Συνέντευξη Υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Γιάννη Βαληνάκη, στον Τύπο της Κυριακής και στη δημοσιογράφο Αγγελική Σπανού (2006-05-14)
Αθήνα, 14 Μαΐου 2006
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Παρά τη συχνότητα των επαφών η Τουρκία σκληραίνει τη στάση της σε πολλά από τα ζητήματα που μας ενδιαφέρουν άμεσα, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τη Σχολή της Χάλκης μέχρι το Αιγαίο. Δεν σας ανησυχεί αυτό;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Η Ε.Ε. έχει καταστήσει σαφές το πλαίσιο διαπραγματεύσεων το οποίο εμπεριέχει όλα τα κριτήρια και τα προαπαιτούμενα που πρέπει να εκπληρωθούν από την Τουρκία. Αυτό το πλαίσιο δεν αφορά μόνο στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και τις εσωτερικές αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στην Τουρκία, αλλά και στη διεθνή της συμπεριφορά, σαφώς δε και σε ό,τι αφορά στις σχέσεις με τους γείτονές της.
Εμείς από την πλευρά μας, σε όλα τα ζητήματα που αναφέρατε όπως και άλλα που μας αφορούν άμεσα, όπως για παράδειγμα της Ίμβρου και της Τενέδου, καταφέραμε για πρώτη φορά να συμπεριλαμβάνονται στα κείμενα ως κριτήρια αξιολόγησής της. Κατά συνέπεια, τα ζητήματα από ελληνοτουρκικά έγιναν ευρωτουρκικά. Αυτό, σε συνδυασμό με το ότι στα κλασικά λεγόμενα κριτήρια της Κοπεγχάγης προσετέθησαν και κριτήρια εξωτερικής συμπεριφοράς, συνιστά μια μεγάλη επιτυχία. Λειτουργώντας ενεργητικά και με αυτοπεποίθηση, επαναπροσδιορίσαμε τους όρους του παιχνιδιού. Αλλάξαμε τα υφιστάμενα δεδομένα και συνδιαμορφώσαμε μαζί με τους εταίρους μας το αναλυτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κριθεί το ευρωπαϊκό μέλλον της Τουρκίας.
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Ωστόσο, αποτέλεσμα δεν υπάρχει από την ώρα της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας μέχρι τώρα…
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ.: Πράγματι, διαφαίνεται μια δυσκολία της τουρκικής πλευράς να προχωρήσει προς την κατεύθυνση αυτή. Εξάλλου, πολλές φορές οι κυβερνήσεις διαμορφώνουν τους κύκλους προτεραιοτήτων τους συνεκτιμώντας και δεδομένα της εσωτερικής τους κατάστασης. Μελετάμε και αξιολογούμε μαζί με τους εταίρους μας αυτή τη στάση, όμως η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. της υπαγορεύει να ακολουθήσει έναν και μόνο, συγκεκριμένο και προκαθορισμένο, δρόμο.
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Μόλις επιστρέψατε από συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση στο Νταρφούρ του Σουδάν. Είχατε παράλληλα όμως και σειρά επαφών για το φλέγον ζήτημα του Ιράν. Τι εισπράξατε για την έκβαση της κρίσης;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Επιτρέψτε μου αρχικά να πω ότι μπορεί το θέμα του Νταρφούρ να μην έχει αναδειχθεί στη χώρα μας, ωστόσο πρόκειται για μια μεγάλη ανθρωπιστική καταστροφή. Γι’ αυτό και χαιρετίζουμε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, αποδεικνύοντας ότι πάντοτε υπάρχει ευκαιρία για την ειρήνη. Το μήνυμα αυτό ισχύει και για το θέμα του Ιράν, που μονοπωλεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Είμαστε ενεργά παρόντες και σε αυτές τις διαβουλεύσεις. Ως μη μόνιμο μέλος του Σ.Α. και σε συνεχή επαφή με τους εταίρους μας επιδιώκουμε να έχουμε θετική συνεισφορά στην εξεύρεση μιας λύσης διπλωματικής, μιας λύσης πολιτικής, μιας λύσης ειρηνικής. Πιστοί στην πάγια αρχή μας για ειρήνη και ασφάλεια σε όλο τον κόσμο αλλά και καταδικάζοντας τη διάδοση των πυρηνικών όπλων, θεωρούμε ότι τώρα είναι η ώρα για να ακουστούν οι σάλπιγγες της ειρήνης και όχι τα τύμπανα του πολέμου.
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Εσείς μιλάτε για ενεργό ρόλο της χώρας, ωστόσο η αντιπολίτευση σας κατηγορεί για ακινησία. Τι απαντάτε;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Η Ελλάδα συμμετέχει με θέση και άποψη σε όλα τα διεθνή φόρα και το κάνει με τον σωστό τρόπο, στον σωστό χρόνο. Είμαστε πάντα παρόντες όπου και όταν πρέπει. Συνεπώς, τέτοιοι χαρακτηρισμοί από την πλευρά της αντιπολίτευσης δεν μπορούν παρά να αποδοθούν δυστυχώς σε τακτικισμούς εσωτερικής κατανάλωσης. Ειλικρινά θα περίμενα μια πιο εποικοδομητική στάση σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, όταν μάλιστα είναι δεδηλωμένη η συναίνεση των δύο μεγάλων κομμάτων στους βασικούς στρατηγικούς στόχους της χώρας.
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Να σταθούμε στην επέτειο συμπλήρωσης 25 χρόνων συμμετοχής της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πώς αποτιμάτε αυτή την πορεία;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Όλοι αναγνωρίζουμε ότι η Ε.Ε. είναι η βάση πάνω στην οποία χτίζεται η ασφάλεια, η οικονομική ανάπτυξη, η πρόοδος της χώρας μας. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς τις περιπέτειες στις οποίες θα είχαμε εμπλακεί, αν η Ελλάδα αντί να είναι σήμερα στην καρδιά της Ε.Ε., βρισκόταν στον προθάλαμο αναμονής της Ευρώπης.
Ακριβώς αυτή η θετική εμπειρία, μας καθιστά σήμερα ενεργούς και συνειδητοποιημένους υποστηρικτές του οράματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Θέλουμε μια ισχυρή και περισσότερο πολιτική Ευρώπη. Θέλουμε η εμβάθυνση και η διεύρυνση της Ένωσης να προχωρούν ως παράλληλες διαδικασίες, τροφοδοτώντας η μία την άλλη. Γι’ αυτό με ανοικτό πνεύμα πρωταγωνιστούμε σε αυτή την κατεύθυνση, αναπτύσσοντας πολιτικές και λαμβάνοντας πρωτοβουλίες που μας φέρουν στο κέντρο των εξελίξεων.
Σας θυμίζω την κύρωση του Ευρωπαϊκού Συντάγματος με μεγάλη πλειοψηφία από τη Βουλή των Ελλήνων. Επίσης, τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην καλή συμφωνία για τον επόμενο προϋπολογισμό της Ένωσης, από την οποία η χώρα μας λαμβάνει μια σημαντική αναπτυξιακή ένεση 20,1 δισ. €.
Ξεκινάμε μάλιστα, σε εθνικό επίπεδο, ένα πρόγραμμα ανοιχτού και γόνιμου διαλόγου, που θα αγκαλιάζει τις γνώμες των πολιτών για την ταυτότητα της Ευρώπης, στο πλαίσιο του «Σχεδίου Δ» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Να έρθουμε και στην εσωτερική πολιτική επικαιρότητα. Τι θα πρέπει να περιμένουν οι Έλληνες πολίτες από τη Συνταγματική Αναθεώρηση;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Η Συνταγματική Αναθεώρηση αποτελεί βασικό πυλώνα της πολιτικής των μεταρρυθμίσεων που προωθεί η κυβέρνηση, όπως και ο ίδιος ο πρωθυπουργός κατέστησε σαφές κατά τη συνεδρίαση της Κ.Ο. της Νέας Δημοκρατίας. Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια της κυβέρνησης έχει ως στόχο να αλλάξουν τα πράγματα. Να απελευθερωθούν οι παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, να παραχθεί κοινωνικός πλούτος και να διανεμηθεί δίκαια στην κοινωνία. Η Ελλάδα των αυξημένων δυνατοτήτων είναι το ρεαλιστικό όραμα για το οποίο εργαζόμαστε, επενδύοντας στο πραγματικό πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό αποτέλεσμα και όχι στις εφήμερες εντυπώσεις.
«ΤΥΠΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ»: Μια και περί εντυπώσεων ο λόγος, θα ήθελα να κλείσουμε με ένα σχόλιό σας για την υποψηφιότητα της κας Καρά Χασάν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ: Είναι αλήθεια ότι ειπώθηκαν και γράφτηκαν πολλά. Συγκρατώ με πολύ ενδιαφέρον την άποψη που διατύπωσε η Γραμματέας του ΚΚΕ, η κα Παπαρήγα, ότι δηλαδή η κα Καρά Χασάν θα κριθεί ως υποψήφια υπερνομάρχης του ΠΑΣΟΚ.