Οι εκρήξεις Ερντογάν προμηνύουν καλοκαίρι έντασης – Άρθρο στα ΝΕΑ , 25/5/22

Οι ακραία προσβλητικές εκρήξεις του Ερντογάν βρίσκουν όλη την Ελλάδα συσπειρωμένη απέναντί του. Προμηνύουν όμως ταυτόχρονα ένα ακόμη θερμότερο καλοκαίρι, ενώ κρίσιμη θα είναι και η αντίδραση σημαντικών τρίτων χωρών και της ΕΕ. Μετά την διεύρυνση των αμερικανικών βάσεων στη χώρα μας και την τιμητικότατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ αναμενόταν από ορισμένους μια αντίστοιχη μετατόπιση της Ουάσιγκτον από την παραδοσιακή στρατηγική των ίσων αποστάσεων από Αθήνα και Άγκυρα —που όμως ως γνωστόν καταλήγει συνήθως υπέρ του θύτη και σε βάρος του θύματος. Η νέα έξαρση της τουρκικής επιθετικότητας συναντά προσώρας αμερικανική και ευρωπαική «αφωνία», ενώ η ηχηρή διακοπή της επικοινωνίας στο ανώτατο επίπεδο αυξάνει δυστυχώς ακόμη περισσότερο την ένταση.
Οι «εκρήξεις» του Ερντογάν είναι συνήθως καλοσχεδιασμένες και ενταγμένες σε ένα ολιστικό και μεσοπρόθεσμο σχέδιο. Σημειώνουμε ανάμεσα σε άλλα ότι εξέφρασε την οργή του γιατί η Ελλάδα δεν αποδέχεται να «εναρμονιστεί/ευθυγραμμιστεί» με την Τουρκία(!). Μοναδικός με άλλα λόγια στόχος του «διαλόγου», και μάλιστα υπό τον «όρο» της μη παρεμβολής τρίτων (ΕΕ, ΗΠΑ) είναι …απλά η προσχώρησή μας στις τουρκικές απόψεις! Ασφαλώς στις ελεγχόμενες εκρήξεις του υπεισέρχονται και εσωτερικές παράμετροι, ιδίως ενόψει των προσεχών εκλογών. Είναι όμως υπεραπλουστευτικό και παραπλανητικό να αποδίδονται εφησυχαστικά τα πάντα σε εσωτερικές μόνο σκοπιμότητες.
Χαρακτηριστικός είναι και ο πρόσφατος εκβιασμός του στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Εδώ στοχεύει σε ανταλλάγματα (F-16, άρση γενικά των εμπάργκο όπλων κατά της Άγκυρας), τόσο από τις υποψήφιες χώρες, όσο και από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη (πχ. ΗΠΑ) που υποστηρίζουν σθεναρά τα δυο σκανδιναβικά κράτη. Η πρακτική της αναζήτησης ανταλλαγμάτων είναι συχνή στο εσωτερικό της ΕΕ και του ΝΑΤΟ σε κάθε απόφαση εισόδου νέων μελών. Άλλωστε, και η χώρα μας το χρησιμοποίησε επιτυχημένα επί Κώστα Καραμανλή το 2008 για να αποτρέψει την ένταξη της τότε ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Επιπλέον, η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ επιτεύχθηκε κι αυτή χάρις στη «σύνδεση-πακέτο» που έγινε από την Αθήνα ανάμεσα στις υποψηφιότητες των Ανατολικοευρωπαίων και της Κύπρου: «ή όλες, ή καμία». Πριν ακόμη εμφανιστεί ο χονδροκομμένος εκβιασμός του Ερντογάν είχα επιχειρήσει να εξηγήσω τα εθνικά οφέλη από μια κυπριακή υποψηφιότητα στο ΝΑΤΟ που θα επέτρεπε με κομψό τρόπο, τόσο την ενίσχυση της ασφάλειας της Μεγαλονήσου, όσο και (στην βέβαιη περίπτωση πείσμονος αντίστασης της Άγκυρας) να εξαχθούν κατ’ελάχιστο άλλα χρήσιμα ανταλλάγματα. Αθήνα και Λευκωσία προτίμησαν δυστυχώς την βολική αδράνεια αλλά τώρα αντιμετωπίζουν αντίστροφα την πιθανή προοπτική πολλαπλών κερδών για τον Ερντογάν : άρση δυτικών εμπάργκο όπλων και ειδικά για τα F-16, αμερικανική ανοχή για αντικουρδική εθνοκάθαρση στη Β.Συρία, ισχυρά εσωτερικά αλλά και γενικότερα αντιδυτικά κέρδη στα μάτια Ρωσίας, ισλαμικού κόσμου κλπ. Επιπρόσθετη ανησυχία και ανάλογη προετοιμασία θα έπρεπε να προκαλείται και από την εμφανώς καθοδηγούμενη εισβολή μεταναστών, όπως και από την επικείμενη νέα εισβολή τουρκικού πλωτού γεωτρύπανου στην κυπριακή και ελληνική ΑΟΖ στην Αν.Μεσόγειο.
Θεωρητικά υφίσταται η πιθανότητα, η αμετροεπής ωμότητα των Τούρκων στη σημερινή συγκυρία να γυρίσει «μπούμερανγκ», όπως εκτιμήθηκε επίσημα από ελληνικής πλευράς. Όμως ο συνδυασμός επιτυχών επιδόσεων του Ερντογάν στο «ανατολίτικο παζάρι», «αφωνίας» των συμμάχων μας και δικής μας αδυναμίας άρθρωσης μιας «έξυπνα» διεκδικητικής πολιτικής, παραπέμπουν αναγκαστικά σε ένα πιθανότερο (και πολύ πιο επικίνδυνο από την κρίση του 2020) σενάριο.