Στο πνεύμα αυτό, τις εργασίες της διήμερης συνόδου (15-16 Δεκεμβρίου) που διοργάνωσε το ιταλικό υπουργείο εξωτερικών, απασχόλησαν θέματα, όπως η ενίσχυση της συνεργασίας των μεσογειακών χωρών σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος στο πλαίσιο της ΕΕ, η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, η παράνομη μετανάστευση, η ενεργειακή ασφάλεια και η Ένωση για τη Μεσόγειο.
«Στόχος μας είναι από τη μία μεριά να τονίσουμε πόσο σημαντικό είναι η ΕΕ να αναπτύσσει πολιτικές στη Μεσόγειο που να εξασφαλίζουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και από την άλλη, εμείς οι μεσογειακές χώρες να μεταδίδουμε και να μεταφέρουμε τη μεσογειακή διάσταση των προβλημάτων στο πλαίσιο της ΕΕ» υπογράμμισε ο Υφυπουργός Εξωτερικών στις δηλώσεις του και αναφέρθηκε στα θέματα που συζητήθηκαν στην άτυπη σύνοδο, επισημαίνοντας, βεβαίως, ότι αυτά εξελίσσονται στο φόντο μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που είναι φυσικό κάθε χώρα να αντιμετωπίζει αναλόγως της δικής της ιδιαιτερότητας. «Για τη δική μας χώρα, η ιδιαιτερότητα αυτή αφορά στη ναυτιλία, στον τουρισμό, στις εξαγωγές και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό όλες μαζί οι χώρες να συνεργαστούμε αποτελεσματικά έτσι ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα. Πιστεύω ότι υπάρχουν οι δυνατότητες, όπως άλλωστε έγινε εμφανές και από τις συζητήσεις μας, οι μεσογειακές χώρες της Ευρώπης να δημιουργήσουν αυτό που θα λέγαμε μεσογειακή γειτονιά και να αντιμετωπίσουμε όλες μαζί τα προβλήματα, όχι απλώς αποτελεσματικά, αλλά ταυτόχρονα να δημιουργήσουμε, αν είναι δυνατόν, ευκαιρίες έτσι ώστε η μεσογειακή μας γειτονιά να μη βγει απλώς αλώβητη από την κρίση αλλά και ωφελημένη» είπε ο κ. Βαληνάκης.
Ειδικά για το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην αύξηση του φαινομένου που παρατηρείται στη χώρα μας και ενημέρωσε τους εταίρους μας για την πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο Επικεφαλής του «Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ (FRONTEX)» στη Σάμο, τη Λέρο και την Πάτμο. «Είναι ένα θέμα το οποίο καμιά χώρα δεν μπορεί και δεν πρέπει να αντιμετωπίσει μόνη της. Χρειάζεται ευρωπαϊκή συνεργασία έτσι ώστε το πρόβλημα αυτό να αντιμετωπιστεί με τον κατάλληλο τρόπο, με σεβασμό, βεβαίως, στην ανθρώπινη ζωή αλλά και ταυτόχρονα στην ανάγκη να περιφρουρηθούν τα σύνορα της ΕΕ. Έτσι θα πάρει, στα μάτια του πολίτη, σάρκα και οστά η εικόνα μας Ευρώπης που βοηθά, με αλληλεγγύη και αποτελεσματικότητα τα κράτη εκείνα που έχουν ανάγκη».
Aπαντώντας σε ερώτηση για το αν η ελληνική αυτή πρωτοβουλία της «Ομάδας της Ελιάς» έχει αρχίσει να παράγει καρπούς και να προάγει τα συμφέροντα της Μεσογείου, ο κ. Βαληνάκης απάντησε: «Ρίξαμε πράγματι τον σπόρο αυτής της ιδέας πριν από 2,5 χρόνια, το καλοκαίρι του 2006, με μια συνάντηση Υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες και βλέπουμε με πολλή χαρά η πρωτοβουλία αυτή να παίρνει σάρκα και οστά. Υπάρχει η πεποίθηση και των 10 χωρών που συμμετείχαν ότι έχουμε να κάνουμε με μια μεγάλη δυνατότητα. Και πρέπει να αξιοποιήσουμε ακριβώς αυτή την κοινή μας δύναμη προς όφελος και της μεσογειακής διάστασης και των προβλημάτων της περιοχής, αλλά και προς όφελος της γενικότερης ευρωπαϊκής ενοποίησης, για μία ισχυρότερη Ευρώπη, για μια Ευρώπη πιο αποτελεσματική και πιο κοντά στον πολίτη».
