Απαρατήρητη περνάει η μεγάλη ευκαιρία που φεύγει μέσα από τα χέρια μας: ο λεγόμενος «ευρωστρατός». Ούτε ουσιαστικός στρατός θα είναι, ούτε θα μας βοηθήσει απέναντι στην Τουρκία όπως σχεδιάζαμε!

Ανήμερα της 25ης Μαρτίου, οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα εγκρίνουν μετά από δύο χρόνια διαπραγμάτευσης τη «Στρατηγική Πυξίδα» —δηλ. το βασικό σχέδιο συμφωνίας για κοινή ευρωπαική άμυνα (7371/22). Το σημαντικό είναι (κι αυτό ακριβώς διαφήμιζε ο «ΥΠΕΞ» της ΕΕ Μπορέλ) ότι για 1η φορά αποτόλμησε θεσμικά η ΕΕ να καταγράψει επίσημα το Α και Ω κάθε αμυντικής στρατηγικής: την εκτίμηση των απειλών κατά της ασφάλειας της ΕΕ και των 27 κρατών-μελών της. Με απλά λόγια: ποιοί απειλούν την Ευρώπη και τις 27 χώρες της;
Στις 47 σελίδες του εγγράφου αμυντικής στρατηγικής της ΕΕ ( διπλασιάστηκαν από το πρώτο σχέδιο απόφασης του Νοεμβρίου 2021), πουθενά δεν αναφέρεται η Τουρκία ως απειλή. Αναμενόμενο ήταν βέβαια να κυριαρχούν άμεσα ή έμμεσα η Ρωσία κυρίως, και η Κίνα. Όμως εντυπωσιάζει το ότι ο κ. Μπορέλ και τα 25 άλλα κράτη-μέλη προφανώς δεν έχουν ακούσει ή αντιληφθεί την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αν.Αιγαίο ούτε και τις υπόλοιπες διεκδικήσεις της Άγκυρας! Γι αυτό και στο έγγραφο πουθενά δεν την συμπεριλαμβάνουν στις απειλές. Απλώς κάπου στο κείμενο περί «στρατηγικού περιβάλλοντος» της ΕΕ, ανώδυνα και έμμεσα, αφιερώνονται 4 γραμμές στην «νότια γειτονιά» της ΕΕ (Λιβύη, Συρία) και την Αν.Μεσόγειο ως εστίες «προκλήσεων». Η περιοχή μας είναι μάλιστα η τελευταία στη σειρά από τις ζώνες γεωπολιτικής αστάθειας με άμεσο ενδιαφέρον για την Ευρώπη, ακόμη και μετά την Αρκτική…
Όλη η φιλοσοφία του εγγράφου περί ευρωπαικής αμυντικής στρατηγικής είναι εμφανής: δεν αναφέρει την Τουρκία στις απειλές γιατί οι 25 μας λένε —κατάμουτρα και θεσμικά πλέον— όχι μόνο δεν συμμερίζονται τα προβλήματά μας, αλλά και πως δεν συμφωνούν καν ότι υφίσταται τουρκική απειλή κατά της Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας! Αντίθετα, εμείς με την υπογραφή μας αναγνωρίζουμε στο έγγραφο ότι η Τουρκία είναι χρήσιμος «εταίρος» που μέσω της συνεργασίας ΕΕ-ΝΑΤΟ (και μέσα από πολλές άλλες «Κερκόπορτες») θα μπορεί να συμμετέχει σχεδόν σε όλα της κοινής ευρωπαικής άμυνας! Η Τουρκία με την υπογραφή μας εισέρχεται στην πιο επικίνδυνη για μας κοινή πολιτική της ΕΕ: την άμυνα!! Κατά τα άλλα έχουμε μετατρέψει τα ελληνο-τουρκικά ζητήματα σε ευρωτουρκικά!
Ανατολικοευρωπαίοι και Σκανδιναβοί που λοξοκυττούν πάντα μόνο προς τη Ρωσία απαιτούν —εύλογα από μέρους τους— αλληλεγγύη, αλλά μόνο απέναντι στη Μόσχα. Προκλητικά αρνούνται όμως παράλληλα —όχι μόνο αυτοί —να συμμεριστούν τις δικές μας ανησυχίες σχετικά με την Τουρκία.
Ανατολικοευρωπαίοι και Σκανδιναβοί που λοξοκυττούν πάντα μόνο προς τη Ρωσία απαιτούν —εύλογα από μέρους τους— αλληλεγγύη, αλλά μόνο απέναντι στη Μόσχα. Προκλητικά αρνούνται όμως παράλληλα —όχι μόνο αυτοί —να συμμεριστούν τις δικές μας ανησυχίες σχετικά με την Τουρκία.
Φταίνε μόνο τα διαφορετικά τους συμφέροντα; Όμως κι εμείς δεν έχουμε συμφέρον να τους ακολουθούμε πάντα όπου μας ρυμουλκούν (πχ σήμερα στη διεύρυνση του πολέμου και πέρα από την Ουκρανία..).
Μήπως έχουμε κι εμείς μερίδιο ευθύνης που δεν γινόμαστε πιο πιεστικοί; Μήπως δεν τα εξηγήσαμε όπως θα έπρεπε; Αν το βέτο δεν χρησιμοποιηθεί όταν πρόκειται για την καταγραφή της τουρκικής απειλής στην επίσημη ευρωπαική στρατηγική , τότε για ποιά συγκυρία το προορίζουμε; Σε λίγο καιρό άλλωστε η ομοφωνία μάλλον δεν θα απαιτείται πλέον αφού συζητείται ήδη έντονα η αντικατάστασή της με την ειδική πλειοψηφία.
Θα δεχθούμε στη μεθαυριανή Σύνοδο μια αλα καρτ αλληλεγγύη για τα εξωτερικά σύνορα ΕΕ; Διότι αν δεν αλλάξουν οι σημερινές διατυπώσεις ας ξεχάσουμε την ΕΕ ως ασπίδα της χώρας μας. Θα στελεχώνουμε τον ευρωστρατό κατά της Ρωσίας ή για διεθνείς παρεμβάσεις ανά τον κόσμο, αλλά αντίστροφα, απέναντι σε κάθε τουρκική απειλή οι εταίροι μας θα κρύβονται πίσω απ’την Πυξίδα (ως πολιτικονομική συμφωνία μεταξύ μας) για να μας αφήσουν μόνους απέναντι στην Τουρκία.
Θα τρίζουν τα κόκκαλα του Κωνσταντίνου Καραμανλή: «έβαλε» την Ελλάδα στην ΕΕ ακριβώς για να την αξιοποιήσει ως αποτρεπτική ασπίδα απέναντι στην αναθεωρητική Τουρκία.…
Θα τρίζουν τα κόκκαλα του Κωνσταντίνου Καραμανλή: «έβαλε» την Ελλάδα στην ΕΕ ακριβώς για να την αξιοποιήσει ως αποτρεπτική ασπίδα απέναντι στην αναθεωρητική Τουρκία.…