Με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση συμμετέχω στη σημερινή διεθνή συνάντηση  για το Ευρωμεσογειακό Πανεπιστήμιο που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας. Έχουν συμπληρωθεί σχεδόν 14 χρόνια  από την ιστορική Σύνοδο Κορυφής της Βαρκελώνης του 1995, οπότε και υιοθετήθηκε η ομώνυμη Διακήρυξη της Βαρκελώνης, σηματοδοτώντας την έναρξη διαλόγου και προώθησης  πολιτικών συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών της Μεσογείου, δηλαδή των κρατών μελών της ΕΕ και του συνόλου σχεδόν των χωρών της νότιας ακτής της Μεσογείου. Τότε για πρώτη φορά συγκεντρώθηκαν γύρω από το ίδιο τραπέζι χώρες με ιδιαίτερες ιστορικές και πολιτισμικές καταβολές, με έντονα ακόμη τα σημάδια από τις μεταξύ τους πολιτικές και άλλες συγκρούσεις, προκειμένου να συμμετέχουν σε μια περιφερειακή διαδικασία με σκοπό τη συγκρότηση ενός μεσογειακού χώρου που θα εδράζεται σε τέσσερις πυλώνες  -ειρήνη, ασφάλεια, ευημερία, σταθερότητα.

Από τότε η ΕΕ και οι πολιτικές της για τη Μεσόγειο έχουν εξελιχθεί και επεκταθεί. Μελετώντας τα διδάγματα από την 12ετή λειτουργία της Διαδικασίας της Βαρκελώνης,  η Γαλλία – και προσωπικά ο Πρόεδρος Σαρκοζύ, πρότειναν την μετεξέλιξη του συστήματος με έμφαση στην υλοποίηση συγκεκριμένων σχεδίων συνεργασίας μεταξύ των κρατών της Μεσογείου. Στην Διάσκεψη των Παρισίων, τον Ιούλιο του περασμένου έτους, αποφασίστηκε έτσι η θεσμική και πρακτική ενίσχυση  της Ευρωμεσογειακής Συνεργασίας, προκειμένου να καταστεί περισσότερο αποτελεσματική και ευέλικτη. Η Ένωση για τη Μεσόγειο έρχεται να αποτελέσει έναν ακόμη κρίκο στην αλυσίδα του έντονου ενδιαφέροντος που σταθερά επιδεικνύουν η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της. Η Ελλάδα υποστήριξε ενεργά και από την αρχή την γαλλική πρωτοβουλία, πιστεύοντας ότι θα συμβάλλει στο να γεφυρώσει την απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές  – βόρεια και νότια – της Μεσογείου.

Ως χώρα Μεσογειακή, η χώρα μας αντιλαμβάνεται τη σπουδαιότητα των θεμάτων της περιοχής αυτής, και εργάζεται με σχέδιο και πρόγραμμα  για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις των καιρών. Πέρα από την πολιτική συνεργασία, δίνουμε έμφαση στα προβλήματα των μεταφορών, ιδιαίτερα των θαλάσσιων «Λεωφόροι της Θάλασσας» στη βιώσιμη ανάπτυξη, το περιβάλλον  και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Προς αυτή την κατεύθυνση, χρειάζονται επίσης πολιτικές για την ουσιαστική διαμόρφωση και προώθηση μιας κοινής μεσογειακής ταυτότητας. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στους νέους, που κρατούν στα χέρια τους το μέλλον της Ευρώπης  και το μέλλον της Μεσογείου.

Γι αυτό στο Υπουργείο Εξωτερικών, θέσαμε εξαρχής ως έναν από τους κύριους στόχους μας τη συνεργασία για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης και της έρευνας. Υποστηρίξαμε την ίδρυση του Ευρωμεσογειακού Πανεπιστημίου που θα λειτουργεί ως δίκτυο συνεργαζόμενων Πανεπιστημίων για σπουδές και ερευνητικά προγράμματα  με έδρα το Πιράν της Σλοβενίας. Επιδιώξαμε, επίσης, την επέκταση του Ευρωμεσογειακού Πανεπιστημίου προς την Ανατολική Μεσόγειο. Χαιρόμαστε λοιπόν ιδιαίτερα που τον περασμένο Οκτώβριο υπεγράφη η συμφωνία για τη δημιουργία του Πόλου Ανατολικής Μεσογείου του Ευρωμεσογειακού Πανεπιστημίου με έδρα τη Ρόδο και βάση το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ο «Πόλος Ανατολικής Μεσογείου  του Ευρωμεσογειακού Πανεπιστημίου» απαρτίζεται από ένα δίκτυο που ξεπερνά τα 40 πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα από όλες σχεδόν τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και πολλές ευρωπαϊκές.

Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στο ρόλο της Ελλάδας στη Μεσόγειο και στον διεθνή πανεπιστημιακό χάρτη, και θα ήθελα γι΄ αυτό να ευχαριστήσω θερμά  όλους όσοι συνέβαλαν στη μεγάλη αυτή επιτυχία. Θα συνεχίσουμε τις εργώδεις προσπάθειες, με τη συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας, του Ευρωμεσογειακού Πανεπιστημίου και των εταίρων μας, προσβλέποντας στη συντομότερη δυνατή ολοκλήρωση  των διαδικασιών για την έναρξη λειτουργίας των Προγραμμάτων του Πόλου Ανατολικής Μεσογείου στη Ρόδο. Όπως αναδείξαμε μέσω της δημιουργίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη τις δυνατότητες της χώρας μας στα Βαλκάνια, έτσι μπορούμε να αναδείξουμε με τον Πόλο αυτόν τις δυνατότητές μας για πανεπιστημιακές σπουδές υψηλού επιπέδου για φοιτητές από όλη τη Μεσόγειο στη Ρόδο. Πιστεύουμε ακράδαντα στις προοπτικές αυτής της προσπάθειας και στη  συμβολή της στην αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή. Δημιουργούμε μια σταθερή βάση πάνω στην οποία μπορούμε να χτίσουμε  πολλά περισσότερα στο μέλλον.  

Κυρίες και κύριοι,

Η Μεσόγειος πάνω από όλα είναι –και ως τέτοια την αντιμετωπίζουμε ως Ελλάδα- ένας χώρος ουσιαστικής συνάντησης ταυτοτήτων, πολιτισμών και πολιτικών προτεραιοτήτων. Ένας χώρος κοινής προσπάθειας για να διαμορφώσουμε μια νέα γεωγραφία στη Μεσόγειο. Μια γεωγραφία ειρήνης, ασφάλειας, σταθερότητας και συνεργασίας. Εργαζόμαστε ώστε να καταστήσουμε με σταθερά βήματα τη Μεσόγειο, τη γειτονιά μας δηλαδή, μια θάλασσα που ενώνει με γέφυρες διαλόγου, γνώσης και αλληλοκατανόησης. Είμαι πεπεισμένος πως το Ευρωμεσογειακό Πανεπιστήμιο θα συμβάλλει καταλυτικά προς αυτή την κατεύθυνση, συνδέοντας κοινές ανησυχίες και οράματα και ανοίγοντας νέες προοπτικές για την Ευρωμεσογειακή Συνεργασία.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας