ακόμη και δευτερεύον, η παραμικρή μεταβολή της τουρκικής συμπεριφοράς έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου.
  Και το δεύτερο ερώτημα που θέλω να σας θέσω είναι, εάν μετά από τρεις μήνες, τρία χρόνια ή τριάντα χρόνια έρθει η τουρκική κυβέρνηση και διαβάζοντας τα κείμενα στα οποία συμφωνεί η δική σας κυβέρνηση, όπως και η προηγούμενη, τι; Ας εφαρμόσουμε τη διαδικασία ειρηνικής επίλυσης των διαφορών όπως την προβλέπει το άρθρο 33 του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ, με τα μέσα που την προβλέπει.
  Έχουμε μία διαφορά, την οποία αναγνωρίζει η Ελλάδα αφού την έχει αποδεχθεί στην εταιρική σχέση και υποθέτω ότι η Γαύδος, το Α, Β, Γ βραχονησίδα είναι τουρκικά. Τι θα κάνει η τότε ελληνική κυβέρνηση, η δική σας ή άλλη; Θα δεχθεί την προσφυγή σ’ αυτά τα μέσα που προσδιορίζει ο καταστατικός χάρτης για να συζητήσει την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο;    
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Είπατε στο πρώτο σκέλος της ερώτησής σας… Πώς ήταν ακριβώς;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί αυτή η σταδιακή πορεία δεν έχει μέχρι τώρα δώσει κάτι.
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Ναι. Λοιπόν, νομίζω ότι περιέγραψα ακριβώς μια διαδικασία αλλαγών. Υπάρχει μια αλλαγή στο τι ζητείται από την Τουρκία. Αν ξεκινήσετε από το τι ζητείτο στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο του 2002, που έλεγε πολύ απλά η Ευρωπαϊκή Ένωση ότι θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις τον Δεκέμβριο του 2004 εφόσον πληροί τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και έχουμε σήμερα φτάσει σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο, το οποίο περιέγραψα, με πολλές αναφορές, με σαφείς δεσμεύσεις, με σαφείς αναφορές, με χρονοδιαγράμματα και όπου όλοι οι στόχοι ελληνικού ενδιαφέροντος περιλαμβάνονται μέσα.
  Εγώ λοιπόν αυτό το βλέπω ως ένα πλαίσιο μεγάλων αλλαγών. Υπήρξαν λοιπόν αλλαγές στο τι ζητείται από την Τουρκία. Και η Τουρκία λέει και σωστά πιστεύω, ότι θέλει να προχωρήσει προς την κατεύθυνση της πορείας της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα αποδέχεται κι αυτούς τους όρους ή τα προαπαιτούμενα, όπως λέμε, που ετέθησαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή τουλάχιστον πρέπει να αποδεχθεί προκειμένου να προχωρήσει.
  Έχουμε λοιπόν ένα άλλο πλαίσιο κι αυτό θεωρώ ότι είναι σημαντική πρόοδος που σημείωσε η χώρα μας στον τομέα αυτό. Είναι κάτι που πιστεύω ότι δεν πρέπει να το ξεχνάμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να σας κάνω μία ερώτηση που έκανα και στον κ. Κουμουτσάκο. Επειδή εκφράσατε ιδιαίτερη ικανοποίηση για την γνωμάτευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το FYROM, θα πει "ναι" η Ελλάδα τον Δεκέμβριο να γίνει υποψήφια χώρα η FYROM; Ναι ή όχι; 
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Όπως ξέρετε, αυτή είναι η γνωμοδότηση που σύμφωνα με τα κρατούντα πρέπει να κάνει, σύμφωνα με τη διαδικασία, η Ευρωπαϊκή Ένωση -έτσι έγινε και μέχρι σήμερα- και στο τέλος λέει και τη γνώμη της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προτείνει, λέει, να της δοθεί καθεστώς υποψήφιας χώρας -όμως στη συνέχεια και χωρίς να προσδιορίζει το χρονικό όριο- για να ανοίξουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
  Μιλάμε λοιπόν για ένα στάδιο πολύ αργότερα ή αρκετά αργότερα. Θα πρέπει πρώτα να πληρούνται ορισμένα κριτήρια και περιγράφει μέσα στην Έκθεση αναλυτικά και ποια είναι αυτά τα κριτήρια. Συνεπώς είναι μια διαδικασία για την οποία εκφράζει τη γνώμη της ως πρώτο στάδιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
  Αυτό θα έρθει στα 25 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Συμβούλιο για να το συζητήσουμε. Θα διαβουλευθούμε με τους εταίρους μας και θα προσδιορίσουμε κι εμείς τη στάση μας τον Δεκέμβριο.  
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο)
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Σας είπα, θα μελετήσουμε τα κείμενα και θα προσδιορίσουμε τη στάση μας σε συνεργασία με τους εταίρους μας. Θα αξιολογήσουμε κάθε τι που υπάρχει και σ’ αυτήν την Έκθεση. Και επαναλαμβάνω, και το κείμενο αυτό, η εταιρική σχέση δεν έχει ακόμα κλείσει. 
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ισχύει ως θέση της κυβέρνησης η διατύπωση που αναπτύχθηκε ότι η τελική ένταξη των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν δεν έχει βρεθεί κοινή ονομασία, θα περάσει μέσα από δημοψήφισμα; Και το λέω αυτό γιατί θυμάμαι πάρα πολύ καλά ότι στην τελευταία συζήτηση στη Βουλή ο Πρωθυπουργός απέφυγε να αναφερθεί σ’ αυτό το θέμα.
κ. Γ. ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Ισχύει ό,τι έχει ειπωθεί.
κ. Γ. ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ:  Σας ευχαριστούμε πολύ.