ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ
«Να σταματήσουν οι εύκολες κραυγές για την ΑΟΖ»
Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών μιλάει για τα ενεργειακά, τις διαπραγματεύσεις με την
Τουρκία και όχι μόνο, αλλά και για τα θέματα εκπαίδευσης, που τον έφεραν στην Καβάλα
ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ / ΣΑΒΒΑΤΟ 13 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013
Για κραυγές που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα κάνει λόγο ο Γιάννης Βαληνάκης, αναφορικά με το θέμα της ανακήρυξης της ελληνικής ΑΟΖ, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Χ». Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών επισημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις με τις γειτονικές χώρες και ειδικότερα με την Τουρκία πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές, αφού τα ευρήματα έχουν ανοίξει την όρεξη σε όλους.
Παράλληλα, ο κ. Βαληνάκης, εκπροσωπώντας το πανεπιστήμιο Νεάπολις-Πάφου μιλάει για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Κύπρο, τα προγράμματα σπουδών στη μεγαλόνησο, αλλά και τα προβλήματα στην Παιδεία που σοβούν στη χώρα μας.
– Ο τομέας της παιδείας στην Ελλάδα περνά από μια κρίση, με όσα βλέπουμε τους τελευταίους μήνες…
«Πρώτα απ’ όλα το σχέδιο ΑΘΗΝΑ είναι στη σωστή κατεύθυνση, δεδομένου ότι χρειάζεται ένα νοικοκύρεμα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αφετέρου, όταν μια τοπική κοινωνία έχει συνηθίσει στην παρουσία ενός ΤΕΙ με τα όποια οικονομικά ωφελήματα, είναι λογικό ν’ αντιδρά σε ένα τέτοιο σχέδιο. Συνεπώς, όλα αυτά είναι λίγο προβλέψιμα.
Οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να συνεργαστούν με την κεντρική διοίκηση, όχι σε συνάρτηση ρουσφετιών, αλλά στη λογική του νοικοκυρέματος και των βασικών αναγκών της εκπαίδευσης. Δεν μπορεί ένα χωριό να έχει πανεπιστήμιο και να μην έχει μια
μεγαλούπολη».
– Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καθεστώς για ιδιωτικά πανεπιστήμια. Στην Κύπρο πως έχει αναπτυχθεί αυτός ο θεσμός;
«Στην Ελλάδα απαγορεύεται από το Σύνταγμα η δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Αντιθέτως, στην Κύπρο αυτό επιτρέπεται. Τα τελευταία χρόνια δημιουργήθηκαν αρκετά και ένα από αυτά είναι το Νεάπολις – Πάφου, όνομα που συγκινεί και δεν είναι τυχαίο ότι διάλεξα την Καβάλα για την περιοδεία αυτή. Τα πανεπιστήμια αυτά εποπτεύονται από το
κράτος, από ειδικά όργανα του κράτους για την αξιολόγηση ενός προγράμματος σπουδών. Περνά με από μια ειδική διεθνή επιτροπή, που ελέγχουν την ποιότητα σπουδών. Υπάρχει διαφάνεια και αξιοπιστία και μόνο έτσι έχεις το δικαίωμα να τρέξεις ένα πρόγραμμα σπουδών. Είναι διασφαλισμένη η ποιότητα του διδακτικού προσωπικού, με έμπειρους καθηγητές και μας διαφοροποιεί από άλλου τέτοιου είδους πανεπιστήμια. Αυτός ήταν ο λόγος που έφυγα από το London School of Economics, αλλά και το Πανεπιστήμιο Αθηνών για να πάω στην Κύπρο, αφού είχα την αίσθηση ότι πάμε να φτιάξουμε κάτι σοβαρό. Έχουμε σχολές νομικών, οικονομικών και διοικητικών επιστημών, σχολή αρχιτεκτονικής
τοπίου, η οποία επωμίστηκε μάλιστα και τη δημιουργία του φακέλου για να αναγορευτεί η Πάφος πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2017.
Υπάρχει μια σχολή αριστείας της ψυχολογίας, όλες τις σύγχρονες ειδικότητες και πολλές μεταπτυχιακές ειδικότητες για τη δημόσια διοίκηση, την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, που είναι και το δικό μου, για το δίκαιο της ενέργειας, του περιβάλλοντος. Θα μπορούν οι εργαζόμενοι να παρακολουθούν αυτούς τους κύκλους σπουδών και να απορροφούνται ευκολότερα στην αγορά εργασίας. Δεν είναι θεωρητικά προγράμματα, αλλά βάσει των απαιτήσεων της αγοράς. Τα δίδακτρά μας είναι της τάξης των 5.000€ ανά χρόνο. Δεν είναι υπέρογκα. Έγινε έκπτωση 50% φέτος, ενώ με 300 € μπορεί να μείνει ο φοιτητής μέσα στις εστίες σαν ένα κάμπους. Τα μεταπτυχιακά μας είναι σχεδιασμένα ακόμη και για εργαζομένους, με ένα πιο συμπυκνωμένο πρόγραμμα σπουδών σε διήμερα ή τριήμερα, με δυνατότητα απευθείας πτήσεων από Θεσσαλονίκη προς Πάφο και με χαμηλό κόστος».
– Ο φάκελος «ενέργεια» έχει ανοίξει για τα καλά σε Ελλάδα και Ευρώπη. Έχετε σκεφτεί την ένταξη τέτοιου προγράμματος σπουδών;
«Έχω μια ομιλία την Τρίτη στην Καβάλα για το συγκεκριμένο θέμα, σε συνεργασία με το ΤΕΙ για την ΑΟΖ Ελλάδας – Κύπρου και τις ενεργειακές και πολιτικές επεκτάσεις. Στο πανεπιστήμιο Πάφου θα τρέξουμε νέα προγράμματα και υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην Κύπρο, ενώ και οι απόφοιτοι από την Ελλάδα θα μπορούν να απορροφηθούν και σε αυτά
το πλαίσιο έρχεται και η συνεργασία με το ΤΕΙ Καβάλας, προωθώντας μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Είναι κάτι που η κυπριακή αγορά το ζητά έντονα».
– Τα τελευταία γεγονότα στην Κύπρο πως τα αντιλαμβάνεστε έχοντας την εμπειρία του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών;
«Παρακολουθούμε τα θέματα σε βάθος. Ήταν αναμενόμενη η έκρηξη του προβλήματος, όμως κανείς δεν ήξερε πότε θα σκάσει. Η Κύπρος είχε ένα σοβαρό πρόβλημα στον τραπεζικό τομέα, λόγω παράτολμων ενεργειών συγκεκριμένων τραπεζικών κύκλων, με συνέπεια να υποστούν οι καταθέσεις αυτό το κούρεμα και να βγει στην επιφάνεια η
ανεπάρκεια του δημόσιου τομέα και να σταθεί απέναντι στον δημόσιο ανταγωνισμό. Όταν οι άλλοι τρέχουν γρηγορότερα από εμάς, πρέπει κι εμείς να προσαρμοστούμε. Ζούμε σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, οι εξελίξεις σε μια χώρα επηρεάζουν και τις υπόλοιπες. Δημιουργείται φόβος και ο πανικός οδηγεί σε πολλαπλασιασμό των φαινομένων. Υπενθυμίζω ότι τον Οκτώβρη του 2008, η κυβέρνηση Καραμανλή ήταν η πρώτη που διασφάλισε πανευρωπαϊκά τις καταθέσεις μέχρι 100.000 €.
Χρειάζεται αυτοσυγκράτηση. Στην Κύπρο κληρονόμησαν ένα οργανωμένο κράτος, αλλά αν συνεχίσουν να συμπεριφέρονται ως Έλληνες, τότε σε 10 χρόνια δε θα υπάρχει τίποτε από όσα τους άφησαν οι Άγγλοι. Πάντως, πιστεύω ότι δε μας ταιριάζει η θέση του ουραγού και πιστεύω ότι θα ανέβει και πάλι το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων. Χρειάζεται περισσότερη δουλειά, πάταξη της φοροδιαφυγής και ο στόχος είναι να σηκωθούμε στα πόδια μας.
Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις αρετές μας, όπως η εφευρετικότητα».
– Το σκηνικό που διαμορφώνεται στη ναυαρχίδα της ενέργειας, την Καβάλα, αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα, πως το αντιλαμβάνεστε;
«Όταν φέρνει κανείς στο μυαλό του την ενέργεια στην Ελλάδα, λέει δύο ονόματα: Καβάλα και Πρίνος.
Έγιναν κακοί χειρισμοί σε διπλωματικά θέματα στο παρελθόν. Θα μπορούσαμε σήμερα να έχουμε ένα πιο ενεργό πρόγραμμα επενδύσεων στη θάλασσα. Ως κυβέρνηση είχαμε ξεκινήσει το πρόγραμμα «Ελλάς επί 4». Σημαίνει τετραπλασιασμό της σημερινής έκτασης των 130.000 τ.χλμ. που καλύπτει η πατρίδα μας, που με την ΑΟΖ της θα έφτανε κοντά στα 500.000 τ.χλμ. Όλη αυτή η επιφάνεια θα γινόταν ελληνική, με δυνατότητα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στο θαλάσσιο υπέδαφος αλλά και την αλιευτική ζώνη. Ανοίξαμε νέο κεφάλαιο, που έπρεπε να διαπραγματευτούμε με Αλβανία, Λιβύη και Αίγυπτο, με βάση τη μέση γραμμή, δηλαδή την ισαπόσταση από τις ακτές της μιας χώρας έως την άλλη. Ακούγεται εύκολο, όμως δεν είναι.
Η μόνη συμφωνία που ολοκληρώθηκε ήταν με την Αλβανία. Με την έλευση του ΠΑΣΟΚ αυτά σταμάτησαν. Είναι μια ιστορία που θέλει χρόνο. Η Λιβύη έχει μια στάση που μοιάζει με την τουρκική και υποδαυλιζόταν μάλιστα από την Τουρκία. Ίδια είναι τα προβλήματα και με την Αίγυπτο. Πιστεύω ότι η ελληνική πλευρά πρέπει να ασκήσει πιέσεις και να κλείσουν αυτές οι συμφωνίες. Μια γραμμή από τα ελληνοαλβανικά σύνορα που θα ενώνεται με αυτή έως την Κύπρο. Αντιλαμβάνεστε για τι έκταση μιλάμε και υπάρχουν μεγάλες υποψίες ορυκτού πλούτου εντός των ΑΟΖ. Για το λόγο αυτό κρατούσαμε χαμηλούς τόνους. Θέλει προσοχή στους χειρισμούς με την Τουρκία και οι εύκολες κραυγές με την ανακήρυξη της ΑΟΖ πρέπει να σταματήσουν. Η ανακοίνωση για τα ευρήματα νότιας της Κύπρου
έχει ανοίξει την όρεξη όλων. Καταλαβαίνει κανείς πόσο πιο δύσκολες είναι οι διαπραγματεύσεις».
– Η ενασχόληση με την ενεργό πολιτική για τον Γιάννη Βαληνάκη έχει τελειώσει;
«Η ενεργός πολιτική έχει τελειώσει από το 2009, όταν και δεν επανεξελέγην βουλευτής Δωδεκανήσου στις εκλογές. Με εξέπληξε βέβαια, δεν το περίμενα, όμως σέβομαι τις αποφάσεις της τοπικής κοινότητας. Έκλεισε το κεφάλαιο αυτό. Συνεχίζω να είμαι ενεργός στα ευρωπαϊκά δρώμενα, συνεργάζομαι στενά με τον πρόεδρο του Λαϊκού κόμματος, τον Βίλφριντ Μάρτενς, ήμουν από τους συντάκτες του προγράμματος του Λαϊκού Κόμματος. Έρχονται ευρωεκλογές και μου αρέσουν οι διεθνείς υποθέσεις. Η τοπική πολιτική δε με συγκινεί πλέον».